İç kontrol ve iç kontrol gerekliliğinin küresel skandallar, ulusal/uluslararası standartlar ve yasal düzenlemeler ışığında karşılaştırmalı sistematik analizi ve kurumsal işletmeler için yeni COSO modeliyle uyumlu bir iç kontrol listesi önerisi
Systematic analysis of internal control requirement in the light of scandals, national / international standards and regulations and an internal control list suggested in accordance with COSO internal control model for businesses
- Tez No: 640933
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ADNAN GÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: İç kontrol, COSO iç kontrol çerçevesi, iç kontrol listesi, denetim, kurumsal yönetişim, Internal control, COSO internal control framework, internal control checklist, auditing, corporate governance
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Geçmişte yaşanan (ve 2000 yılında ABD'de Enron şirketi ile başlayıp yaygınlaşan) muhasebe ve denetim skandalları, iç kontrol gerekliliğinin ve iç kontrol sisteminin öneminin artması ve bu konuda küresel bir farkındalık doğurması açısından kritik bir dönüm noktasını oluşturmuştur. Skandalların oluşumunda çalışma içinde ayrıntılı açıklanan çok çeşitli faktörler rol oynamıştır. Diğer faktörlerin yanı sıra şirketlerde iç kontrol sistemlerinin olmaması, etkinliğinin sağlanamaması, etkin çalıştırılamaması ve etkinliğinin kontrol ve gözetime tabi tutulamaması gibi hususlar da önemli rol oynamıştır. Küresel skandallar sebebiyle iç kontrol ve iç kontrol sisteminin önemi son derece artmıştır. Bu önem ve farkındalık artışını takiben, iç kontrol gerekliliği ile iç kontrol sisteminin etkinliğinin ve gözetiminin sağlanması konusu, (2002'de ABD'de çıkarılan küresel etkili) Sarbanes-Oxley Yasası-SOX dahil çok çeşitli ulusal ve uluslararası standartlar ile yasal düzenlemelere konu edilmiştir. İç kontrol gerekliliği ve iç kontrol sistemlerinin etkinliğinin sağlanması; tüm bu standart ve yasal düzenlemelerle hüküm ve garanti altına alınmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda başta Sarbanes-Oxley Yasası olmak üzere incelenen tüm ulusal ve uluslararası standartlar ve yasal düzenlemelerde, iç kontrol sisteminin kurulması, etkinliğinin sağlanmasına yönelik olarak işletmeyle ilgili temel tarafların (yönetim kurulu, denetim komitesi, üst yönetim, bağımsız denetçi, kamu gözetim otoritesi vb.) kurumsal ve bireysel sorumlulukları ciddi biçimde artırılmıştır. İç kontrol sisteminin etkinliğinin sağlanması, güvenilir bilgi ile doğru ve güvenilir raporlamanın güvencesini teşkil eder. Buna ilaveten, etkin bir iç kontrol fonksiyonu, tüm paydaşların ortak çıkarlarının ve işletme varlıklarının korunması, işletme hedeflerine ulaşma, kârlılık, faaliyetlerin etkinliğini/ verimliliğini sağlama, yönetim ve muhasebe kontrolü ile politika, prosedür ve yasal düzenlemelere uyum açısından önem arz eder. Ayrıca, iç kontrol ve iç kontrol sisteminin etkinliğinin sağlanması, kurumsal yönetim, kalite güvencesi, kurumsal risk yönetimi, şeffaflık, doğru ve güvenilir raporlama, hesap verebilirlik, kurumsal yönetim ilkelerine ve etik ilkelere uyum ile sürdürülebilirlik ve rekabetçiliğin sağlanmasının ana emniyet bileşenlerinden olup, kritik öneme sahiptir. İç kontrol sisteminin ve etkinliğinin incelenmesi, başka bir yan fayda olarak denetime de çeşitli açılardan katkı sağlar. Çalışma içeriğinde zikredilen ulusal/uluslararası düzenlemeler, bağımsız denetçilere de şirket iç kontrol sistemlerinin etkinliğinin incelenmesi ve tespitine yönelik büyük bir sorumluluk yüklemiştir. Bu konuda, şirket iç kontrol sisteminin şirket bünyesinde oluşturulduğuna, etkin olarak çalıştırıldığına ve etkinliğinin izlenip gözetiminin yapıldığına dair ilk ana sorumluluk işletme yönetim kuruluna verilmiş iken, bağımsız denetçilere de bu sistemin dışarıdan bağımsız bir göz olarak etkinliğinin incelenmesi ve raporlarında bu konuda (ikincil bir tasdik mahiyetinde) denetçi görüşü bildirmesi sorumluluğu verilmiştir. Dolayısıyla, yapılacak denetimlerde işletmelerin iç kontrol sistemlerinin etkinliğinin net olarak belirlenebilmesi ve ortaya konulabilmesi, denetçiler açısından eskisine göre daha da önemli ve kritik faktör haline gelmiştir. Etkin iç kontrol sistemi denetime çeşitli faydalar sağlar. Örneğin iç kontrol sisteminin etkinliği arttıkça, denetim riski düşer, bağımsız/ iç denetimlerin süresi kısalır, denetçinin toplaması gereken kanıt sayısı azalır, denetim maliyeti düşer. Çalışmamızda, iç kontrol sisteminin varlığı ve/veya etkinliğinin gerçekçi ve doğru bir biçimde değerlendirilebilmesine yönelik kullanılmak üzere bir iç kontrol listesi önerisi ve değerlendirme skalası sunulmaktadır. İç kontrol listesi, kurumsal işletmeler için geliştirilmiş en kapsamlı ve en gelişmiş model olan COSO iç kontrol çerçevesi ile uyumludur. Bahse konu COSO iç kontrol listesinin, işletme iç kontrol sisteminin bir nevi MR'ının çekilerek, iç kontrol sistemi etkinliğinin değerlendirilmesinde fayda sağlayacağı değerlendirilmekte ve yönetim kurulu, denetim komitesi, üst yönetim, yöneticiler, yönetim danışmanları, bağımsız denetçiler, iç denetçiler, teftiş kurulları, iç kontrol birimleri, danışma şirketleri, akademisyenler ve diğer araştırmacılar tarafından da kullanılabileceği umulmaktadır. Ayrıca iç kontrol listesinin, denetim etkinliğini artırma, denetim riskini düşürme, zaman, emek, maliyet tasarrufu sağlama gibi denetime yönelik katkıları ve yararları bulunmaktadır. Böylece, önerilen COSO bazlı iç kontrol listesinin kullanılması ile şirket iç kontrol sistemi etkinliğinin tespit edilmesi, işletmenin iç kontrol açısından zayıf, eksik, riskli ve güçlü yönler belirlenerek düzeltilmesi, geliştirilmesi ve iyileştirilmesi için gereken noktalara ışık tutmuş olacaktır.
