Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının psikolojik sağlamlıkları, akademik erteleme eğilimleri, işle ilgili akışları ve mesleki yeterlikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationship between psychological resilience, academic procrastination tendencies, work-related flow and professional competencies of the academics from the faculty of education
- Tez No: 640972
- Danışmanlar: PROF. DR. LEVENT DENİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 317
Özet
Bu araştırmanın amacı eğitim fakültesinde görev yapan öğretim elemanlarının psikolojik sağlamlıkları, akademik erteleme eğilimleri, işle ilgili akışları ve mesleki yeterlikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmada ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmaya 37 farklı devlet üniversitesinde görev yapan 364 öğretim elemanı katılmıştır. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu, kısa psikolojik sağlamlık ölçeği, akademik erteleme eğilimleri ölçeği, işle ilgili akış ölçeği ve yükseköğretimde akademisyen mesleki yeterlikleri ölçekleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Grup T-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Kruskal Wallis-H Testi, Mann-Whitney U testi ve yapısal eşitlik modeli kavramı altında ele alınan doğrulayıcı faktör analizi ve yol analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretim elemanlarının psikolojik sağlamlıklarının yüksek; akademik erteleme eğilimlerinin düşük; işle ilgili akışları ve yükseköğretimde mesleki yeterlik algılarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda erkek öğretim elemanlarının psikolojik sağlamlıkları; işle ilgili akışın boyutu olan kendini kaptırma sıklıkları; yükseköğretimde akademisyen mesleki yeterlikleri altboyutları olan akademik gelişimi sağlamaya yönelik yeterlikleri ve akademik davranış ve iletişim yeterlikleri, kadın öğretim elemanlarına göre anlamlı düzeyde yüksek bulunurken; akademik erteleme eğilimleri, işle ilgili akışın diğer boyutları ve toplam puanında ve yabancı dil yeterlikleri, öğrenci uygulamalarını yönetim yeterlikleri, öğretimsel yeterlikler ve ölçme ve değerlendirme yeterlikleri boyutlarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Evli öğretim elemanlarının işten daha fazla zevk aldığı belirlenirken; evli ve bekar öğretim elemanları arasında psikolojik sağlamlık, akademik erteleme eğilimleri, işle ilgili akışın diğer boyutları ve toplam puanında ve yükseköğretimde akademisyen mesleki yeterlikleri toplam puanında ve boyutlarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Araştırma görevlisi unvanına sahip öğretim elemanlarının Profesör Doktor, Doçent Doktor ve Doktor Öğretim Üyesi unvanına sahip öğretim elemanlarına göre anlamlı düzeyde daha düşük psikolojik sağlamlığa sahip oldukları, anlamlı düzeyde daha yüksek akademik erteleme eğilimine sahip oldukları, anlamlı düzeyde daha az sıklıkla işle ilgili akış deneyimledikleri ve Profesör Doktor ve Doçent Doktor unvanına sahip öğretim elemanlarına göre anlamlı düzeyde daha düşük mesleki yeterlik algısına sahip oldukları belirlenmiştir. Öğretim elemanlarının yaşları arttıkça genel olarak psikolojik sağlamlıklarının arttığı, akademik erteleme eğilimlerinin azaldığı, akış deneyimleme sıklıklarının arttığı belirlenirken, mesleki yeterlikleri açısından bazı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Görev süresi değişkenine göre öğretim elemanlarının akademik erteleme eğilimleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenirken; öğretim elemanları göreve başladıktan sonra 16-20 yıl görev süresine kadar psikolojik sağlamlıklarının sürekli yükseldiği, 21-25 yıl aralığında bir düşme yaşandığı ancak 26 ve üzeri yıl grubunda yeniden yükseldiği görülmektedir. 21 yıl ve üzeri görev süresine sahip öğretim elemanlarının 1-5 yıl deneyime sahip öğretim elemanlarına göre daha sıklıkla işle ilgili akış deneyimlediği belirlenmiştir. 11-15 yıl ve 21-25 yıl görev süresine sahip öğretim elemanlarının 10 yıl ve daha az görev süresine sahip öğretim elemanlarına göre mesleki yeterlik puanlarının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Gerçekleştirilen yol analizleri neticesinde psikolojik sağlamlık ve işle ilgili akış arasında akademik erteleme eğilimlerinin kısmi aracı rolü olduğu ve psikolojik sağlamlık ve akademik erteleme eğilimleri ile mesleki yeterlikleri arasındaki ilişkide işle ilgili akışın tam aracı rolü olduğu belirlenmiştir. Araştırmada geliştirilen yükseköğretimde akademisyen mesleki yeterlikleri ölçeği, bir model olarak tartışılmış ve yol analizi ile test edilen model üzerinden yükseköğretimde akademisyen mesleki yeterliklerinin geliştirilmesinin desteklenmesi ve teşvik edilmesi için yapılabilecekler alanyazın ışığında tartışılmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda araştırmacılara ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the relationships between psychological resilience, academic procrastination tendencies, work-related flow and academic's professional competencies of academics from the faculty of education. The research was designed in accordance with the correlational survey methods. The work group of the research consisted of 364 academics who work in faculty of education in 37 different state universities during the 2018-2019 academic year. Personal information