Evaluating the users' emotional-perceptual experience of place and environmental preferences: Neuro-architecture approach
Kullanıcıların duygusal-algısal mekan deneyiminin ve çevresel tercihlerinin değerlendirilmesi: Nöro-mimari yaklaşım
- Tez No: 638490
- Danışmanlar: PROF. DR. HAVVA ALKAN BALA, DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜZİN ÖZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 337
Özet
Günümüzde, niteliğin mimari tasarımdaki önemi, insanın algısı ve duygusu üzerindeki etkisi dikkate alınarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle, tasarım sürecinde algısal niteliği arttırmak için ve kullanıcılar açısından uygun bir ortam yaratmak için insan ve çevre arasındaki ilişki tanımlanmalıdır. Ayrıca, bilişsel psikolojiye göre, insan davranışı ile insan-çevre ilişkisinin zihinsel süreçlerden etkilendiği bilinmektedir. Belleğin davranış üzerindeki etkisini belirlemek ve bireysel tercihin çevre kalitesine göre ölçülmesi bu bilimin amacıdır. Bu bağlamda, beyin araştırmaları (zihinsel süreç araştırmaları) çağdaş bir konu haline gelmiş ve nörologlar, fizyolojinin temellerine dayanan algılama sürecini deneysel bir yaklaşımla araştırmaya başlamışlardır. Fakat, çevresel psikolojiye dayanarak, mekanın duygusal-algısal deneyimi ve çevre tercihleri ile ilgili olarak kullanıcıların davranışsal, nöral ve zihinsel mekanizmaları temelinde yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu tezin amacı, sinirbilim bulgularını mimari tasarıma veri olarak dahil etmektir. Böylece, Nöro-Mimari adı verilen bu yeni yaklaşımın, mimari tasarım için yeni bir yol/bakış açısı sağlayacağına inanılır. Ayrıca, mimarlığın mekanın kullanıcılarını psikolojik düzeyde nasıl etkileyeceği konusuna da vurgu yapılır. Çalışmanın hipotezine göre, Nöro-Mimari, beyin bölgeleri ve sinir sistemleri arasındaki ilişkiyi, mekanın duygusal deneyimini, çevresel davranışı ve mekan algısını belirlemede yeni bir yaklaşım olarak kullanabileceğini savunmaktadır. Bir başka deyişle, bu yaklaşım, daha nitelikli bir tasarımın parametrelerini belirlemek için bir çözüm aracı olarak uygulanabilecektir. Ayrıca, en önemli konulardan biri olarak, kullanıcının mekanla ilgili bireysel ve duygusal memnuniyetini ölçmek için bir kullanılabilirlik testi olarak da kullanılabilecektir. Bu bağlamda, kullanıcıların görsel ve çevresel algılamaya ilişkin fizyolojik tepkilerini incelemek amacıyla bu çalışma, çevresel ve bilişsel psikolojideki Memnuniyet-Uyarılma Modeli ve fMRG gibi deneysel ve bilimsel yöntemleri kullanmıştır. Özellikle, fMRG tekniği ile duygular vasıtasıyla harekete geçen beyin bölgelerinin aktivasyonunu görüntüleyerek ve kaydederek, kullanıcıların deneyimlerini ve zihinsel görüntülerini somutlaştırarak, çevrenin kullanıcıların psikolojisi üzerindeki etkisini ölçer. Bu şekilde kullanıcıların beğeni durumlarına göre uygun buldukları ve tercih ettikleri mekanları deneyimlerken beyninlerinin nasıl çalıştığını bilmek için de uygun bir fırsat yaratmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma ile kullanıcıların duygusal-algısal mekan deneyimini, çevresel davranışını ve memnuniyetini etkileyen kriterler belirlenip ölçülebilir ve kullanılabilir verilere dönüştürülmüştür.
Özet (Çeviri)
Nowadays, the importance of quality in architectural design and its impact on human perception and emotion is taken into account. Therefore, to create a pleasant environment in the design process, the relationship between humans and the environment must be defined. Moreover, according to cognitive psychology, human behavior and human-environment relationship are affected by mental processes. Determining the effect of memory on behavior and measuring the individual preference according to the quality of the environment is the cornerstone of this study. In this context, brain research has become a contemporary subject, and neurologists investigate the perception process based on the basis of physiology in an experimental approach. Yet, based on environmental psychology, in related to the emotional-perceptual experience of place and environmental preferences, there is no enough information on the basis of users' behavioral, neural and mental mechanisms. The aim of this thesis is to incorporate and include neuroscience findings into an architectural design as data. Thus, it is believed that this new approach, called Neuro-Architecture, will provide a new way for architectural design. It also emphasizes the issue of how architecture will affect us at the psychological level. According to the hypothesis for this study, Neuro-Architecture can be used as a new approach in determining the relationship among brain regions and nervous systems and the emotional experience of place, environmental behavior and place perception. So, this approach is implemented as a solution tool to specify the parameters for a more qualified design. Also, as one of the most important issues, it is a usability test to measure the individual and emotional satisfaction of a person. In this context, to investigate the physiological responses of users related to visual and environmental perception, the research has conducted the experimental and scientific methods in environmental and cognitive psychology such as the Pleasure-Arousal model and fMRI. Especially, by recording the activation of brain areas engaged in emotions, the fMRI technique provided the opportunity to objectify the users' experiences and mental imagery, measure the impact of the environment on users' psyche, and to know how the brain works when user experiencing the pleasant or unpleasant places. As a result, the criteria affecting the users' emotional-perceptual experience of place, environmental behavior, and satisfaction were determined and converted into measurable and usable data.
Benzer Tezler
- Mekansal değerlendirmede algısal yargılara dayalı bir model
A Conceptual model relating to perceptual judgements in evaluation of spatial effects
SEMRA AYDINLI
- Kullanım sonrası mimari anlatılar için yapay zeka destekli çizgi roman üretim modeli araştırması
Artificial intelligence-supported comics production model research for post-use architectural narratives
BETÜL ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ETHEM GÜRER
DR. SEVGİ TÜRKKAN SROKA
- Kent meydanlarının mekân tasarımı niteliklerinin bulanık mantık ile değerlendirilmesi
The evaluation of spatial design parameters of urban square with fuzzy logic method
PINAR ÖZYILMAZ KÜÇÜKYAĞCI
Doktora
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Hastane yataklarında konfor kavramının incelenmesi
Examination of hospital beds in terms of comfort
GÜZİDE GÜZELBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EKREM CEM ALPPAY
- Tasarım ofislerinde farklı ışık ve renk kombinasyonlarının çalışanların psikolojisi ve performansı üzerindeki etkileri
The effects of different light and color combinations on the psychology and performance of employees in design offices
ŞULE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İç Mimari ve DekorasyonMarmara Üniversitesiİç Mimarlık Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MÜGE GÖKER PAKTAŞ