Özet (Çeviri)
Accounting and auditing scandals in the past (and started with the Enron company in the USA in 2000) constituted a critical milestone in terms of increasing the importance of internal control and the importance of the internal control system and creating a global awareness in this regard. A wide variety of factors described in detail in the study played a role in the formation of scandals. Among other factors, issues such as the lack of internal control systems in companies, their effectiveness, not being operated effectively and their effectiveness not being subjected to control and supervision also played an important role. The importance of the internal control and internal control system has increased enormously due to the global scandals. Following this increase in awareness and awareness, the issue of internal control necessity and the effectiveness and oversight of the internal control system have been subject to a wide range of national and international standards and legal regulations, including the Sarbanes-Oxley Act (the globally effective in the USA in 2002). Ensuring the necessity of internal control and the effectiveness of internal control systems; With all these standards and legal regulations, provisions and warranties have been tried to be guaranteed. In this regard, in all national and international standards and legal regulations examined, especially in the Sarbanes-Oxley Law, the main parties (board of directors, audit committee, senior management, independent auditor, public oversight authority etc.) in order to establish and control the internal control system. corporate and individual responsibilities have been significantly increased. Ensuring the effectiveness of the internal control system is the guarantee of reliable information and accurate and reliable reporting. In addition, an effective internal control function is important in terms of protecting the common interests and business assets of all stakeholders, achieving business goals, profitability, ensuring the effectiveness / efficiency of the activities, management and accounting control, and compliance with policies, procedures and legal regulations. In addition, ensuring the effectiveness of the internal control and internal control system, corporate management, quality assurance, corporate risk management, transparency, accurate and reliable reporting, accountability, compliance with corporate management principles and ethical principles, and ensuring sustainability and competitiveness are critical. Examining the internal control system and its effectiveness contributes to the audit from various perspectives as another side benefit. The national / international regulations mentioned in the content of the study also put a great responsibility on independent auditors for the examination and determination of the effectiveness of the company's internal control systems. In this regard, while the main responsibility for the internal control system of the company was established within the company, that it was operated effectively, and that its effectiveness was monitored and supervised, it was given to the board of directors of the company, and the independent auditors also examined the effectiveness of this system as an externally independent eye, and in their reports (as a secondary certification) The auditor has been given the responsibility to express his opinion. Therefore, the ability to clearly determine and demonstrate the effectiveness of the internal control systems of enterprises has become an even more important and critical factor for auditors than before. The effective internal control system provides various benefits to the audit. For example, as the effectiveness of the internal control system increases, the audit risk decreases, the duration of independent / internal audits decreases, the number of evidence that the auditor needs to collect decreases, and the audit cost decreases. In our study, an internal checklist proposal is presented to be used to evaluate the existence and / or effectiveness of the internal control system in a realistic and accurate manner. The internal checklist is compatible with the COSO internal control framework, the most comprehensive and most advanced model developed for corporate businesses. It is evaluated that the COSO internal control list will benefit from the evaluation of the effectiveness of the internal control system by taking some MR of the operating internal control system and it is hoped that it can be used by the board, audit committee, independent auditor, internal auditor, advisory companies and researchers. In addition, the internal checklist has contributions and benefits to the audit, such as increasing audit effectiveness, reducing audit risk, and saving time, effort, and cost. Finally, the effectiveness of the internal control system of the company will be determined by using the proposed COSO based internal control list, and weaknesses, deficiencies, risks and strengths will be identified in terms of the internal control of the business and the points that need to be corrected, improved and improved will be shed light on.
Benzer Tezler
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Bankalarda iç kontrol sistemi ve risk yönetimi
Internal control system and risk management in banks
ESRA ELDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BankacılıkMaltepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT BEKİR BUKET
- A real time experimental data-based method for assessing the impact of glazed curtain walls with trickle vents on indoor environmental quality
Doğal havalandırma kanallı giydirme cephelerin iç ortam konfor koşullarına etkisinin gerçek zamanlı deneysel veri ile değerlendirilmesi için bir yöntem
AHMET BİLER
Doktora
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEN ASLIHAN ÜNLÜ
- Fake news classification using machine learning and deep learning approaches
Makine öğrenimi ve derin öğrenme yaklaşımlarını kullanarak sahte haber sınıflandırması
SAJA ABDULHALEEM MAHMOOD AL-OBAIDI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA ÇAĞLIKANTAR