İzmir kentinin mekânsal ve toplumsal değişim sürecinde mübadillerin iskân alanları ve günümüzdeki dönüşüm dinamikleri: Eşrefpaşa/İzmir örneği
The settlements of the emigrants and the transformation dynamics of these areas today in the spatial and social change process of İzmir: Case of Eşrefpaşa/İzmir
- Tez No: 636308
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYAT ZENGİN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
19.yüzyıldan itibaren Doğu Akdeniz'deki en önemli liman kentlerinden İzmir kent merkezinin yüzyıllardır nüfus dinamiklerini yönlendiren göç sürecinin mekânsal etkileri başta olmak üzere demografik, kültürel, ekonomik ve sosyolojik etkilerine değinilen bu çalışmada, mübadeleye odaklanılmıştır. Mübadele kapsamında Türkiye ve Yunanistan'da mekânsal, sosyolojik, ekonomik ve kültürel birçok alanda gerçekleşen bir dönüşüm süreci söz konusu olmuştur. Dönüşüm sürecini yönlendiren mübadeleye ait bilgi oluşumu ise Türkiye'de 1990'lı yıllara kadar gerçekleşememiştir. Oysa böylesi önemli bir evreye ilişkin veri oluşturan çokça belge bulunmaktadır. Tasfiye talepnameleri, sözlü anlatımlar ve mekânın kendisi bu noktada önemli kaynaklardır. Bu kaynaklar İzmir kentinin tarihi gelişimini anlamayı mümkün kılacak bir içerik yaratmakta olup, kentin bugünden geleceğe taşınmasına aracılık edecek her türlü karar ve strateji için de temel oluşturmaktadır. Bu doğrultuda çalışmada tasfiye talepnameleri üzerinden mübadillerin tayin edilen iskân alanları belirlenmeye çalışılmıştır. Mübadillerin kent merkezindeki ilk yaşam alanlarından ve kentin giriş kapılarından biri olan, kent merkezine eklenen bir göçmen yerleşimi niteliğindeki Eşrefpaşa semti ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu özgün incelemede 20.yüzyıla ait haritalar ve planlardan yararlanılmış, başta mübadil ve muhacirlerin yerleşimi ile oluşan ve göç mıntıkası niteliğini günümüze kadar koruyan Eşrefpaşa semtinin tarihi, demografik ve sosyo-kültürel karakterine ilişkin karşılaştırmalar ve bu doğrultuda morfolojik analizler yapılmıştır. Semtin mekânsal dönüşüm süreci, geçmişten günümüze incelenen göç temelli demografik değişimlerin fiziksel çevreyi etkileme biçimleri kapsamında, planlama pratikleri doğrultusunda irdelenmiştir. Böylece mekânsal ve toplumsal açıdan çok katmanlı olan Eşrefpaşa semtinin ihtiyaç, problem ve potansiyelleri irdelenmiş olup, kentsel kolektif belleğin önemli bir parçası olması nedeniyle, semtin plan kararları çerçevesinde sağlıklı bir kentsel yaşam sunarak kente eklemlenmesi gerektiğini vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Great Exchange of Populations was concentrated in this study which contains the demographic, cultural, economic and sociological effects of the migration process in the centre of İzmir, one of the most important port cities in the Eastern Mediterranean since the 19th century. A transformation process took place in Turkey and Greece in spatial, sociological, economic and cultural fields within the context of the population exchange. The production of information belonging to the population exchange that guided the transformation process had not taken place until the 1990s in Turkey. However, there are many documents forming data about such an important period. Liquidation requests, verbal expressions and area itself are important resources at this point. These sources create a content that will make it possible to understand the historical evolution of the city of Izmir, and it is the base for all varieties of decisions and strategies that will assist to carry into future. Accordingly, the settlements of the emigrants were tried to be determined through the liquidation requests in the study. The Eşrefpaşa district, which was a migrant settlement attached to the city centre, has been one of the primary living spaces of the emigrants in the centre of the town and one of the city's entrance gates. Maps and plans belonging to the 20th century were used, comparisons were made on the historical, demographic and socio-cultural character of the Eşrefpaşa district, which has been formed mainly by the settlement of emigrants and immigrants until today in this unique study. The spatial transform process of the district was examined in line with planning practices within the scope of the ways in which demographic changes based on migration from past to present affect the physical environment. Thus, the needs, problems and potentials of Eşrefpaşa, which is multilayered spatially and socially, was emphasized and it was stressed that it should be articulated to the city by offering a healthy urban life within the framework of the planning decisions, as it is an essential part of the urban collective consciousness.
Benzer Tezler
- The Role of accumulation connections in re-production of spatial organization. The industrial capital as an apparatus for regulations about the city
Mekan organizasyonunun yeniden üretiminde birikim ilişkilerinin rolü, kent ve onun düzenleyicisi bir aygıt olarak sanayi kapitali
FUNDA ALTINÇEKİÇ
Doktora
İngilizce
1998
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN TANER
- Müzeye dönüştürülen İzmir geleneksel konutların mekânsal analizi
Spatial analysis of İzmir's traditional houses converted into museums
DAMLA GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİzmir Demokrasi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET ELDEK GÜNER
- Yeni konut alanlarında gelişebilecek sosyokültürel aktiviteler için gerekli merkezlerin mimari analizi
An architectural analysis of the centers required for the social and cultural activities which can be develop in new settlements
MALİKE SESLİ ÖZSOY
- 'Yapısal dönüşümler sürecinde toplumsal dışlanmışlıkların oluşumu-İzmir tarihi kent merkezi geçiş alanı örneği'
'Formation of the social exclusion process during the structural transformation process-the transition zone of the historical city centre of İzmir'
E. İPEK ÖZBEK SÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEZAİ GÖKSU
- Kent kimliğinin sürdürülebilirliği için peyzaj yönetim anlayışının geliştirilmesi: Bartın-Amasra örneği
Development of landscape management approach to sustainability of urban identity: The case of Bartın-Amasra
DÜRDANE KAYA ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBAHAT AÇIKSÖZ