Geri Dön

Ege Üniversitesi Türkçe fonetik test koklear kelime listesinin fonetik ve bilinirlik yönünden analizi

Analyses of Ege University turkish phonetic test monosyllabic word list in terms of phonetics and familiarity

  1. Tez No: 639360
  2. Yazar: TUĞBA LULACİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TAYFUN KİRAZLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 174

Özet

Seslerin kendinden önce veya sonra üretilen seslerden farklılık göstermesi“Coarticulation”ile açıklanır. Sözcük içinde yer alan seslerin kendinden önce veya sonra gelen sesin çıkış yeri, çıkış biçimine göre Hertz değişikliklerine uğrayabildiği bilinmektedir. İşitme testlerinin hastanın işitme durumunu belli frekans aralıklarında Hertz değerleri üzerinden dB bazında test etmeleri nedeniyle fonetik dengenin konuşma odyometrisi materyallerinde önem taşıdığı düşünülmektedir. Semantik bileşen literatürde belirlenmesi gereken bir diğer özellik olarak karşımıza çıkmaktadır. Sözcüklerin toplum tarafından bilinme ve duyulma sıklığının tekrar becerisi üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Amaç: Türkçe Fonetik Test, bu çalışmada günümüz analiz teknikleri ile fonetik ve bilinirlik yönünden tekrar incelenmiştir. Araştırma, bilinirlik ve fonetik yönünden analiz sonuçlarını, sözcük bilinirliğinin tekrar etme becerisi üzerine etkisini, işitme kaybının bulunduğu frekans ve sözcükleri oluşturan seslerin frekans değerlerinin örtüşmesi durumunda tekrar etme becerisinin durumunu araştırmayı amaçlamıştır Yöntem: Listeyi oluşturan tüm sözcükler Praat ile incelenmiş ve spektografik, fonetik açıdan detaylı biçimde analiz edilmiş ve Hertz değerleri saptanmıştır. Bilinirlik yönünden TUD veri tabanında sözcükler taranmış ve en az geçiş sıklığına ve en sık geçiş sayısına sahip sözcükler seçilerek anket haline getirilmiş ve bu sözcüklerin bilinirlik oranları 182 gönüllü tarafından doldurulan anketle değerlendirilmiştir. Sözcükleri oluşturan sesler Hertz değerleri bakımından sınıflandırılmış ve sözcükler buna göre gruplanmıştır. İşitme kaybının bulunduğu frekans aralığı, sözcük bilinirliği ve tekrar etme arasında korelasyon aranmış ve 10 çocuk, 21 yetişkin katılımcı ile bu kısım tamamlanmıştır. Bulgular: Sonuçlara göre, listenin sütun içi ve sütunlar arasında homojen bir fonemik (ünlüler) ve fonetik denge amaçlanarak oluşturulduğu sonucuna varılmıştır. Ünlülerin yalın halleri ve sözcük içindeki durumlarının Hertz değerleri F1 ve F2 formantları için karşılaştırılmıştır, F1 ve F2 için ünlülerin yalın haldeki değerlerinin sözcük içindeki hallerinden istatistiksel olarak farklılaştığı tespit edilmiştir (p0,05). İşitme kaybının yer aldığı frekans ile sözcükleri oluşturan seslerin frekansının örtüşmesi durumunda tekrar etme becerisi incelenmiştir. Yüksek frekans içeren sözcük grubunda yüksek frekans işitme kayıplı bireylerin sonuçları incelenmiş ve işitme kaybı tipi ile sözcüğü tekrar etme becerisi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p0,05). Anahtar Kelimeler; Konuşma odyometrisi, Konuşmayı ayırt etme testi; Sesbilim; Ses Spektogramları; Konuşmanın algılanması

Özet (Çeviri)

“Coarticulation”represents differences between the isolated speech sound, and the sound that influenced by the following or preceding (which can cause Hertz changes) the place of articulation and the manner of articulation can change according to the sound produced before or after. Hearing tests measure the hearing level in specific frequency ranges in Hertz values on dB basis, therefore Hertz and phonetic balance are so important in speech audiometry materials, coarticulation can cause Hertz differences and phonetic balance provides the information about Hertz values of the test material. The semantic component is the second important criteria in developing speech audiometry materials. The familiarity of words considered as an important feature. It is thought that familiarity have effects on repetition. In this study, Turkish Phonetic Test is analyzed in terms of phonetics and familiarity. Aim: The aims of this study are to research the results of analysis in terms of familiarity and phonetics, the effect of familiarity of words on ability to repeat and searching for the correlation between the frequency of hearing loss and the frequency of the speech sounds. Materials and methods: Turkish Phonetic Test list were examined with Praat. The words were analyzed spectrographically, phonetically and Hertz values were determined. In terms of familiarity, the words were scanned in TNC database and the least familiar and the most familiar words were selected. The familiarity rates of these words were evaluated with a questionnaire answered by 182 volunteers. The frequencies of the words were classified in terms of Hertz values. A correlation was searched between the frequency range of hearing loss, word familiarity and ability to repeat, and this section of the study was completed with 10 children and 21 adult participants. Results: According to these results, the list has a homogeneous phonemic (vowels) and phonetic balance in every column and between the columns. The isolated vowels and the vowels which influenced by the following or preceding sound were compared in terms of Hertz values for F1 and F2 formants. It was found that Hertz values of vowels F1 and F2 have statistically significant differences (p 0.05). In the high-frequency word group, the results of the patients with high frequency hearing loss were examined and a statistically significant relationship was found between the type of hearing loss and the ability to repeat the word (p 0.05). Keywords; Audiometry, Speech; Speech Discrimination Tests; Phonetics; Sound Spectrography; Speech Perception

Benzer Tezler

  1. İşitmede algının değerlendirilmesinde 'Geç kortikal potansiyeller' ile 'Fonetik integrasyon testi'nin karşılaştırılması

    Başlık çevirisi yok

    AYŞEN ERGENLİOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Kulak Burun ve BoğazEge Üniversitesi

    Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

  2. Derin öğrenme ile Türkçe sağlık metinleri üzerinde olumsuz anlam tespiti

    Negation detection in Turkish medical texts with deep learning

    ZANA SÖĞÜT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolEge Üniversitesi

    Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OĞUZ DİKENELLİ

  3. Türkçe kazanımında kullanılan fonolojik süreçlerin incelenmesi ve fonolojik bozukluğu olan çocuklardaki süreçlerle karşılaştırılması

    Normal phonological processes in Turkish acquisition and their comparison with the processes used by phonologically disordered children

    FUNDA ACARLAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Ev EkonomisiHacettepe Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. PINAR EGE

  4. 4-7 yaş arasındaki kekemeliği olan çocukların anlamsız sözcük tekrarı becerilerinin kekemeliği olmayan çocuklarla karşılaştırılması

    A comparison of nonword repetition skills of children who do and do not stutter

    ELİF HOROZOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PINAR EGE