Kentsel alanda deprem hasargörebilirliğinin analitik hiyerarşi süreci (AHS) yönetimi kullanılarak değerlendirilmesi: Yenimahalle ( Ankara- Türkiye) örneği
Earthquake vulnearbility assment of urban areas usinghierarchical analysis case study of Yenimahalle, Ankara
- Tez No: 636363
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞULE İNANKUL KARAASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Doğal tehlikelerin, özellikle depremin zararlarını azaltma yollarından biri, şehirlerin depreme karşı hasar görebilirliğini değerlendirmektir. Her ne kadar doğal tehlikelere karşı tam bir önlem söz konusu olamasa da bunu en aza indirgemenin belli başlı yöntemleri mevcuttur. Bu yöntemlerden biri, CBS destekli hiyerarşik analiz metodudur. Çalışma kapsamında, söz konusu yöntem kullanılarak, Ankara Yenimahalle İlçesi'nde bulunan 43 mahalle değerlendirilmeye alınmıştır. Araştırmalar, çalışma alanının özel coğrafi konumu, Alp-Himalaya fay hattına yakınlığı, çok sayıda yerel fayın ve yerleşme brüt yoğunluğunun varlığı nedeniyle yüksek bir hasar görebilirliğe sahip olduğunu kanıtlamaktadır. Ayrıca, mevzubahis bölgede Ankara çayının akması nedeniyle yüzeye yakın yer malzemesini kum, çakıl ve siltten oluşmuştur. Söz konusu malzemeler sarsıntı sırasında yüzey dalgaların şiddetlenmesine ve başka bir deyişle zemin büyütmesine neden olmaktadır. Nüfus yoğunluğunun yüksek olması, hastanelerin ve itfaiye istasyonlarının yetersiz olması ve diğer etkenler göz önüne alınarak, elde edilen sonuçlar çerçevesinde, çalışma alanının hasar görebilirliği CBS destekli hiyerarşi analiz süreci (AHP) yöntemi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Ancak, söz konusu yöntemde çoklu ve farklı ölçütlerde olan değişkenlerin kullanılması karar vericilere karar verme durumunu kolaylaştırmaktadır. Bu yöntemde, araştırma alanının, hasar görebilirlik düzeyi beş sınıfa ayrılmıştır. Bunlar: en çok, çok, orta, az ve en az düzeyler olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre araştırma alanın %8,5'i en çok ve %18 ise çok hasar görebilir durumdadır. Bu araştırmanın temel amacı, kentin hasar görebilirliğini ele almak ve gerçekleştirilecek disiplinli çalışmalarla tehlike arz eden durumları azaltmak, araştırma alanı kapsamındaki vatandaşlar için daha güvenli bir ortam sağlamak ve onların gönül rahatlığı ile orada yaşamalarına ortam hazırlamaktır. Böylelikle, kent toplumunun sürdürülebilir kalkınmasına doğru adım atılması ve toplumunda sosyal adalet için bir platform oluşturma gayreti vurgulamış olacaktır.
Özet (Çeviri)
One way to reduce the risks of natural hazards, especially earthquakes, is to assess the vulnerability of cities to earthquakes. Although there is not a complete method to assess natural hazards, there are certain methods to minimize it. One of these methods is GIS supported hierarchical analysis method. Within the scope of this study, 43 neighborhoods in the Yenimahalle district of Ankara city were evaluated using this method. Research shows that the study area is highly vulnerable due to its specific geographical location, its proximity to the Alpine Himalayan fault line, the existence of several local faults and Settlement gross density. In addition, the Ankara River crossing the study area, has created an alluvial zone that contains of sand, gravel and silt. These materials intensify surface waves during earthquakes or, in other words, increase the acceleration of the earth. Due to the high population density, inadequate hospitals and fire stations and other factors, the vulnerability of the study area was examined in the framework of GIS, Hierarchical Analysis Process (AHP). However, the use of variables with multiple and different criteria makes the decision making process easier for decision makers. In this method, the vulnerability of the research area was divided into five classes; including: most high, high, moderate, low and very low. According to the results, 8.5 percent of the mentioned area is most highly vulnerable and 18 percent is highly vulnerable. The main purpose of this study is to address the vulnerability of the city in order to reduce dangerous situations through regular studies, and to provide a safer and peaceful environment for citizens of the studied area. By this means, we will take a step towards sustainable development of the urban community. Efforts will be emphasized to create an appropriate platform for development of social justice in society.
Benzer Tezler
- Kentsel kültür mirasına yönelik risk azaltımı için bir yönetim modeli önerisi: İstanbul-Büyükada örneği
A management model for risk mitigation for urban cultural heritage: Istanbul-Büyükada case study
EVREN UZER VON BUSCH
Doktora
Türkçe
2010
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Deprem tehlikesi altındaki kentsel yerleşmelerde deprem riskinin değerlendirilmesi: Cihangir örneği
Evaluating earthquake risk in urban settlements under earthquake risk: Cihangir case study
EVREN UZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Kentsel dönüşüm projelerine eleştirel bakış: Kayseri Küçükali Mahallesi, Kazımkarabekir ve Sahabiye Mahallesi örnekleri
Critical overview of urban transformation projects: Kayseri Küçükali Neighborhood, Kazımkarabekir and Sahabiye Neighborhood cases
SELİM ALPARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkErciyes ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ SÖNMEZ
- İstanbul Fikirtepe ve Çırçır kentsel dönüşüm bölgelerinde yeni şehircilik ilkeleri bağlamında karşılaştırmalı bir değerlendirme
A comparative evaluation in the context of new urbanization principles in Fikirtepe and Çırçır urban transformation regions
EKREM KAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞANLI
- Kentsel arkeolojik alanlarda afet risklerine karşı acil durum hazırlık süreçlerinin tanımlanması, Küçükyalı Arkeopark örneği
Definition of emergency preparation processes against disaster risks in urban archeological areas, case of Kucukyali archeopark
GÖKÇE KUZEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY