Geri Dön

Parçalı kaldera çökmelerinin analog ve nümerik modellemesi

Analogue and numeric modelling of piecemeal caldera collapses

PDF İndir

  1. Tez No: 639863
  2. Yazar: EDA AYDIN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İNAN ULUSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 190

Özet

Volkanların yapısal ve tektonik evrimini araştırmak amacıyla volkanolojide çeşitli analog deneyler yapılmaktadır. Analog kaldera deneyleri, kalderaların yapısal ve morfolojik evrimini incelemek için önem taşımaktadır. Bu çalışmaya, analog kaldera modelleri oluşturmak için gerekli düzeneğin kurulması gibi önemli bir adımla başlanmıştır. Magma odasının yatay bileşenli genişleme hareketine bağlı olarak, kalderaların oluşum evreleri tekrarlanmış kum havuzu deneyleriyle incelenmiştir. Oluşturulan modellerin Hareketten Yapı - Çok Bakılı Stereofotogrametri (HY-ÇBS) yöntemiyle yüksek hassasiyetli yüzey modellemesi gerçekleştirilmiş ve sayısal yükseklik modelleri oluşturulmuştur. Model üzerindeki yüzey yer değiştirmeleri ve yüzey deformasyonlarını incelemek amacıyla Parçacık Takibi (PT) yöntemi kullanılmıştır. Böylece parçalı kalderaların yapısal unsurlarının model yüzeyindeki evrimi iki farklı yöntemle incelenmiştir. Analog kaldera modellerinin iç yapısını incelemek amacıyla modeller sabitlenerek X-ışını tomografisi ve X-ışını Mikro-CT yöntemleri ile taranmıştır ve sabitlenen kaldera modellerin iç-yapısal unsurları üç boyutta haritalanmıştır. Magma odasının yanal genişlemesinin çatı bloğunda oluşturduğu deformasyonu incelemek amacıyla sonlu elemanlar yöntemiyle nümerik modellemeler yapılmıştır. Çatı bloğunda oluşan gerilme ve yer değiştirme miktarı sayısal olarak incelenmiştir. Sonuçlar, magma odasının yanal genişlemesine bağlı olarak, çatı bloğunda eşit olmayan bir deformasyon oluşturduğunu göstermektedir. Çökme esnasında bu çatı bloğunun farklı derinliklerde ve ayrı bloklar halinde çöktüğü ve yarı-doğrusal bir yapısal sınırla birbirinden ayrıldığı belirlenmiştir. Bu çökme yapısı, çift pistonlu parçalı kaldera çökmesi olarak adlandırılmıştır. Volkanik yapının kabarması ve peşi sıra kaldera çökmesiyle oluşan yapısal unsurların; dışa doğru dalımlı ters faylar, içe doğru dalımlı normal faylar, ışınsal faylar ve kalderayı çevreleyen sınır faylarından (çember fayı) oluştuğu belirlenmiştir. Oluşturulan modeller doğada parçalı çökme ile oluşan kalderalar ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Analogue experiments are carried out to investigate the structural and tectonic evolution of volcanoes in volcanology. Analogue caldera experiments are important to examine the structural and morphological evolution of calderas. This work has been started with the main step of establishing the necessary experimental apparatus to create analogue caldera models. The formation stages of calderas were investigated by repeated sand box experiments due to the lateral expansional movement of the magma chamber. High precision surface modeling and digital elevation model of the analogue models were created by Structure from Motion - Multi-View Stereophotogrammetry (SfM-MVS) method. Particle Tracking (PT) method was used to investigate surface displacements and surface deformations on the model. Thus, the evolution of the structural elements of the piecemeal calderas on the model surface was examined in two different methods. In order to examine the internal structure of analogue caldera models, the models were fixated and scanned by X-ray tomography and X-ray Micro-CT methods, and the internal-structural elements of the fixated caldera models were investigated in three dimensions. Numerical modeling was carried out using finite element method to investigate the deformation of the lateral expansion of the magma chamber in the roof block. Stress and displacement of the roof block were investigated numerically. The results show that, an inequivalent deformation on the roof block have been formed due to the lateral expansion of the magma chamber. It was determined that during the collapse, this roof block collapsed at different depths, as two discrete blocks and separated from each other with a sub-linear structural boundary. This collapse is called as double-piston piecemeal caldera. Structural elements formed by tumescence and the following collapse of the caldera; outward-dipping reverse faults, inward-dipping normal faults, radial faults and boundary faults surrounding the caldera (ring fault) have been observed. The models were interpreted by comparing them with the calderas formed by piecemeal collapse in the nature.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    665338

    Nemrut Volkanının Yapısal-Volkanolojik İncelenmesi ve Doğal Risk Potansiyelinin Belirlenmesi

    Volcano-Tectonic Investigation of Nemrut Volcano and Determination of its Natural Risk Potential

    İNAN ULUSOY

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERKAN AYDAR

  2. Tez No

    123390

    Bodrum kalderasının yapısal-volkanolojik incelenmesi

    Volcano-structural study of Bodrum caldera

    İNAN ULUSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERKAN AYDAR

  3. Tez No

    300448

    Kalite ödülleri ve değerlendirme sistemleri: Kamu ve özel şirketlerde kalite ödülünün çalışanlar açısından algılanan etkisi

    Quality awards and evaluation systems: Employee perceived impact of quality awards in public and private companies.

    İSMAİL KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriYalova Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SELAMİ ÖZCAN

  4. Tez No

    92253

    Kıyaslama yöntemi ve Türk Elektrik Endüstrisi A.Ş. uygulaması

    Benchmarking and practice of Türk Elektrik Endüstrisi A.Ş. uygulaması

    PAKİZE ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İşletmeİstanbul Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. A. ZEYNEP DÜREN

  5. Tez No

    127203

    ISO 9000 kalite yönetimi ve ISO 14000 çevre yönetim sistemleri uygulamalarının değerlendirilmesi: Türkiye örneği

    An Evaluation of ISO 9000 quality management and ISO 14000 environmental management systems implementations: The case of Turkey

    BERSAM BOLAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SITKI GÖZLÜ

Geri Dön