Yeldeğirmeni Semti kent peyzajının üç boyutlu morfolojisinin incelenmesi
Three dimensional morphology of the urban landscape of Yeldeğirmeni
- Tez No: 637325
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TAN KAMİL GÜRER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Tarihi geçmişe ve kendine özgü bir kimliğe sahip kentler, hızlı kentleşme, sosyo-ekonomik ve politik yapı gibi birçok değişkene bağlı olarak tarih boyunca sürekli bir değişim ve dönüşüm içerisindedir. Değişimlerin iyi anlaşılması, incelenen kent dokularında geleceğe yönelik çalışmalar için analiz niteliği taşımaktadır. Kentlerin değişimine neden olan faktörlerin ve değişimlerin mekânsal yapıdaki sonuçlarının açığa çıkarılması, kentsel peyzajın sürdürülebilirliği için önem kazanmakta; analiz yöntemi, kent formunu yönetmede güçlü bir araç sağlamaktadır. Tarihsel süreç içerisinde, özellikle kentsel dokuda yoğunluğun artmasına neden olan faktörler; kent kimliğinin ve kent morfolojisinin üç boyutlu yapısında değişimlere neden olarak kent peyzajının dönüşümünü hızlandırmaktadır. Çalışma, kentsel mekânda üçüncü boyutun önemi üzerine hem kentin morfolojik yapısını hem de kent peyzajını yakından ilgilendirdiği için zaman içerisinde kentin kimliğinde yaratacağı nedenler açısından durmaktadır. Çalışma kapsamında, İstanbul'da apartmanlaşma dokusunun görüldüğü ilk bölgelerden biri olan ve tarihsel bir kimliğe sahip Kadıköy-Yeldeğirmeni semti, morfolojik değişimlerin ikinci ve üçüncü boyutta gözlemlenebileceği önemli bir semt olarak ele alınmaktadır. Konumu itibariyle tarihsel süreç içerisinde bir odak noktası haline gelen ve yoğunluğu giderek artan semtte, zamana bağlı olarak değişen koşullar, beraberinde fiziksel yapının değişimine neden olmaktadır. Yeldeğirmeni semtinde kent formunu tanımlayan morfolojik ögelerde meydana gelen değişimlerin, bu değişimlere neden olan faktörlerin ve kent dokusunda ortaya çıkan yoğunluk; kentin üç boyutlu morfolojisi ve kentsel peyzaj üzerindeki etkisinin bir alan çalışması ile açığa çıkarılması, çalışmanın bakış açısını oluşturmaktadır. Çalışma, değişimlerin okunabildiği tarihsel dönemler içerisinde, çeşitli haritalar üzerinden ele alınacak karşılaştırmalı bir analiz yöntemini temel almaktadır. Çalışmanın, kentsel peyzaj kavramı altında, çalışma alanının kent içerisinde sahip olduğu kimliğini ortaya koyması ve tarihi kent parçalarında kentsel peyzajın üç boyutlu yapısının sürdürülebilirliği için bir yaklaşım oluşturması öngörülmektedir. Çalışmanın giriş bölümünün ardından ikinci bölümünde; kent kimliği, kentsel peyzaj ve sürdürülebilirliği kavramları ele alınmakta ve açıklanma; üç boyutlu morfolojinin tespiti için bir altyapı oluşturulmaktadır. Çalışmanın üçüncü bölümünde; kentsel peyzajın sürdürülebilirliğinin incelenmesinde faydalanılacak olan kent morfolojisi ve tipomorfoloji kavramlarının tanımları ve kapsamları açıklanmaktadır. Çalışmanın dördüncü bölümünde; inceleme alanı olarak Yeldeğirmeni semtinin fiziksel özellikleri, tarihsel süreci, mekânsal değişimleri, planlama süreci ve morfolojik yapısı detaylı olarak incelenmektedir. Çalışmanın beşinci bölümünde; Yeldeğirmeni semti içerisinde seçilen ve semt kimliğini yansıtan özelliklere sahip dört yapı adasının oluşturduğu alan bir model alınarak, belirlenen inceleme kriterleri çerçevesinde, semtin üç boyutlu morfolojisinin açığa çıkarılmasına yönelik analizler gerçekleştirilmektedir. Çalışma sonucunda; Yeldeğirmeni semtinin üç boyutlu yapısını açığa çıkarmak adına yapılan incelemelere göre; hem ikinci hem üçüncü boyutta yaşanan değişim ve yoğunluk artışının, semt dokusunu dramatik olarak değiştirdiği ve semtin kentsel peyzaj kapsamında kimliğini önemli ölçüde kaybetmesine neden olduğu ortaya çıkmaktadır. Tarihi kentlerde kentsel peyzajın sürdürülebilirliği için, kent kimliğinin ve kentsel peyzajın özgün karakteristiklerinin korunması gerekliliği önem kazanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Cities, which have a historical past and a unique urban identity, undergo a continuous change and transformation throughout the history due to many variables such as rapid urbanization, socio-economic and political structure. Detection of changes are an analysis for prospective studies in the urban fabrics examined. Revealing the factors that cause the change of cities and the physical consequences of the changes become important for the sustainability of the urban landscape. The method of analysis offers a powerful tool to manage the city form. In the historical process, the factors especially that cause the increase of the density of the urban fabric result in the change of urban identity and the three-dimensional structure of the urban morphology. This result also reveals the change of urban landscape, which is an integral part of urban morphology. Within the scope of the study, the third dimension in urban space is considered both because it is a part of the morphological structure of the city and it causes a change in the view of the city in the context of urban landscape. Within the scope of the study, Kadıköy-Yeldeğirmeni with a historical identity, which is one of the first districts in Istanbul where the apartment building fabric is seen, is considered as an important district where morphological changes can be observed in the second and third dimensions. The conditions that changing over time also cause the change of the physical structure at the Yeldeğirmeni district, which has become a focal point in the historical process and its density has increased gradually because of its location. In Yeldeğirmeni district, revealing the changes occurring in the morphological elements that define the city form, the factors causing these changes, and the density arising in the urban fabric, the three-dimensional morphology of the city and the effect on the urban landscape constitute the perspective of the study. The study is based on a comparative analysis method, which is analyzed over various maps during historical periods when changes can be read. The study is expected to reveal the identity of the study area within the city and to create an approach for the sustainability of the three-dimensional structure of the urban landscape in the historical urban parts according to the concept of the urban landscape. After the introductory part of the