Mekânsal arayüzler: 1960-1980 yılları arasında İnönü caddesinde inşa edilen modern apartmanlar üzerine bir araştırma
Spatial interfaces: A research on modernist apartment buildings built in Inonu street between 1960-1980
- Tez No: 642248
- Danışmanlar: PROF. DR. GAYE BİROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Kentsel yaşamın sürekliliği ve zenginliği, kentsel çevrede var olan kamusal ve özel mekânların birbiri arasında sınır yaratma ve birbiri ile iç-içe geçme biçimlerine dayanmaktadır. Geçmişten günümüze, endüstrileşme, teknolojide ilerleme, modernleşme, hızlı kentleşme gibi etkenler ile bu temaslar farklı mekânsal öneriler doğurmuş ve kentsel dokuda kritik değişimlere yol açmıştır. Bu süreç içerisinde de kentsel yaşamda insan-konut-sokak-kent ilişkisi en çok tartışılan konulardan biri olmuş, dolayısıyla kentsel çevrede mekân üretimi açısından birçok çalışma geliştirilmiştir. Bu noktada, kentsel hayatın geçtiği kamusal mekân niteliğindeki sokaklar ve özel yaşamın temeli olan konutlar arasındaki geçişi sağlayan mekânsal oluşumları, bir başka deyişle“mekânsal arayüzleri”incelemek önem kazanmıştır. Bu tezde, kentsel çevrede kamusal mekân-özel mekân ilişkilerini dengeleyerek kentsel yaşamı zenginleştirecek temaslara olanak tanıyan“mekânsal arayüzler”in araştırılması başlıca konu olarak ele alınmıştır. Çalışma kapsamında, Türkiye'nin kentleşme sürecinde, modernleşmenin yereldeki mekânsal karşılıklarını araştırmak amaçlanmış ve çalışma alanı olarak İzmir'in en yoğun konut dokusuna sahip bölgelerinden biri olan İnönü Caddesi seçilmiştir. Bu doğrultuda, İnönü Caddesi üzerinde 1960-1980 yılları arasında inşa edilen modern apartmanların tasarlandığı mimari anlayıştan bağımsız olarak bağlamla ilişkilenmesini ve bu etkileşimi destekleyerek kentsel yaşama katkıda bulunan mekânsal arayüzlerini, dönemin önemli mekân okuma yöntemlerinden birini öneren“A Pattern Language: Towns, Buildings, Construction”(Alexander ve ark., 1977) kitabı üzerinden incelemek hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, tezin ilk bölümünde, tezin konusu ve belirlenen amaç doğrultusunda izlenen yöntem tanıtılmıştır. İkinci bölümde, 20. yüzyıl mimarlık anlayış etkisindeki konut tasarımı ve kentsel çevre tartışılmış, Sanayi Devrimi ve modernizm akımının bu konu üzerindeki etkileri incelenmiştir. Üçüncü bölümde, söz konusu gelişmelerin Türkiye ve İzmir'deki konut tasarımı gelişimine etkileri irdelenmiş, Türkiye'deki konut üretim biçimleri ve apartmanlaşma sürecine değinilerek İzmir'deki mimarlık ortamına yansımaları araştırılmıştır. Dördüncü bölümde, kentsel çevrede mekân okuma yöntemlerine odaklanılarak kamusal-özel mekân ilişkileri ve bu konuda belirlenen tasarım yöntemleri incelenmiş, devamında ise bu okumadan faydalanarak mekânsal arayüzler tanımlanmış ve mekân okuma yöntemleri arasından seçilen Christopher Alexander ve arkadaşlarının önerisi, örüntü temelli mekân okuma yöntemi referans alınarak mekânsal arayüzleri incelemek üzere bir yöntem geliştirilmiştir. Beşinci bölümde, tezin çalışma alanı olarak belirlenen İnönü Caddesi'nin konut dokusu ve çalışma kapsamında seçilen apartmanların sahip olduğu mekânsal arayüzler araştırılarak belirlenen yöntem yardımıyla analiz edilmiştir. Sonuç bölümünde ise elde edilen bulgular tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The continuity and quality of urban life is based on the organization styles of public and private spaces in the environment by creating borders and intersections between each other. From past to present, factors, like industrialization, technological developments, modernization, rapid urbanization, have caused different spatial design proposals and have led to critical changes in the urban texture. During this period, the relationship between people, house, street and city in urban life has been one of the most debated issues, so many studies have been developed in terms of space organization in the urban environment. At this point, it has become important to examine the“spatial interfaces”that provide the transition between the streets which are the public spaces where urban life passes and the houses which are the basis of private life. The research of spatial interfaces which enables contacts that will enrich urban life by balancing public space-private space relations in the environment, is the main subject of this thesis. Within the study, it is aimed to research urbanization process of Turkey and reinterpretation of its modernization with a local way. And then, Inonu Street, which is one of the most densely residential areas of Izmir, was chosen as the study area. In this context, the purpose of the study is determined as to examine the relationship between the modern architectural concept and the context with the help of modern apartments built on Inonu Street between 1960-1980 and to define spatial interfaces contributing to urban life by supporting space interaction, with the help of“A Pattern Language: Towns, Buildings, Construction”which is the one of the most important sources of space organizations of that period. Accordingly, in the first part of the thesis, the purpose of the research and the method followed in line with the subject are introduced. In the second chapter, the housing design and the urban environment influenced by 20th century architecture is discussed and the effects of the industrial revolution and modernism on this issue are examined. In the third part, impacts of these improvements on the architectural environment both Turkey and Izmir was studied. In the fourth chapter, public-private space relations and design methods determined in this subject are examined by focusing on space reading methods in urban environment. Then, spatial interfaces were defined with the help of this reading and a method was developed to examine spatial interfaces by referring to the pattern-based suggestion (A Pattern Language: Towns, Buildings, Construction (Alexander et.al, 1977) chosen among spatial reading methods. In the fifth chapter, the housing texture of Inonu Street, which is the study area of the thesis, and the spatial interfaces of the selected apartment buildings are analyzed with the help of the method. Finally, in the conclusion, the findings are discussed.
Benzer Tezler
- Alışveriş merkezlerindeki etkinlik arayüzlerinin mekansal potansiyellerinin semantik ve sentaktik olarak incelenmesi
Semantic and syntactic spatial potential analysis of the event interfaces in the shopping malls
SILA SAYGILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ŞALGAMCIOĞLU
- Zamanın ve mekânın genişlemiş alanında bir kültürteknik: paralel projeksiyon
A cultural technique in the expanded field of time and space: parallel projection
MELEK KILINÇ
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TERCAN
- İnsan davranışları-kentsel mekan etkileşimi, Kadıköy, Çarşıiçi örneği
Human behaviour-urban space interaction case study: Kadıköy, Çarşıiçi area
EBRU FİRİDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Investigation of urban heat island intensity and developing mitigation strategies for istanbul
İstanbul için şehir ısı adası şiddetinin araştırılması ve azaltma stratejilerinin geliştirilmesi
SİMGE İREM BİLGEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YURDANUR S. ÜNAL
- Sokak arayüzlerinde mekansal niteliklerin kentli davranışları ve sosyal etkileşim ile ilişkisi
The relations of spatial qualities with citizens' behaviours and social interaction at street interfaces
SERCAN TOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