Geri Dön

Türk edebiyatında Lügaz ve Sıdkî Efendi'nin Mecmû'a-yı Hafîza'sı

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 638745
  2. Yazar: AHMET ALKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÜZEYİR ASLAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 687

Özet

Bu çalışmanın amacı, divan edebiyatı nazım türlerinden biri olan lügaz türünü ve özelliklerini ortaya koymaktır. Çalışma temel olarak üç bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde lügaz türü, kelime ve terim anlamlarından yola çıkılarak ele alınmış, lügazın ortaya çıkışı ve edebi tür haline gelmesindeki süreç irdelenmiştir. Böylece bir söylem tarzı olan lügazın, edebî tür haline gelirken geçirdiği aşamalar incelenmiştir. Sonrasında başta divan edebiyatı olmak üzere Türk edebiyatında lügaz türün gelişimi ele alınmış ve yüzyıllara göre lügaz yazan şairler, lügaz yazılan aruz kalıpları ve nazım şekilleri ortaya konarak lügaz türünün özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Lügazın Türk halk edebiyatındaki durumu da incelenmiş, lügaz kaleme aldığı tespit edilebilen halk şairlerinden bahsedilmiştir. Son olarak lügazın muamma ve bilmece gibi türlerle olan ilişkisi konu edinilmiş ve adı geçen diğer türlerle benzer ve ayırıcı yönleri hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ikinci ve üçüncü bölümlerinde ise kapsamlı bir lügaz mecmuası olan ve Mustafa Sıdkî Efendi tarafından kaleme alınan Mecmû'a-yı Hafîza adlı eser, bilinen üç nüshasının tenkitli metninin ortaya konması suretiyle transkribe edilmiştir. Eserde lügazı bulunan şairlerin adları, kaleme aldıkları lügazların sayıları, vezinleri, nazım şekilleri vb. özellikleri analiz edilmiştir. Böylece metinlerden, lügazla ilgili bilgi veren eser, mecmua ve akademik çalışmalardan yararlanılarak lügaz türü tanıtılmaya, türün özellikleri ve Türk edebiyatındaki gelişimi ortaya konmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda da Mecmû'a-yı Hafîza adlı lügaz mecmuasının tenkitli metni ortaya konularak Türk edebiyatı araştırmacılarının istifadesine sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to introduce one of the genres and its properties of Divan literatüre that is lügaz. The study consists of three main parts. The first part discusses lügaz genre in terms of Word meaning and terminology, its emergence and its process of becoming a literary genre. Thus, the phases that lügaz, which is phraseologyi went through becoming a literary genre is examined. There after this study deals with the development of the genre in Divan literature and Turkish literature, and gives information on lügaz genre by presenting poets who writes lügazaccording to the centuries and also aruz prosody and verse types that are used in writing lügaz. The status of lügaz in Turkish folk literature is also examined and folk poets that are confirmed to write lügaz are also mentioned in this study. Lastly, this study focuses on the relationship of lügaz with the genres like mystery and riddle and tries to give information on the similarities and distinctions of lügaz and other genres that are mentioned in this paper. İn the second and third parts of this study, a lügaz magazine called Mecmû'a-yı Hafîza which was written by Sıdki Mustafa Efendi, is transcribed by means of presenting a criticized text of two of its known copies. The names of poet whose Works are in the lügaz, the number of the lügaz they wrote, their prosody, verse types and such properties are analyzed. Therefore, by making use of texts, Works that give information on lügaz, magazines and academic studies, lügaz as a genre is introduced and its properties and development in Turkish literature is presented. Meanwhile , the criticized text of the magazine callled Mecmû'a-yı Hafîza is also revealed fort he future benefit of Turkish literature researchers.

Benzer Tezler

  1. Millet Kütüphanesı 567 numaralı Lügaz Mecmuası (Metin- inceleme)

    National Library Lugaz Assembly number 567 (Text-review)

    AYGÜL OKÇUOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜZEYİR ASLAN

  2. Latîfî Tezkiresi'nde edebî eleştiri terimleri ve edebiyat eleştirisi

    The literary criticism terms and literary criticism in the Tezkire of Latifi

    FAHRİ KAPLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAMIK AÇIKGÖZ

  3. Sıdkî: Hüsn ü Dil (İnceleme-metin)

    Sıdkî: Hüsn ü Dil

    BÜNYAMİN ABDULLAHOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN TAŞ

  4. 'Tatar halk edebiyatı: Tarihî ve Lirik Türküler' adlı eserde maddi kültürle ilgili söz varlığı

    Vocabulary related to material culture in a book named 'Tatar folk-literature: Historical and Lyrical Folk Songs'

    HAKKI GÜREŞÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA ŞAHAN GÜNEY

  5. Millet kütüphanesi Ali Emirî Kitaplığı manzum 719 Numaralı Lugaz Mecmuasının (80b-121b) çeviriyazımı ve incelenmesi

    Metered Library number 719 National Library Ali commandments Lugaz Spreads (80b-121b) çeviriyazimi and investigation

    NEVRES KİP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN TAŞ