Besni (Adıyaman) ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Human and economic geography of Besni (Adıyaman) district
- Tez No: 635279
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NADİRE KARADEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Besni, Nüfus, Yerleşme, Ekonomik Coğrafya, Beşeri Coğrafya, Besni, Population, Settlement, Economic Geography, Human Geography
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Besni; Güneydoğu Anadolu Bölgesin Orta Fırat Bölümünde yer alan Adıyaman iline bağlı bir ilçedir. Besni doğusunda Adıyaman, kuzeyinde Tut(Adıyaman), güneyinde Araban(Gaziantep), batısında Gölbaşı(Adıyaman) ve güneydoğusunda Fırat Nehri ile çevrilidir. İlçenin toplam yüzölçümü 1.151 km2 ve deniz seviyesinden yüksekliği ise 930 m'dir. 1883-1926 yılları arasında Malatya sancağına bağlı bir kaza olan Besni, 1933 yılında idari açıdan Gaziantep'e, 1933 yılında çıkarılan bir kanun ile tekrardan Malatya'ya bağlanmış ve 1954 yılında ise Adıyaman iline bağlı bir ilçe olmuştur. İdari değişikliklerin sıkça yaşandığı bir yer olan çalışma alanına ait 67 köy, 62 mezra ve 35 mahalle bulunmaktadır. En eski mahallesi Çat, en yeni mahalleleri ise Erdemoğlu ve Hasan Tütün Mahalleleridir. Zaman içerisinde Mahallelerde yaşayan nüfusun sosyal, kültürel ve etnik özellikleri farklılık gösterdikçe mahallelerin isimleri ve nüfusları da değişmiştir. Çalışma alanının nüfusu 1955 yılına kadar düzenli artış göstermiş, 1960 yılında ülke geneline ve yurt dışına yapılan göçler nedeniyle nüfusta azalmalar olmuştur. 2000 yılında tekrardan nüfus artış göstererek iki katına çıkmıştır. Günümüzde toplam nüfusu 76.674 kişidir. Geçmişte çoğunlukla kırsal nüfusun ve kırsal ekonominin egemen olduğu Besni'de bugün nüfusun büyük bir kısmı şehirde yaşamaktadır. Sosyo-ekonomik nedenlere dayalı göçlerin etkisi ile nüfusun dinamik yapısı, kırsal ve şehirsel alanı birlikte değiştirmiştir. Kırsal alanda nüfus yoğunluğu azalırken, şehir merkezinde nüfus yoğunluğu artmaktadır. İlçe, Güneydoğu Torosların eteğinde kurulmuş, geçmişi M Ö 4000 yılına dayanan zengin kültürel birikime sahip eski bir yerleşim merkezidir. Geçmişte elverişli konumu sayesinde önemli ticaret yolları(Halep- İpek yolu)üzerinde yer almıştır. Günümüzde ise değişen coğrafi şartlara bağlı olarak bu önemini büyük ölçüde yitirmiştir. Besni'de yerleşimin olduğu sahalar zemin yapısı ve topoğrafik engeller sebebiyle dar bir alana yayılması, bununla beraber hızla artan nüfus şehir gelişimini sınırlandırmaktadır. İlçede yerleşmelerin çoğunluğu toplu ve daimi yerleşmelerden oluşmaktadır. Bu yerleşmeler fiziki coğrafya unsurların etkisiyle batı yönünde büyümeye devam etmektedir. Şehir de modern yapı ile geleneksel hayat tarzını bir arada görmek mümkündür. İlçedeki yerleşmelerin hakim ekonomik faaliyeti tarımdır. Hayvancılık ise oldukça az olup, hizmet sektörü şehir merkezi dışında pek yaygın değildir. Besni'de tarımsal destekli sanayileşme son yıllarda gelişme göstermeye devam etse de bu durum şehrin gelişimine yeterli katkıyı sağlayamamaktadır. Besni'nin gelecekte hızlı ve sağlıklı gelişmesi için sanayi yatırımlarına hız verilmelidir.
Özet (Çeviri)
Besni is a district of Adıyaman which is located in the Central Euphrates Section of the Southeastern Anatolia Region. Besni is surrounded by Adıyaman to the east, Tut (Adıyaman) to the north, Araban (Gaziantep) to the south, Gölbaşı (Adıyaman) to the west and the Euphrates River to the southeast. The total area of the district is 1,151 km2 and its height above sea level is 930 m. Besni, which was a town under the jurisdiction of Malatya district between the years 1883-1926, was under the administration of Gaziantep in 1933 and with a law enacted in 1933 became a district of Adıyaman in 1954. There are 67 villages, 62 hamlets and 35 neighborhoods of the study area, a place where administrative changes are frequently seen. The oldest neighborhood is Çat and the newest ones are Erdemoğlu and Hasan Tütün. As the social, cultural and ethnic characteristics of the population living in the neighborhoods changed over time, the names and populations of the neighborhoods also changed. The population of the study area increased steadily until 1955, and the population declined in 1960 due to nationwide immigration and immigration abroad. In 2000, the population increased again and doubled. Today, its total population is 76,674 people. In Besni, which was mostly dominated by the rural population and rural economy in the past, today a large part of the population lives in the city. The effect of migration based on socio-economic reasons together with the dynamic structure of the population, changed the rural and urban areas. While the population density is decreasing in the rural area, it's increasing in the city center. The district is an ancient settlement established at the foot of the Southeast Taurus Mountains with a rich cultural background dating back to 4000 BC. Thanks to its convenient location in the past, it has been located on important trade routes (Aleppo-Silk Road). Today, it has lost its importance to a great extent due to changing geographical conditions. The spread of areas in Besni is narrow due to the ground structure and topographic obstacles, at the same time the rapidly increasing population limits city development. The majority of settlements in the district are collective and permanent settlements. These settlements continue to grow in the west due to physical elements. Most of the time it is possible to see the traditional life style together with the modern structure. The dominant economic activity of the settlements in the district is agriculture, while animal husbandry is very low and the service sector is not very common outside the city center. Although agriculture-supported industrialization in Besni continues to improve in recent years, this situation cannot provide sufficient contribution to the development of the city. Industrial investments should be accelerated for the rapid and healthy development of Besni.
Benzer Tezler
- Tut (Adıyaman) ilçesi'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
The humman and economic geography of Tut (Adıyaman) distric
FATMA ÖNAL
- Adıyaman ili Gölbaşı ilçesi'nin kültürel coğrafyası
Cultural geography of Gölbaşı district in Adıyaman province
NESİBE GÖRESİ
- Halfeti'in (Şanlıurfa) coğrafi özellikleri
Geography speciality of Halfeti (Şanlıurfa)
MEHMET SALİH BOSTANCI
