Kırkgeçit formasyonu (orta eosen-oligosen) derin deniz tortullarının sedimantolojisi, Baskil (Elazığ) güneybatısı
The sedimentology of the deep marine sediments of the Kirkgeçit formation (middle eocene-oligocene), southwest Baskil (Elaziğ)
- Tez No: 636230
- Danışmanlar: PROF. DR. ERCAN AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Jeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 260
Özet
Elazığ Havzası Geç Paleosen'den itibaren Doğu Toros Orojenik Kuşağı içerisinde açılmaya başlamış, Doğu Anadolu Bölgesi'nin jeolojisinin ve paleocoğrafyasının ortaya konulmasında önemli rol oynayan sedimanter havzalardan birisidir. Denizel karakterdeki havzanın bölgesel yayılımı doğuda Van civarından batıda Kahramanmaraş'a kadar uzanırken, Elazığ Havzası olarak adlandırılan bölüm, Elazığ ili çevresinde Erken Miyosen sonlarına kadar varlığını sürdürmüştür. Çalışma alanı Elazığ Havzası'nın batı kısmının güney bölümünü kapsamaktadır. Havzada depolanan ve çalışma konusunu oluşturan Orta Eosen- Oligosen yaşlı Kırkgeçit Formasyonu'nun kırıntılı depo sistemlerine ait fasiyes analizleri yapılarak taşınım mekanizması ortaya konulmuştur. Böylelikle daha önce kuzey bölümü çalışılan Batı Elazığ Havzası'nın güney bölümü de çalışılmış olup havzanın paleocoğrafyası ve sedimantolojik özelliklerinin bir bütün olarak anlaşılması sağlanmıştır. Kırkgeçit Formasyonu farklı litofasiyes özellikleri gösterdiğinden, tabandan tavana doğru Gemici Üyesi, Kıran Üyesi, Gökbel Üyesi, Bağırsakdere Üyesi ve Akçalar Üyesi olmak üzere beş üyeye ayrılmıştır. Formasyonun yaşı planktonik fosillere göre Lütesiyen - Bartoniyen olarak saptanmıştır. Formasyonun çökel ilişkilerini ortaya koymak ve yanal yöndeki stratigrafik değişimlerin tespiti amacıyla 21 adet ölçülü stratigrafik kesit (ÖSK) alınmıştır. Kesitlerdeki sedimantolojik özelliklerin değerlendirilmesi sonucunda, 31 adet fasiyes ve 2 adet fasiyes topluluğu tanımlanmıştır. Kırkgeçit Formasyonu'na ait kumtaşlarının çoğunluğu litarenit, geriye kalanlar ise feldspatik litarenit, sublitarenit ve litik arkoz olarak tanımlanmıştır. Bileşenler: Elazığ Magmatitleri'nin volkanik ve plütonik kayaçları, Keban Metamorfitleri'nin rekristalize kireçtaşlarından türemiş kayaç parçalar ile havza kuzeyindeki Seske Formasyonu ve inceleme konusu formasyon içinden türemiş fosil/ fosil parçalarından oluşmaktadır. Bileşenlerin kaynak alan yönünün belirlenmesi için sedimanter yapılardan 173 adet eski akıntı yönü ölçülmüştür. Ölçümlere göre eski akıntı yönü kuzeydoğudan güneybatıya doğrudur. Batı Elazığ Havzası'nın güneyine ait kanal element sistemi ile elementlerin fasiyes özellikleri, ÖSK ve kaynak alan çalışmalarıyla desteklenerek paleocoğrafik modellerle tanımlanmıştır. Havza içerisindeki türbiditik çökellerin sedimantolojik özelliklerinden yararlanılarak havzanın çökel evrimi ortaya konulmuştur
Özet (Çeviri)
The Elazığ Basin that started to develop in the Eastern Taurus Orogenic Belt in the begining of the Late Paleocene, is one of the sedimentary basins that play an important role for revealing the geology and paleography of the Eastern Anatolian Region. While the regional spread of the marine basin extend over from Van in the east to Kahramanmaraş in the west, the section called as the Elazığ Basin continued its existence until the end of the Early Miocene around Elazığ Province. The study area includes the southern section of the western part of the Elazığ Basin. The transportation mechanism of the Middle Eocene – Oligocene aged Kırkgeçit Formation clastics, which are deposited in the basin and constitute the subject of the study, was revealed by facies analysis related to its clastic deposystems. As a result of revealing the sedimentological features of the southern part of the Western Elazığ Basin, the northern section of which was studied earlier, the paleogeography and sedimentological features of the basin were understood as a whole. Because of Kırkgeçit Formation has different lithofacies features, it is divided into five members as Gemici Member, Kıran Member, Gökbel Member, Bağırsakdere Member and Akçalar Member from bottom to top. According to some planktonic fossils, age of the formation was determined as Lutetian-Bartonian. In order to reveal the sediment relations of the formation and to determination stratigraphic changes in the lateral direction, 21 stratigraphic sections were measured. As a result of evaluating the sedimentological features in the sections, 31 facies and 2 facies communites were identified. The most of sandstones of the Kırkgeçit Formation are defined as litharenite, rest of them feldspatic lithrenite, sublitharenite and lithic arkose. The main components of the clastic rocks of the Kırkgeçit Formation are represented these: minerals derived from volcanic and plutonic rocks of the Elazığ Magmatites, rock fragments of recrystallized limestones of Keban Metamorphite and Seske Formation which are exposed in the north of the basin, and the fossils / fossil fragments derived from the formation under investigation. 173 paleocurrent directions were measured to determine source area of the components. According to measurements, paleocurrent direction is from northeast to southwest. The channel element system belonging to the south sector of the Western Elazığ Basin and the facies characteristics of the elements are defined with paleogeographic models supported by the measured sections and provenance studies. The sedimentary evolution of the basin was revealed by using the sedimentological features of the turbiditic sediments in the basin.
Benzer Tezler
- Kırkgeçit formasyonunda (Elazığ batısı) gözlenen yumuşak çökel deformasyon yapılarının özellikleri ve oluşumu
Characteristics and development of soft-sediment deformation structures observed kirkgeçit formation (Western Elazig)
FIRAT ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CALİBE KOÇ TAŞGIN
- Tadım Dedeyolu, Badempınarı (Elazığ) Köyleri çevresinin jeolojisi ve magmatik kayaçların petrografik özellikleri
Başlık çevirisi yok
OSMAN BAYKENDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. FEYZİ BİNGÖL
- Şişman Köyü (Malatya) çevresindeki magmatik kayaçların petrografik özellikleri
Petrographical features of magmatic rocks in the vicinity of şişman willage (Malatya)
ENGÜR ESEN AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜNYAMİN AKGÜL
- Pertek (Tunceli) çevresindeki mağmatik kayaçların petrografik özellikleri
Başlık çevirisi yok
ALİ ÇUBUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Jeoloji MühendisliğiFırat ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜNYAMİN AKGÜL
- Baskil magmatitleri ile ilişkili cevherleşmelerin jeokimyasal prospeksiyonu
Geochemical prospecting on the mineralizations associated with Baskil magmatics
CEMAL BÖLÜCEK