Duygudurumun yardım etme davranışı üzerindeki etkisi
The Effect of mood on helping behavior
- Tez No: 63884
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DENİZ ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
II ÖZET Bu çalışma, yardım etme davranışının olumlu ve olumsuz duyguduruma, duygudurumu yaratan nedenin kaynağı olarak kişinin kendisi ya da başkası olması koşuluna, uyarıcı kişi ve denek cinsiyetine göre değişip değişmediğini incelemek amacıyla düzenlenmiştir. Bu amaçla, araştırmada 336 (168 kız ve 168 erkek) üniversite öğrencisine, duygudurum, duygudurumu yaratan nedenin kaynağı ve uyarıcı kişi cinsiyeti değişkenlerinin değişimlenmesiyle oluşan 8 öyküden sadece biri seçkisiz olarak verilmiş ve bu kişilerin yardım etme davranışı ile ilgili değerlendirmelerini 5 basamaklı bir ölçek üzerinde belirtmeleri istenmiştir. Yardım etme davranışına ilişkin veriler, 2 (duygudurum: olumlu-olumsuz) x 2 (duygudurumu yaratan nedenin kaynağı: kendisi-başkası) x 2 (uyarıcı kişi cinsiyeti: kız-erkek) x 2 (denek cinsiyeti: kız-erkek) faktörlü araştırma desenine uygun olarak varyans analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Deneklerin yardım etme davranışına ilişkin getirdikleri açıklamaları kategorilemek amacıyla kapsam analizi uygulanmıştır. Kategorilerin duygudurum, duygudurumu yaratan nedenin kaynağı, uyarıcı kişi ve denek cinsiyetine göre değişip değişmediğini ortaya koymak amacıyla oran testi uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, yardım etme davranışı üzerinde duygudurumun, uyarıcı kişi cinsiyetinin ve denek cinsiyetinin temel etkilerinin anlamlı olduğunu işaret etmektedir. Diğer bir deyişle, olumlu duygudurumdaki bireyler, olumsuz duygudurum bireylere kıyasla; uyarıcı kişi kız olduğu durumda,III erkek olduğu duruma kıyasla; denek cinsiyeti kız olduğu durumda, erkek olduğu duruma kıyasla daha fazla yardım edileceğini belirtmişlerdir. Ayrıca, duygudurumu yaratan nedenin kaynağı, uyarıcı kişinin cinsiyeti ve denek cinsiyeti ortak etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. Deneklerin yardım etme davranışına ilişkin getirdikleri açıklamalar, kişisel faktörler, ortamsal faktörler, toplumsal norm, duygudurumun sürdürülmesi, negatif durum rahatlaması, dikkat odaklanması ve ayrı süreçler kategorileri olarak belirlenmiştir. Duygudurum, duygudurumu yaratan nedenin kaynağı, uyarıcı kişi ve denek cinsiyetine göre yardım etme davranışı açıklamalarının kategorilere göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Sadece, olumsuz duygudurum koşulundaki denekler, olumlu duygudurum koşulundaki deneklerden daha fazla oranda yardım etme davranışını dikkat odaklanmasına uygun açıklamalarla yapmışlardır. Yardım etme davranışı ile ilgili elde edilen bulgular ilgili kaynaklar ışığı altında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT In the present study the effects of subject-sex, target-sex, mood (positive-negative), source of mood (self-other) on helping behavior were explored in a factorial design. For this purpose, male and female undergraduates were asked to respond to one the 8 scenarios in which a male or female target was either happy or unhappy because of either a self-generated or other generated event. The subjects rated the probability of the target person to help an old lady in the scenario, on a 5 point Likert-type scale. Additional data were obtained from the subjects, indicating their causal explanations in relation to the target's helping behavior. Those qualitative data were analyzed by content analysis. Subjects thought that the target person would more probably help when he/she happy rather than unhappy. Significant main effects of both subject-sex and target-sex were also obtained. Female subjects, compared to the male subjects, reported higher probability in relation to the target person's helping behavior. Subjects also anticipated that the female target would be more in the helping position than the male target. These results supported the findings of the similar studies in the helping literature. In addition, the results of the study indicated a significant interaction effect of subject-sex, target-sex and the source of mood. Both the female and male subjects reported that the opposite-sex target would help with a higher percentage when the source of his/her happiness or unhappiness was himself. On the other hand, female and male subjects anticipated that the same-sex target would tend to help more likely when the source of his/her happiness or unhappiness was the other person.Results of the content analysis showed that in the positive- mood condition, the subject' explanations of the target person's helping behavior supported the mood maintenance model and in the negative mood condition the explanations were consistent both with the negative-state relief and the focus of attention models.
Benzer Tezler
- Koroner arter hastalığı tanısı olup acil servise göğüs ağrısı şikayeti ile başvuran hastalara 'hastane anksiyete ve depresyon ölçeği' uygulaması
Application of 'hospital anxiety and depression scale' in patients with coronary artery diseases who presented to the emergency department
MEHMET GÜNGÖR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
KardiyolojiGaziantep ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİ HAKAN EREN
- Social behavior learning for an assistive companion robot
Yardımcı robotlar için sosyal davranış öğrenimi
PINAR ULUER
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
- Depressive mood and memory bias: Is breathing exercise effective?
Depresif duygudurum ve bellek yanlılığı: Nefes egzersizleri etkili mi ?
BEYZA SEVİM
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METEHAN IRAK
- Hemofili hastalarının bakıcı üzerindeki yükünün araştırılması
Assessment of caregiver burden in patients diagnosed with haemophilia
HASSAN HUSSAIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
HematolojiHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH AKSU
- Minor kafa travması ve kamçı ucu travması sonrası acil servise gelen hastalardaki postravmatik başağrısı sıklığı
The frequency of posttraumatic headache in patients coming to emergency service after minor head and whiplash trauma
MEDİHA DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
İlk ve Acil YardımÇukurova ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET SEBE