form, The Brief Resilience Scale, The Work-Related Flow Inventory and The Academic Procrastination Tendency Scale, The Academic Professional Competence In Higher Education Scale were used to collect data. Independent Group T-Test, One-Way Variance Analysis (ANOVA), Kruskal Wallis-H Test, Mann-Whitney U test and confirmatory factor analysis and path analysis were employed. The results show that the academics have high levels of perceptions of professional competence in higher education and psychological resilience and they experience work-related flow in high frequency and they have low levels of academic procrastination. As a result of the research, the male academics'psychological resilience; absorption frequencies, academic development competencies and academic behavior and communication competencies were found to be significantly higher than that of female lecturers. There was no significant difference in terms of gender in academic procrastination tendencies, in other dimensions of work-related flow, and foreign language competencies, managing student practices competencies, instructional competencies, and assessment and evaluation competencies. It was determined that married academics had higher levels of work enjoyment, there was no significant difference between married and single academics in psychological resilience, academic procrastination tendencies, absoption and intrinsic work motivation and academic's professional competencies in higher education. It was determined that faculty members with the title of research assistant had significantly lower psychological resilience; significantly higher academic procrastination tendencies and they experienced significantly less frequent work-related flow than the faculty members with the title of Professor Doctor, Associate Professor Doctor and Assistant Professor Doctor. Also it was found that they had significantly lower levels of perceptions of professional competence than the faculty members with the title of Professor Doctor, Associate Professor Doctor. And It was determined that as the age of the faculty members increased, their psychological resilience increased, their academic procrastination tendencies decreased, and the frequency of their flow experiences increased. It was determined that there was no significant difference in academic procrastination tendencies of the academics in terms of seniority. It was found that psychological resilience of the faculty members increased continuously until the duty period of 16-20 years, there was a decrease in the range of 21-25 years, but it rose again in the group of 26 years and above. It was determined that academics with a term of 21 years or more experience, experinced work related flow more frequently than lecturers with 1-5 years of experience. It was found that academics with a term of 11-15 years and 21-25 years of experience perceived themselves more competent in terms of professional competencies than the academics with 10 years or less experience. As a result of the path analysis conducted, it was determined that academic procrastination tendencies had a partial mediator role between psychological resilience and the work related flow, and the work-related flow has a full mediator role in the relationship between psychological resilience, academic procrastination tendencies and academics professional competencies. The scale of academics professional competencies in higher education developed in the research was discussed as a model. And through the model tested by path analysis, what can be done to promote and support the development of faculty members' professional competencies in higher education is discussed in the light of the literature. In line with the results of the research, suggestions were made to the researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Üniversitelerde psikolojik şiddet (mobbing) maruziyeti ve akademik personel üzerine bir uygulama
The exposure of psychological violence (mobbing) in universities and an application to the academicians
MEHMED ZAHİD ÇÖGENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER BARLI
- Yükseköğretim örgütlerinde öğretim elemanlarının yaşadıkları psikolojik şiddet ile örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between psychological violence experienced by faculty staff in higher education organizations and their perceptions of organizational silence
ERKAN ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSÜN ATANUR BASKAN
- Üniversite öğretim elemanlarının meslek doyum düzeylerine ilişkin bir araştırma
A Research on lecturers job satisfaction
AZİZE ÖNCEL (TAŞTEMEL)
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN YILMAZ
- Üniversite sınıf atmosferinin algılanan empatik iletişim düzeyleri açısından incelenmesi
An Investigation of university intraclassroom atmosphere from perceived empathic communication levels
MUSTAFA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAŞAR ÖZBAY
- Öğrencilerin ve öğretim elemanlarının e-öğrenmeye hazır bulunuşluk düzeylerinin incelenmesi: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği
The investigation of e-learning readiness of students and faculty members: Hacettepe University Faculty of Education example
ÖMER DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL YURDUGÜL