Beş faktör kişilik özelliklerinin sosyal kaygı belirtileri ile ilişkisinde öz- şefkatin aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the role of self-compassion in the relationship of five factor personality traits and social anxiety symptoms
- Tez No: 640971
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF ÇELEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Mevcut araştırmada beş faktör kişilik özelliklerinin sosyal kaygı belirtileri ile ilişkisinde öz-şefkatin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır.“Demografik Bilgi Formu (DBF)”,“Beş Faktör Kişilik Envanteri (BFKE)”ve“Öz- Anlayış Ölçeği (ÖZAN)”aracılığı ile veri toplama işlemi gerçekleştirilmiştir. Araştırma ülkemizin çeşitli devlet ve özel üniversitelerinin farklı bölümlerinde öğrenim görmekte olan 439 (294 kadın, 145 erkek) üniversite öğrencisinin katılımıyla yürütülmüştür. Araştırma verileri SPSS 20.0 programı ve PROCESS Makro v3.3 sürümü ile analiz edilmiştir. Katılımcıların sosyal kaygı belirti düzeyinin sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi amacıyla bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Analiz sonuçlarında sosyal kaygı belirtilerinin sınıf seviyesi, anne ve babanın eğitim düzeyi, algılanan gelir ve herhangi bir psikolojik rahatsızlığa sahip olma durumu açısından farklılaştığı gözlemlenmiştir. Beş faktör kişilik özellikleri, öz-şefkat ve sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkileri belirlemek için Pearson Korelasyon Katsayısı Analizi'nden yararlanılmıştır. Yapılan bu analiz sonucunda değişkenler arasında anlamlı düzeyde istatistiksel ilişkiler saptanmıştır. İlk olarak, öz-şefkatin beş faktör kişilik özelliklerinin nevrotiklik boyutu ile arasında negatif yönde anlamı ilişki; dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk boyutları ile arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. İkinci olarak, öz-şefkat düzeyi arttıkça sosyal kaygı belirti düzeyinin azaldığı gözlemlenmiştir. Üçüncü olarak, sosyal kaygı belirtileri ile beş faktör kişilik özelliklerinin nevrotiklik boyutu arasında pozitif yönde anlamlı ilişki; dışadönüklük, deneyime açıklık ve yumuşak başlılık boyutları arasında negatif yönde anlamı ilişki saptanmıştır. Öz-şefkatin aracı rolünü değerlendirmek amacıyla Basit Aracı Değişken Analizi yapılmıştır. Sorumluluk alt boyutu ile sosyal kaygı arasında ilişki bulunamadığından dolayı, sorumluluk değişkeni aracılık analizine dahil edilmemiştir. Araştırma sonuçları nevrotiklik, dışadönüklük, deneyime açıklık ve yumuşak başlılık ile sosyal kaygı belirtileri arasındaki ilişkide öz-şefkatin aracı rolü olduğunu göstermiştir. Araştırmadan elde edilen bu bulgular ilgili alanyazın doğrultusunda tartışılmıştır. Araştırmanın sınırlılıklarına, klinik doğurgularına ve gelecek çalışmalar için önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the current study is to investigate the mediating role of self-compassion in the relationship between the five-factor personality traits and social anxiety symptoms. Data were collected using the“Demographic Information Form”(DIF)“Five Factor Personality Inventory”(FFPI) and "Self-Compassion Scale (SCS). The study was carried out with the participation of 439 (294 female, 145 male) students who were studying in different departments of various public and private universities in our country. Research data were analyzed with SPSS 20.0 program and PROCESS Macro v3.3 version. In order to examine the social anxiety symptom level of the participants in terms of socio-demographic variables, independent groups t- test and one-way analysis of variance (ANOVA) analysis were applied. As a result, it was observed that the symptoms of social anxiety differed in terms of grade level, education level of the mother and father, perceived income and having any psychological disorder. Pearson Correlation Coefficient Analysis was used for the determination of the relationship among big five personality traits, self-compassion and social anxiety symptoms. As a result of this analysis, statistically significant relationships were found between the variables. Firstly, there was a significant negative correlation between self-compassion and neuroticism dimension of five factor personality traits, whereas there were significant positive relations between extraversion, openness to experience, agreeableness and conscientiousness dimensions. Secondly, it was observed that as the level of self-compassion increased, the level of social anxiety symptoms decreased. Thirdly, there was a significant positive correlation between social anxiety symptoms and neuroticism dimension of five factor personality traits, whereas there were significant negative relations between extraversion, openness to experience, agreeableness dimensions. Then, Simple Mediator Analyses was conducted in order to evaluate the role of self- compassion as a mediator. Since there is no relationship between conscientiousness sub-dimension and social anxiety, conscientiousness variable is not included in the mediation analysis. Research results showed that self-compassion has a mediator role in the relationship between neuroticism, extraversion, openness to experience, agreeableness and social anxiety symptoms. These findings obtained from the research were discussed in the direction of the relevant literature. The limitations of the research, clinical implications and recommendations for future studies are included.
Benzer Tezler
- Madde kullanan ve kullanmayan ergenlerin kişilik özellikleri ve benlik saygısı açısından karşılaştırılması
Adolescents' who substance using and do not use, comparison of personality traits and self- esteem
ZÖHRE KAYA
Doktora
Türkçe
2011
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RENGİN KARACA
- Üniversite öğrencilerinin benlik saygıları ile kişilik özelliklerinin genel kaygı durumları üzerindeki etkisi
The effect of self-esteem and personality traits of university students on general anxiety
AYGÜL ASLAN NERGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ARSLANTÜRK
- Orta düzey yöneticilerin beş faktör kişilik özelliklerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından belirlenmesi
Determining the five factor personality characteristics of mid-level managers in terms of occupational health and safety
CİHAN İMRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul Gedik Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA MERAL
- İntihara karşı tutumun depresif belirtiler, bilişsel çarpıtmalar, kişilik özellikleri ve sıkıntıya dayanma düzeyi ile yordanması
Predicting attitudes towards suicide by depressive symptoms, cognitive distortions, personality, and distress tolerance
MEVLÜTCAN KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT BATMAZ
- Depresyon ve anksiyete için tanılar üstü faktörlerin incelenmesi: Nörotisizm, duygu düzenleme ve tekrarlayıcı düşünme arasındaki ilişkiler
The investigation of transdiagnostic factors for depression and anxiety: The relationships between neuroticism, emotion regulation and repetitive thinking
CEREN GÖKDAĞ