Geri Dön

Heterotopik destinasyonlarda varoluşsal hisler: Olympos'ta etnografik bir araştırma

Existential feelings at heterotopic destinations: An etnographic research at Olympos

  1. Tez No: 636061
  2. Yazar: NİSAN YOZUKMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BURHAN KILIÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Turizm, Tourism
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 276

Özet

Turizm, mekanlar ve insanlar ile üretilen, onlar arasındaki ilişkiye dayanan bir kavramdır. İnsanların gündelik yaşamlarından ayrı kaldıkları zaman dilimlerini içeren tatiller, seyahatler ve geziler; insan sosyolojisi ve psikolojisi bağlamında anlaşılması, farklı bakış açılarıyla yaklaşılması gereken olgulardır. Destinasyonların mekânsal pratiklerinin anlaşılması da oldukça önemlidir. Çünkü turizm destinasyonları insanların yaşadıkları yerlerden farklı pratiklere sahiplerdir. Farklı pratiklere sahip mekanlara dair teorilerden biri de Foucault (1986)'nun heterotopya teorisidir. Aslında turizm mekanlarının hepsi heterotopya bağlamı içerisinde konumlandırılabilecek özelliklere sahiptir. Çünkü alternatif düzenlemelere ve onları hem girilebilir hem izole kılan bir giriş çıkış sistemine sahip heterotopyalar, ütopyaların aksine gerçek yerlerdir ve aynı anda birden fazla uyumsuz mekanı bir araya getirebilmektedir. Bu anlamda heterotopya kavramının anlaşılması ve turist-çalışan-bölge sakini ekseninde değerlendirilmesi destinasyonlara farklı bir gözle bakılmasını sağlamaktadır. Hisler ve özellikle varoluşsal hisler (Ratcliffe, 2008) turizm disiplini içerisinde çok fazla ele alınmamış bir konudur. Duygular veya etkiler çalışılmış olsa da varoluşçuluk felsefesinin benimsendiği turizm araştırmalarında genellikle otantiklik kavramı incelenmiştir. Turizm psikolojisi bağlamında varoluşsal hislerin anlaşılması turist davranışlarının öğrenilmesine katkı sağlayacaktır. Hisler ve mekanlar arasındaki ilişkinin önemi ise destinasyonların insanlarla yani turistler, çalışanlar ve yerliler ile sakinlerle birlikte var olmasıdır. Bu bağlamda bu tez çalışmasının amacı heterotopik destinasyonlarda yaşayanlar, ziyaretçiler ve çalışanlar tarafından deneyimlenen varoluşsal hislerin keşfedilmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Antalya'da bulunan Olympos destinasyonu heterotopya olarak incelenmiş; orada yaşayan, çalışan ve orayı ziyaret edenlerin varoluşsal hisleri araştırılmıştır. Bu çalışmada nitel bir yaklaşım benimsenmiş; verilerin toplanması için etnografik yöntemler kullanılmıştır. Olympos'ta alan çalışması yirmi gün sürmüş; bu süre içerisinde katılımcı gözlem ve derinlemesine görüşme teknikleriyle veri toplanmıştır. Alanda toplanan verilerin geçerlik ve güvenirliğini sağlamak amacıyla netnografik araştırma da eklenmiş ve çevrimiçi seyahat yorum siteleri, seyahat blogları ve sözlük forumlarında yer alan Olympos ile ilgili yorumlar incelenmiştir. Toplanan veriler analiz edildikten sonra ortaya çıkan temalar doğrultusunda Olympos'un heterotopik özellikleri ve bireylerin varoluşsal hisleri ortaya konmuştur. Çalışma sonucunda Olympos'un, Foucault (1986) tarafından belirlenen altı ilkenin tümüne uyan özelliklere sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Olympos eşikte bir mekan olarak insanlar için bir kaçış yeri sunmakta; farklı mekanları bir araya getirmesiyle tiyatro benzeri bir sahne oluşturmakta; zıtlıkları, kodları ve kuralları ile alternatif düzen oluşturarak kendisini izole kılmakta ve diğer deniz-güneş-kum ve kültür/tarih destinasyonlarından kendisini ayırmakta; geçmişten gelen ve yabancı sırt çantalı turistlerin getirdiği hippi ruhuyla, hem ziyaretçilere hem sakinlerine sunduğu özgürlük ve rahatlıkla ön plana çıkan yaşam tarzıyla insanlara heterotopik bir deneyim sunmaktadır. Bu tür karmaşık bir deneyim içerisinde katılımcıların bu heterotopik mekanda deneyimlediği varoluşsal hisler; doğa-beden, mekan-beden ve kişiler arası ilişkiler doğrultusunda ortaya konmuştur. Doğa veya mekan bu noktada hislerin yönlendirildiği belirli nesneler olarak görülmemeli; bedensel hislerin anlaşılması için belirlenen temalar olarak görülmelidir. Ziyaretçilerin, yaşayanların veya çalışanların Olympos'ta deneyimlediği doğa ve mekan aracılı varoluşsal hisler doğanın bir parçası olma, doğaya ait hissetme, huzurlu hissetme, şifa bulmuş hissetme; huşu, farklı bir zamanda gibi hissetme, sonsuzluk hissi, hayal gücü ve dünyayı yeniden keşfetme hissi, ölümlülük ve yuvada hissetme olarak bulunmuştur. İnsanlar arası ilişkiler içerisinde hissedilenler ise hemhal olma, ruhların sevişmesi, topluluk hissi ve aşk temaları altında toplanmıştır. Sonuç olarak tüm bu hisler bireyin varoluşsal özgürlük hissetmesine, öz farkındalık geliştirmesine, düşünce ve davranışlarında kısa veya uzun süreli değişimlere ve eşikte anlarda da olsa otantik benlik hissine neden olmuştur. Bu tez çalışmasının turizm disiplinine farklı bir bakış açısı kazandırması beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

