Uluslararası Bakalorya programına göre yapılandırılmış sosyal bilgiler dersinin etkin vatandaşlık becerisi ve değerlerinin gelişimine etkisi
The effects of the social studies course structured according to the international baccalaureate programme on the development of efficient citizenship skills and values
- Tez No: 644501
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK, DOÇ. DR. GÜL TUNCEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Etkin vatandaşlık, öğrenme yaklaşımı, öğrenen profili, beceri, değer, Effective citizenship, learning approach, learner profile, skill, value
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 345
Özet
Toplum düzeninin korunması, toplumların çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmasında etkili olan tutum, beceri ve değerlerin kazanılabilmesi için vatandaşlık eğitimine ihtiyaç duyulmaktadır. Devletler kendi eğitim programlarını belirlerken ayrı bir ders olarak ya da diğer disiplinlerle bütünleştirilmiş olarak vatandaşlık eğitimine yer vermektedirler. Vatandaşlık eğitimi sayesinde insan hak ve özgürlüklerine saygılı, ulusal ve uluslararası beceri ve değerlere hâkim, katılımcı, araştıran, sorgulayan bireyler yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Ülkemizde ulusal programların yanında Milli Eğitim Bakanlığı'nın onayladığı uluslar arası niteliğe sahip programlar da uygulanmaktadır. Uluslararası Bakalorya Programı® da bunlardan bir tanesini oluşturmaktadır. Uluslararası Bakalorya Programları bireylerin kültürler arası anlayış geliştirmelerini, insanlar arasında saygının gelişmesini önemsemektedir. Yaşam boyu öğrenen, duyarlı bireyler yetiştirmeyi amaç edinen bu programlar ülkemizdeki bazı okullarda da ulusal programla bütünleştirilerek uygulanmaktadır. Araştırma bu programları uygulayan bir özel okulun ortaokul 5. sınıf öğrencileri ile yapılmıştır. Araştırmanın amacı Milli Eğitm Bakanlığı öğretim programı ve Uluslararası Bakalorya Orta Yıllar (International Baccalaureate Middle Years Programme) programına göre yapılandırılmış Sosyal Bilgiler derslerinin vatandaşlık beceri ve değerlerinin gelişimine etkisini incelemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması ile yapılmıştır. Bulgular; öğrencilere yöneltilen açık uçlu sorular, ders gözlemleri, yarı yapılandırılmış gözlemler ve öğretmen günlüğünden elde edilen verilerden oluşmaktadır. Bakalorya Programları ve ulusal programla ilgili kaynaklardan elde edilen bulguların analizinde ise doküman incelemesi yönteminden faydalanılmıştır. Araştırmanın bulgularından elde edilen verilere göre IB programı ve MEB Programı misyonlarının birbiriyle uyumlu ve birbirlerini tamamlayıcı özelikte olduğu, IB MYP ve MEB Programı ile bütünleştirilmiş Sosyal Bilgiler derslerinin öğrencilerin vatandaşlık beceri ve değerlerine uygun tutum, beceri ve değerlerinin gelişmesine katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. IB MYP ile yapılandırılmış Sosyal Bilgiler dersi ulusal programının; hak ve özgürlüklerini, vatandaşlık görev ve sorumluluklarını bilen öğrencilerin yetişmesine, öğrencilerin araştırma, sorgulama, yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerine sahip, duyarlı, empati kurabilen bireyler olarak yetişmelerine katkı sağladığı gözlenmiştir. Özellikle IB öğrenen profilleri ve öğrenme yaklaşımlarının etkin vatandaşlık beceri ve değerlerini önemseyen, duyarlı bireyler yetiştirmeye katkı sağladığı görülmüştür. Bunun yanında IB Programını uygulayan okulun vizyon ve misyonunun da programın etkisini artırma konusunda önemli rol aldığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Citizenship education is required to maintain the social order and to gain attitudes, skills and values that are effective in reaching the level of modern civilizations for societies. While governments determine their own education programmes, they include citizenship education either as a separate subject or integrated with other disciplines. By means of citizenship education, it is aimed to raise individuals who are respectful of human rights and freedoms, competent in national and international skills and values, contributor, and who research and question. In our country, besides the national programs, international programs approved by the Ministry of Education are also implemented. International Baccalaureate Programme® is one of them. International Baccalaureate Programs care about individuals to develop intercultural understanding and to develop respect among people. These programmes, aiming to raise individuals who learn lifelong and who are sensitive, are implemented by integrating with the national programme in some schools of our country. The research was carried out with middle school 5th grade students of a private school implementing these programmes. The purpose of the research is to examine the effect of the Social Studies courses structured according to the MEB curriculum and International Baccalaureate Middle Years Programme (IB MYP) on the development of citizenship skills and values. The research was conducted with action research, one of the qualitative research methods. Findings; The asked open-ended questions consist of lesson observations, semi-structured observations and data obtained from the teacher's diary. In the analysis of the findings obtained from the sources related to the Baccalaureate Programs and the national program, the document analysis method was used. According to the data obtained from the findings of the research, it was concluded that the missions of the IB programme and MEB Programme are compatible and complementary to each other, and that Social Studies courses integrated with IB MYP and MEB Programme contribute to the development of attitudes, skills and values of students in line with their citizenship skills and values. It has been observed that Social Studies course national programme structured with IB MYP contributes to raise students who know their rights and freedoms, citizenship duties and responsibilities, and to raise students as sensitive, empathic individuals who possess research, inquiry, creative and critical thinking skills. It has been observed that especially IB learner profiles and learning approaches contribute to raise sensitive individuals who care about effective citizenship skills and values. In addition, the vision and mission of the school implementing the IB Programme have been shown to play an important role in increasing the impact of the programme.
Benzer Tezler
- Ortaöğretimde Uluslararası Bakalorya Programı ile ulusal programdaki anadil öğretimi derslerinin eleştirel düşünme becerileri açısından karşılaştırılması
Comparison of secondary education mother tongue teaching courses in the International Baccalaureate Program with national program in terms of critical thinking skills
BİLGE ÇAM AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL GÜVEN
- Uluslararası bakalorya ilk yıllar programının okul yöneticileri ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi
The examination of the international baccalaureate primary years programme according to school administrators' and teachers' perspectives
RUMEYSA ENSAR İMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAMİL ARİF KIRKIÇ
- Uluslararası Bakalorya Programı ile ulusal programdaki bilişim teknolojileri derslerinin yansıtıcı düşünme becerisi açısından karşılaştırılması
Comparison of information technology courses in International Baccalaureate Organization and national program in terms of reflective thinking skill
EDA TORUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilim ve TeknolojiMarmara ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN ÖZDENER DÖNMEZ
- IB okullarındaki eğitimcilerin kapsayıcılığa dair görüşleri
Teachers' views on inclusion at IB schools
ELİF AKARDAŞ KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiEğitim Kurumları İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE AYYILDIZ
- Uluslararası Bakalorya Diploma Programının yürütülmesine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri
Teachers and principals opinions about application of the International Baccalaureate Programme
ASLI GÜLSÜN BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER BAŞBAY