Türkmen Türkçesi (Dil incelemesi)
Turkoman language
- Tez No: 64162
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
ÖZET Tez konusu olarak, yaşayan lehçe ve şiirlerimizden biri olan ve Oğuz grubu içinde yer alan, Türkmenceye ait dört hikayenin dil incelemesini seçtik. Türkmence, eski aslî uzunlukları ve bunların bakiyelerini bu güne kadar saklamış olan bir kaç Türk lehçe ve şivesinden biridir. Bu sebeple Türkmenler ve dilleri hakkında yazılmış çeşitli yerli ve yabancı kaynak vardır. Ancak, gramer ve sözlük alanındaki çalışmaların önemli bir kısmı yabancı kaynaklardır. Tezde işlediğimiz metinleri Aşkabat'ta 1988 yılında, ayda bir yayımlanan“Sovet Edebiyatı”isimli dergilerden seçtik. Gramer bölümünde verilen örneklerin referanslarında kolaylık sağlaması amacıyla satırlara numaralar verdik ve referanslarda hikayelerin kısaltılmış isimleriyle birlikte bu numaralan gösterdik. Orjinaller metinler Kiril alfabesiyle yazıldığı için aslî uzunluklar ile (s) ve (z)' yi tesbit edemedik ve transkripsiyonumuzda gösteremedik. Fonetik (ses bilgisi) kısırımda bazı ses değişikliklerini yer yer Türkiye Türkçesi, yer yer de Eski Türkçeyle mukayese ederek gösterdik. Morfoloji (şekil bilgisi) bölümünü ise çekim ve yapım ekleri ana başlıkları altında işledik. Sonuç bölümünde Orhun Abideleri, Türkiye Türkçesi ve Türkmence arasındaki benzer ve farklı ses değişikliklerini özetlemeye çalıştık. Metni Türkiye Türkçesine aktarırken imkan nisbetinde orjinaliteyi korumaya çalıştık. Sözlük kısmına ise metinlerde sık sık rastladığımız ikilemeleri de kattık. Bibliyografya kısmında, faydalandığımız ve bu konuda araştırma yapacaklara ışık tutacağına inandığımız eserleri, yazar soyadlanna göre alfabetik bir sırayla verdik.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The language study of four stories from the still existing Turkoman dialects which belong to the Oğuz Group has been chosen as the subject of the thesis. Turkoman language is one of those Turkish dialects which has kept the method of reading vowels longer than their original forms alive. For this reason there has been various native and foreign reference books written about Turkomans and their language. However, a considerable number of references prepared in the field of grammer and lexicography are foreign reference books. The text studied in the thesis was taken from the monthly jurnal of“Sovet Edebiyatı”published in Ashkhabat in 1988. In order to ease the use of the references of given examples in the grammer part, we put numbers at the begenning of the lines and showed these numbers in the references with shortened names of the stories. As the original text was written in Cyril Alphabet, the vowel sounds which are read longer than their original forms as well as the lisp (s) and (z) sounds could not be determined in the text. Some of the in phonetics change are indicated with the comparison of Turkish language spoken in Turkey with the old Turkish. Morphologi (the study of morphomes of a language) of the text is studied under the main titles declention affixes and derivative affixes. İn the conclusion part, phonetic similarities and differences of the Orkhan inscriptions, (Turkish Language spoken in Turkey) and the Turkoman dialect are summarized. When we translate the text we tried to remain loyal to the original one. İn addition, we added the repeated words seen in the text to the glossary part. The bibliography includes the reference books listed in the alphabetical order of the surnames of their writers.
Benzer Tezler
- Türkmen Türkçesi (dil incelemesi)
Turkoman language
VECDİ GEDİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Nuhun Tupanı Türkmen Türkçesi romanı: Dil incelemesi-metin-çeviri-sözlük
Başlık çevirisi yok
NESRİN KAHTALI SİS
Doktora
Türkçe
1995
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞERİF ALİ BOZKAPLAN
- Nurmırat Sarıhanov'un Yagtılıga Çıkanlar Povesti (Dil incelemesi-transkripsiyonlu metin-aktarma-dizin)
Nurmırat Sarıhanov's povest of the Yagtılıga Çıkanlar (Language analysis-transcribed text-transfer-index)
MÜGE ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP YILDIRIM
- Türkmen yazarı Hıdır Deryayev'in 'Ikbal' romanı üzerinde dil incelemesi (İnceleme-metin-dizinler)
A linguistic analysis on Turkmen author Hıdır Deryayev's novel 'Ikbal' (Analysis-text-indexes)
ERDEM TAZEGÜL
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- Beki Seytӓkov'un Pervana Povesti (Dil incelemesi-transkripsiyonlu metin-aktarma-dizin)
Pervana Povest from Beki Seytӓkov (Language analysis-transcription text-translation-index)
GÜLŞAH ERZURUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP YILDIRIM