Cüveynî'nin mu'tezilî ahlak felsefesine yönelttiği eleştiriler
Al-Juwayni's critiques of mu'tazilite moral philosophy
- Tez No: 644640
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRETTİN NEBİ GÜDEKLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Felsefe, psikoloji, sosyoloji gibi pek çok disiplin tarafından konu edilen ahlâk meselesi, İslâm kelâmında müstakil bir başlık olarak ele alınmamış fakat“hüsün-kubuh”ve“ta'dîl-tecvîr”konuları içerisinde“iyi-kötü gibi temel ahlâkî değerlerin neliği”,“ahlâkın kaynağı”,“insanın ahlâkî önermelerin bilgisine nasıl ulaşacağı”ve“Tanrı fiillerinin ahlâkîliği”gibi soru ve sorunlar bağlamında tartışılmıştır. Mu'tezile ekolü bu konuları“adalet”prensibi etrafında detaylandırırken; Eş'arî ekol, Mu'tezilî ahlâk anlayışına tepki olarak farklı bir ahlâkî paradigma kurmaya çalışmıştır. Çalışmamızda Cüveynî'nin, el-İrşâd adlı eserinde Mu'tezile'nin ahlâk düşüncesine yönelttiği eleştiriler bir örneklem olarak seçilmiştir. Bu örneklem üzerinden Kelâm'ın mütekaddimûn döneminde ahlâk meselesinin nasıl ele alındığı irdelenmiş, Kelâm ilmindeki ahlâk tartışmalarının, ahlâk felsefesi tarihi içerisindeki konumu ve günümüz ahlâk tartışmaları ile bağlantı kurulabilmesinin imkânı tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The problems of ethics, which are majorly examined in philosophy, psychology, and sociology, are not discussed in independent chapters in Islamic theology (Kalam). However, they are addressed under specific chapters such as“Ḥusn and Qubḥ”(good and evil), and“Taʻdīl and Tajwīr”(justice and injustice) by interrogating these matters: the nature or essence of main moral values like good and bad, the origin(s) of morality, the means of knowing basic moral premises, and the morality of God's acts. As the Muʻtazīlī school of theology elaborates these topics in the context of justice, the Ashʻarī school suggests new different ethical theories, which are developed as a reaction to the Muʻtazila. In this regard, I will examine the critiques of al-Juwaynī against the Muʻtazīlī theories of ethics focusing primarily on his book, al-Irshād. As I analyze the classical theologians' understanding of ethics, known as mutaqaddimūn (predecessors), I also examine the stance and role of these approaches in the history of ethics, and the possibility of associating the ethical issues to modern problems of ethics.
Benzer Tezler
- Fahreddin Râzî'de akıl vahiy münasebeti
Reason-revelation relationship of Fakhr al-din ar-Razi
SABRİ BAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKelam Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AYDIN
- Cüveynî'de kulların fiilleri
Mankind's acts in al-Juwaynî
BURHAN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiKelam Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED YUŞA YAŞAR
- Mütekaddim dönem Eş'arî kelâmında cevher anlayışı
The understanding of substance in the Mutaqaddimîn period of Ash'arite kalām
FATIMA AKKAYA ÖĞE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS ÇELEBİ
- Cüveynî'nin Mu'tezile eleştirisi
Juwayni's critique of Mu'tazila
MEHMET TEKELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAksaray ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAHRAMAN
- Mu'tezile ve Eş'ariyye arasında ilahi sıfatlar: Kâdî Abdülcebbar ve Ebû'l-Meâlî el-Cüveynî karşılaştırması
Divine attributes in Mu'tazilate and Asharite: A comparativeanalysis of Qadi Abd al-Jabbar and Abu al-Maali al-Juwayni
HAKAN ALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN TOPALOĞLU