Direktör Âli Bey'in tiyatroları ve oyunlarda mizah
The theatres of Direktör Âli Bey and humor in plays
- Tez No: 632253
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NURCAN ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Direktör Âli Bey, Tiyatro, Komedi, Mizah, Tanzimat, Direktör Âli Bey, Drama, Comedy, Humor, Tanzimat Reform Era
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Âli Bey (1846-1899), Tanzimat Dönemi'nin önemli yazarlarındandır. Tiyatro, günlük, hikâye, sözlük, gezi yazısı ve çeviri gibi birçok edebî türde eser verir. Âli Bey, özellikle komedileriyle ün kazanır. Yazar, Türk mizahının modernleşmesinde önemli bir yere sahiptir.“Direktör Âli Bey'in Tiyatroları ve Oyunlarda Mizah”adlı bu çalışmanın giriş bölümünde, komik edebî türlerin esas hedefi olan gülme tepkesi ele alınmış, mizah ve komedi kavramlarına değinilmiştir. Birinci bölümde yazarın hayatı ve edebî kişiliğine yer verilmiştir. Âli Bey'in Türk tiyatrosuna katkıları, sadece piyes yazmakla sınırlı değildir: Yazar, dönemin kumpanya direktörleriyle fikir alışverişinde bulunur. Oyuncuların telaffuzlarını düzeltmek için hocalık yapar. Kumpanyaların sahneye çıkmasına destek olur. Türk tiyatrosunun geliştirilmesi amacıyla kurulan komitede görev alır. Bu bölümde Tanzimat tiyatrosu, Âli Bey'in yaptığı çalışmalar etrafında değerlendirilmiştir. İkinci bölümde, Âli Bey'in oyunları yapısal ve tematik açıdan incelenmiştir. Tezin kapsamı, yazarın Misafiri İstiskal, Kokona Yatıyor, Ayyar Hamza, Geveze Berber, Çıngırak ve Letafet adlı tiyatro eserleriyle sınırlıdır. Üçüncü bölümde oyunlardaki mizahî unsurlar tespit edilmiştir. Mizahî unsurların işlevleri ve kullanım şekilleri, gülme kuramlarından yararlanılarak değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Âli Bey (1846-1899) is one of the significant authors of the Tanzimat Reform Era. He wrote in various literary genres such as drama, diary, story, dictionary, travel writing and translated many into Turkish. Âli Bey is especially famous for his comedies. The author has an important place in modernization of Turkish humor. In the prolog of the work titled“The Theatres of Direktör Âli Bey and Humor in Plays”, laughing as a reaction which is the main goal of humorous literary works is widely discussed and the concepts of humor and comedy are examined during this discussion. In its first part, the life and literary personality of the author are included. Contributions of Âli Bey to the Turkish drama cannot be reduced to writing plays. He exchanged ideas with troupe directors of the era. He taught players to correct their pronunciation. He supported the truopes take to the stage. He was assigned in the committee which was found to improve Turkish theatre. In this thesis, the theatre during the Tanzimat Reform Era was evaluated around the works of Âli Bey. In its second part, Âli Bey's plays were examined structurally and thematically. The scope of thesis is limited to the author's enumerated plays including Misafiri İstiskal, Kokona Yatıyor, Ayyar Hamza, Geveze Berber, Çıngırak and Letafet. In its third part, the humorous elements in these plays are identified. Humorous elements in terms of their functions and uses in those plays are evaluated in accordance with the theories on humor.
Benzer Tezler
- Tanzimat Dönemi tiyatro eserlerinin folklorik açıdan incelenmesi
Study of Tanzimat Period theatre works in terms of folklore
ÖMER FARUK ELALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESMA ŞİMŞEK
- Direktör Ali Bey'in Seyahat Jurnali'ne Göre XIX. Yüzyılda Anadolu ile Hindistan arasındaki ticaret kentleri
According to the Travel Jurnal written by Director Ali cities of trade between Anatolia and India in 19th century
SELMA DANIŞMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANAN KUŞ BÜYÜKTAŞ
- Tanzimat Dönemi Türk Tiyatrosu etrafında direktör Ali Bey'in hayatı, eserleri ve edebî kişiliği
Tanzimat Period Turkish Theater around the director Ali Bey 's life, works and literary personality
EMİR ALİ ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESAT CAN
- Cumhuriyet Dönemi meâl çalışmaları bağlamında Abdullah Atıf Tüzüner'in (1869-1954) Kur'ân meâli
Republic Period in the context of maal studies Abdullah Atif Tuzuner (1869 - 1954)
ÖNDER ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN ÇAKICI
- Terbiye ve Oyun dergisi transkripsiyon ve değerlendirmesi (1-12 sayı)
Terbiye ve Oyun magazine transcription and evaluation (Issue 1-12)
SAVAŞ ÇORAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİKAİL KOLUTEK