Türkiye'de meddahlık ve meddahlar
Meddah in Turkey and meddahs
- Tez No: 639167
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERBİL GÖKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sahne ve Görüntü Sanatları, Sanat Tarihi, Fine Arts, Performing and Visual Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dramatik Sanatlar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Tarihin başlangıcından bu yana insanların hikaye anlattığı varsayılır. Yüksek olasılıkla günümüzdeki gelişmiş anlayışıyla bir“dilin”varlığından söz edemeyeceğimiz zamanlarda bedenin dili ön plandaydı. Yıllar içinde dil gelişimiyle anlatı biçimi de değişti ve hem sözlü hem bedene dayalı bir biçime evrildi. Mimus oyunculuğundan, ozanlardan, ilk halleri olan“meth edici”“meddahlardan”sözü ve bedeni dengeleyen bir“Meddah”biçimi ortaya çıktı. Osmanlı'nın batılılaşma süreciyle başlayan toplumsal değişimlerde birçok nedenden ötürü Geleneksel Türk Tiyatrosu neredeyse yitip gitme noktasına gelmiştir. Yitip gitmeyen bu sanatlarımızın, yitip gitmemesinin sebebi onu, nesli tükenmekte olan bir canlı gibi korumaya çalışan az sayıda insan sayesinde olmuştur. Geleneksel Türk Tiyatrosu'na ilişkin incelenen yazılarda Karagöz, Ortaoyunu vb. sanatlarımızın olduğu gibi meddahın da korunmasının ve günümüzde icra edilmesinin gerekliliği vardır. Bazı sanatlarımız örneğin Karagöz için daha yetkin çalışmaların olmasıyla birlikte, Meddah için genel geçer kabul edilen bir tanımlama yoktur. Biçimsel olarak birbirinden çok farklı işler yapan pek çok sanatçımızın yaptığı iş için“meddah”denmektedir. Korunan birçok değer korunmak için ister istemez biraz köşeli ve kurallı bir tanıma ihtiyaç duymaktadır. Bu tezde bugüne kadar meddahlıkla alakalı bulunmuş olan olgular incelenip meddahlığın tanımına bir zemin oluşturmak ve bu karmaşıklığın giderilmesi amaçlanmıştır. Tarihte meddahların kendine özgü birçok özellikleri vardır. Kimi hayvan seslerini iyi yapar, kimi iyi gazel okur, kimi başka bir özellikle ön plana çıkar. Fakat meddahların çoğunluğunun kullandığı bazı ortak özellikler vardır. Bu çalışmada özellikle meddahların ortak özelliği olan hikaye, canlandırma, doğaçlama yönlerinden incelenmesi temel alınmıştır. Amaç bahsettiğimiz yönlerden incelenen meddahın, edindiğimiz tarihi bulgularla bir tanımlamasını yapıp koruduğumuz kültürel mirasımız olan“Meddah”sanatımızın bozulmadan geleceğe aktarılmasına bir katkı sunmaktır
Özet (Çeviri)
It is assumed that men have told stories since the beginning of history. In all probability, body language was in the forefront when what we today call“language”in its modern sense was non-existent. Development in language throughout the years has changed the form or mode of narration, evolved into both oral and bodily language. Out of the mime players, bards and“meddahs”who were“laudatory”in their infancy came a sort of“meddah”who could balance the word and body. In the social changes beginning with the westernization process of the Ottomans, traditional Turkish theatre almost came to the brink of disappearance and loss for several reasons. Why these artistic forms of ours managed not to disappear and get lost was thanks to few people who tried to protect them as if they were beings in danger of extinction. In the writings on traditional Turkish theatre, it is reported that it is necessary to preserve and perform our arts such as karagoz, ortaoyunu, etc. as well as the meddah. Even though there are more efficient and effective studies on some arts of ours, on Karagoz for example, there is not a commonly accepted definition for meddah. The work performed by many artists who do stylistically different things is called“meddah”. To preserve any value that needs preservation, there is somewhat a need for a regular and proper definition. This thesis is designed to lay the ground for the definition of“meddahlık”by analysing the facts and concepts found relevant to it so far, and to eliminate this complexity and complication. In history meddahs have a lot of peculiar characteristics. Some imitate animal sounds well and some others read ghazal well, or others come out with a specific characteristic or ability. However, there are some common characteristics used by most of the meddahs. The aim in conducting this study is to analyse the story, impersonation, improvisation as the common features of meddahlık. Thus the study is expected to make a full and exact definition of meddah upon analysing it from the reported perspectives and with the historical findings acquired and to make contribution to the transfer of“meddahlık”, our cultural heritage under preservation, to the future generations with no modification or degeneration in it.
Benzer Tezler
- Adile Naşit'in sanat hayatı
Adile Naşit's life of art
MERVE ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAHRİYE DİNÇER
- Kültürel mirasın aktarılmasında turist rehberliği mesleğinin etkileri
The effects of the tourist guide profession in the transmission of cultural heritage
ALİ İHSAN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmBalıkesir ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHATTİN KARAMAN
- Kerem ile Aslı hikâyesi eş metinlerinde Jung'un dört arketipi
The four archetypes of Jung in Kerem ile Aslı's stories variants
BAHRİYE KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Hitit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATİYE NAZLI
- Türkiye'de cerrahi devrim
Başlık çevirisi yok
SELİM KADIOĞLU
Doktora
Türkçe
1997
Deontoloji ve Tıp TarihiAnkara ÜniversitesiDeontoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA ARDA
- Türkiye'de 1994-1995 yıllarına ait broiler üretimi ve tüketimi ile damızlıkçı işletmelere ait çeşitli istatistikler
Başlık çevirisi yok
FİLİZ ERSÖZ