Küresel yağış döngüleri (1948-2017)
Global precipitation periodicities (1948-2017)
- Tez No: 632008
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERKAN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Küresel ölçekte, meteoroloji istasyonu ölçümlerinden ve sondajlarla elde edilen verilerinden yararlanılarak elde edilen zaman serilerdeki döngüleri belirlemeye yönelik birçok çalışma yapılmıştır. Bu döngüler değerlendirildiğinde karşımıza birkaç tane önemli öge çıkmaktadır. Bunlardan ilki, yıl içerisinde de mevsimlere bağlı olmayan çeşitli döngüler bulunması, bunların uzunlukları değişmesidir. İkinci önemli bulgu, yıllık döngülerdeki değişkenliktir. Yıllık döngüler incelendiğinde, 2-5 yıl arasında değişen zamansal farklılıklar çıkmakta ve bunlar genel olarak NAO ve ENSO gibi atmosferik salınımlara bağlanmaktadır. Bu salınımlardaki döngüler bazen yarı-periyotlu döngüler olabilmektedir. Yine yıllık döngülerde belirleyebildiğimiz 7-8-9 yıllık döngüler bulunmaktadır. Bu döngülerin tam bir nedeni ortaya koyulmasa da, atmosferik bağlantılarla ve akıntı sistemleriyle ilişkili olabileceği düşünülmektedir. 11, 22 yıllık döngüler birçok zaman serisi ve verisi belirlenmiştir. Bu döngülerin güneş aktiviteleri ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Yine daha uzun dönemli, 35, 50, 100, 220, 512, 600, 800 yıllık döngüler olduğu da anlaşılmaktadır. Bu döngülerinde yine güneş aktiviteleri ve termohalin değişimine bağlı olduğunu düşünülmektedir. Bu çalışmada, NOAA veri merkezinden elde edilen, kuzey 75 güney 60 enlemleri arası sahayı kapsayan, 2.50*2.50 çözünürlüklü, 1948-2017 yılları arası dönemi kapsayan aylık yağış verisi anomalileri elde edilmiş, bu verilerden döngüler belirlenmiştir. Elde edilen değerler, mevsimlik ve yıllık zaman serilerine çevrilmiştir. Çalışmada döngü belirlemek amacıyla periodogram analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarının anlamlılık düzeylerini belirlemek için hipotez testleri de yapılmıştır. Kıta içlerinde ise Strahler iklim bölgelerine göre döngülerde farklıklar olduğu görülmüştür. Döngülerin bazı sahalar arasında benzerlikler gösterdiği görülmüş, bu benzerliklerin küresel ölçekte belirlenmesi amacıyla kümeleme (cluster) analizi uygulanmıştır. 15 farklı sınıf kullanılarak yapılan bu analiz sonucunda, uzbağlantı merkezleri belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen sonuçlar, farklı sahların birbiri ile aynı özellikler gösterdiği, bu sahalardaki yağışın aynı sistemler tarafından yönetildiği anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
On a global scale, many studies have been conducted to determine the cycles (periodicity) in the time series obtained from meteorological station measurements and the proxy data obtained by drillings. When these cycles are evaluated, a few important elements emerge. The first one is the existence of various cycles that do not depend on the seasons during the year and their length changes. The second important finding is the variability in annual cycles. When annual cycles are examined, temporal differences vary between 2-5 years and these are generally connected to atmospheric oscillations such as NAO and ENSO. Cycles in these oscillations can sometimes be quasi-periodic loops. There are also 7-8-9 year cycles in the annual time scale. Although a complete cause of these cycles is not established, it is thought to be associated with atmospheric connections and current systems. 11, 22-year cycles were determined in a lot of time series and proxy data. These cycles are known to be associated with solar activities. It is also understood that there are cycles longer, 35, 50, 100, 220, 512, 600 and 800 years. It is thought that these cycles are also due to solar activity and thermohaline change. In this study, monthly rainfall data anomalies covering 2.50*2.50-degree resolution between 1948-2017 were obtained. The obtained values are translated into seasonal and annual time series. Periodogram analysis was used to determine the cycle. Hypothesis tests were performed to determine the significance levels of the analysis results. It is observed that there are differences in cycles according to Strahler climate regions. It was seen that the cycles showed similarities between some areas and cluster analysis was applied to determine these similarities on a global scale. As a result of this analysis using 15 different classes, it has been tried to determine the teleconnection centers. The results obtained show that the different areas have the same characteristics and the rainfall in these areas is managed by the same systems.
Benzer Tezler
- Uzun dönemde meydana gelen Akdeniz ve Karadeniz'deki deniz seviyesi değişimlerinin boğazlar sistemi üzerindeki etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of long term sea-level variations in the Mediterranean and the Black Sea on the Turkish straits system
CEM ŞENDURAN
Doktora
Türkçe
2022
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiKıyı Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEDAT KABDAŞLI
- ICESat-2 nokta bulutu verilerinden kar kalınlığı belirleme potansiyelinin araştırılması
Investigation of snow depth determination potential of ICESat-2 point cloud data
BÜŞRA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Jeodezi ve FotogrametriHacettepe ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÖZGÜN OK
- Climate change induced water scarcity risk mapping: Coupling of multi criteria decision analysis with analytic hierarchy process methods
İklim değişikliğinden kaynaklanan su kıtlığı risk haritalaması: Çok kriterli karar analizinin analitik hiyerarşi süreç yöntemleriyle birleştirilmesi
SENA ÖDENSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Çevre MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK GÜVEN
- Uzaktan algılama verileri kullanılarak kuraklık olaylarının alansal, zamansal ve frekans analizleri: Ege bölgesi örneği
Spatio-temporal and frequency analysis of drought events via remote sensing data: Case study of Aegean region
SEMRA KOCAASLAN KARAMZADEH
Doktora
Türkçe
2022
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU
- Bolu ili kamu alanlarının su tüketimlerinde geri dönüşüm sistemlerine geçiş süreci için bir model önerisi
A model proposal for the transition to recycling in water consumption of Bolu province public areas
FATMA BETÜL BAĞLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRAN ŞEKER
DOÇ. DR. NEZİR AYDIN