study, in the second part, concepts of urban identity, urban landscape, elements of the urban landscape and the change of the urban landscape are discussed. The change in the urban landscape is considered as a threat to historical cities, and therefore the sustainability of urban landscape becomes important and explained. The definition of these concepts provides a basis for the detection of three-dimensional morphology. In the third part of the study, the definitions and scope of urban morphology and typomorphology concepts that form the theoretical background of the thesis study are explained. One of the theories related to the analysis of urban landscape is urban morphology. In addition, typomorphology, which develops within the scope of urban morphology and offers a more comprehensive urban analysis, appears as a current method. Studies on the morphological features of the urban landscape are considered important for the sustainability of the city and the urban form. In the fourth part of the study, firstly the physical features of the district such as its location, topographic structure, transportation facilities; its historical process, spatial development, planning process and morphological structure are examined in detail in order to evaluate the morphological change in the two and third dimensions of the Yeldeğirmeni district. The examinations in this section are important to reveal how Yeldeğirmeni's unique data and spatial changes in the historical process affect the three dimensional morphology of the district. In the fifth part of the study, considering all the data obtained from the previous sections, the effects of physical change occurring due to different reasons in the historical process to the three dimensional morphology of the district are examined. The review is based on the analysis within the framework of the examination criteria determined for the third dimension of the urban landscape within the Yeldeğirmeni district. The study area, which consists of four building blocks with features that image the identity of the district, forms a model for the study. The study area was chosen because it is located on the matrix route and around a node, and it is an urban fabric that covers important buildings. These features show that it reflects the character of the urban landscape well and can provide authenticity within the sustainability of the urban landscape. In this context, the study area allows the morphological changes in the second and third dimensions to be clearly observed. In this context, firstly, street and building block geometry, plot and building fabric, and the density of the three-dimensional structure is analyzed by supporting the spacemate method to define the density of the second and third dimensions. Then, the change in the third dimension is to be submitted within the scope of urban landscape and sustainability through street sections and street silhouettes. According to the analyzes, the space requirement, which occurred due to density, caused divisions in the building blocks and changes in the street form. Changes in the plot-building scale show that the building blocks have completed their development horizontally and the open area rates have decreased. The increase in density in the third dimension also changed the urban fabric. All these density changes are supported by quantitative analysis according to the spacemate method. As a result of the study, according to the studies made to reveal the three-dimensional structure of the Yeldeğirmeni district, it is revealed that the change and increase in density in both the second and third dimensions dramatically changed the fabric of the district and caused the district to lose its identity within the scope of urban landscape. Although new construction causes loss of identity in the historical fabric; examining the fabric with an awareness of authenticity is important for the sustainability of the urban landscape. The matrix route, which is one of the tools of sustaining the urban landscape, historical buildings and nodes within the Yeldeğirmeni, still reflects the authenticity of the district as an important aspect of urban sustainability with its three-dimensional structures. For the sustainability of the urban landscape in historical cities, the identity of the city and the authentic characteristics of the urban landscape must be preserved. In the context of the study, the analyzes and the methods used in the Yeldeğirmeni district are important for understanding the changes and existing structures in the two and three-dimensional structures of the urban landscape in the historical urban fabrics, the density of which has increased in the process. In this context, it is planned to approach the urban fabrics with an awareness of authenticity, to plan the future of urban parts with a dense texture, and to create an infrastructure for the sustainability of the three-dimensional structure of the urban landscape.
Benzer Tezler
- Kadıköy-Yeldeğirmeni semti mimarisinin tipomorfoloji yöntemiyle incelenmesi
Researching the architectural structure of the settlement Kadikoy-Yeldegirmeni by typomorphology method
SEDA ŞENDUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAN KAMİL GÜRER
- Reflections of the changes in physical environment on urban identity: The case of Yeldeğirmeni neighborhood
Fiziksel çevrede meydana gelen değişimlerin kent kimliğine olan yansımaları: Yeldeğirmeni Semti örneği
EZGİ KARATAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Bir semtin kimliğinin sürdürülmesinde kentsel belleğin yeri: Yeldeğirmeni örneği
The importance of urban memory on sustainable district identity: The case of Yeldeğirmeni
CANSU ÇOLPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
- Atıl kent mekanının geçici kullanım yaklaşımı ile değerlendirilmesi: Kadıköy, Yeldeğirmeni örneği
An evaluation of urban vacant space through the temporary use approach: A case study of Kadıköy, Yeldeği̇rmeni̇
GÖKŞEN EZGİ BOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ERBAŞ GÜRLER
- Yeldeğirmeni'ndeki tüketim mekanlarının dönüşümü: Karakolhane Caddesi örneği
Transformation of consumption spaces in Yeldegirmeni: The case of Karakolhane Street
ELİFCAN DUYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RİFAT GÖKHAN KOÇYİĞİT