Tourism is a concept produced by spaces and people and based on the relationships between them. Vacations, travels and trips involving slices of time when people are distant from their everyday lives are some phenomena that should be understood within human sociology and psychology and be approached with different perspectives. Understanding the spatial practices of destinations is also very important because they have different practices than the places where people live. One of the spatial theories related to places that have different practices is Foucault's (1986) notion of heterotopias. Indeed, all tourism places have features that can be located within the context of heterotopia. Because heterotopias which have alternate orderings for marginal people and an opening-closing system that makes them both accessible and isolated, are real places unlike utopias, and are able to juxtapose in one place several incompatible spaces. In this sense, understanding the concept of heterotopia and its evaluation on the tourist-resident-employee axis provides a different perspective to the understanding of destinations. Feelings, specifically existential feelings (Ratcliffe, 2008) are significant issues that have not been dealt with much in tourism discipline. Although emotions and affect have been researched, the notion of authenticity has generally been discussed in tourism studies which have adopted an existential approach. Understanding existential feelings in the context of tourism psychology will also contribute to the research on tourist behavior. The importance of the relationship between places and feelings lies on the fact that places co-exist with people namely tourists, employees, locals and residents. In this regard, the purpose of this dissertation is to explore and reveal existential feelings experienced by residents, visitors and employees in heterotopic destinations. For this aim, Olympos town located in Antalya province is discussed as a heterotopia and the existential feelings of people who either dwell and visit or work there are studied. A qualitative approach is adopted in this study; ethnographic methods are used to collect study data. Field study at Olympos lasted for twenty days during which data were collected with participant observation and in-depth interview techniques. A netnographic research was also added in order to provide the validity and reliability of the data collected during field study. The reviews on online travel review sites, online travel blogs and online forums about Olympos were evaluated. Heterotopic features of Olympos and existential feelings experienced by participants were revealed in line with themes found during and after data analysis. According to the study results, it is found that Olympos have features that fit all six principles set by Foucault (1986). As a liminal space, Olympos presents itself as an escape route for people; creates a stage like a theater by bringing different spaces together in one place; makes itself isolated by creating an alternate ordering with its contradictions, conflicts, codes and rules and separates itself from other sea-sand-sun and cultural or historical destinations; as a result with its hippie soul emerged in the 1990s by backpackers, with its unique lifestyle promoted with freedom or liberation and ease attracting visitors and residents, it offers a unique heterotopic experience. The existential feelings felt by the participants in this heterotopic space within such a complicated and liminal experience are discussed in line with nature-body, space-body and interpersonal relations. Nature and space should not be considered as specific objects of these feelings, because these themes are determined for better understanding of bodily feelings. The existential feelings experienced by the participants related to nature and space are found as follows; feeling like a part of nature, belonging to nature, feeling peaceful or in peace, feeling healed; awe and wonder, feeling like being in a different time, feeling of eternity, imagination and feeling like rediscovering the world, mortality and feeling like being home. The feelings experienced through interpersonal relations are examined under the themes of feeling integrated or being communed, soul sex, the feeling of communitas and love. As a result, all these feelings cause the participants to feel existential freedom or to feel liberated; to develop self-reflection and self-awareness; to feel some temporary or permanent changes in their thoughts and behaviors and to feel an authentic sense of self even in liminal moments. This dissertation is expected to contribute with its distinct perspective to tourism discipline.

Benzer Tezler

  1. Heterotopik retroperitoneal kalp transplantasyonu yapılmış cros-match uygunsuzluğu olan tavşanlarda MMF'nin Steroid ile transplant motor aktivite süresi ve rejeksyon açısından karşılaştırılması

    Comparison of MMF with prednisone in terms of rejectionand duration of activity of transplant in rabbits thatunderwent retroperitoneal heterotopic heart transplantation

    FATİH AYGÜN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Göğüs Kalp ve Damar CerrahisiSelçuk Üniversitesi

    Kalp ve Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KADİR DURGUT

  2. Heterotopik bir mekan olarak tiyatro sahnesi: Uyumsuz tiyatro

    The theatre stage as heterotopic space: Theatre of the absurd

    GÜLİN DEDE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYTANGA DENER

  3. Heterotopik bir mekan olarak karma kullanımlı merkezler

    Mixed use complexes as heterotopic spaces

    AYŞEGÜL UZUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MimarlıkGazi Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP ULUDAĞ

    DOÇ. DR. GÜLŞAH GÜLEÇ

  4. Heterotopik pankreas

    Başlık çevirisi yok

    BAHRAM GALDİ GHORBANİ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Genel Cerrahiİstanbul Üniversitesi

    Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ EKREM KOÇ