Mediating role of coping with stress styles in relation between mindfulness and basic psychological needs satisfaction
Bilinçli farkındalık ve temel psikolojik ihtiyaçların karşılanması ilişkisinde stresle başa çıkma biçimlerinin aracı rolü
- Tez No: 644666
- Danışmanlar: PROF. DR. BENGİ ÖNER ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Bilinçli farkındalık genel olarak, mevcut duruma amaçlı bir şekilde dikkatin yöneltilmesiyle deneyime karşı yargıda bulunmadan ortaya konan farkındalık şeklinde tanımlanmaktadır. Bilinçli farkındalıkla kişilik özelliği veya hal/durum şeklinde karşılaşılmaktadır. Birçok tanımının olmasından dolayı, bilinçli farkındalığı ölçmek için birçok ölçek bulunmaktadır. Bu çalışmada Beş Faktörlü Bilinçli Farkındalık Ölçeğiyle ölçülen kişilik özelliği olarak bilinçli farkındalık kavramından yararlanılmıştır. İki amaç güdülmüştür. İlk amaç FFMQ'ye (uzun hali) güvenirlik ve özellikle yapı geçerliği sağlamaktır. Sonra bu ölçeği kullanarak, bilinçli farkındalık ve temel psikolojik ihtiyaçların karşılanması ilişkisinde stresle başa çıkma biçimlerinin aracı rolünü araştırmak amaçlanmıştır. Hiyerarşik doğrulayıcı faktör analizinin sonuçlarına göre meditasyon yapmayan (veya az yapan) üniversite öğrencileri örnekleminde bilinçli farkındalığın beş faktörden oluşmadığı görülmüştür. Ölçek; Gözetleme, Tanımlama, Farkındalıkla Davranışta Bulunma ve Tepkide Bulunmama şeklinde dört boyuttan oluşup Yargıda Bulunmama boyutunu içermemektedir. Böylece genel anlamda, Beş Faktörlü Bilinçli Farkındalık Ölçeğinin araştırma amacıyla kullanılmadan önce hiyerarşik doğrulayıcı faktör analizinin yapılması gerekliliği vardır. İkinci amaç açısından, stresle başa çıkma biçimlerinin bilinçli farkındalık ile temel psikolojik ihtiyaçların karşılanması arasındaki ilişkide büyük oranda aracı değişken rolü üstlendiği görülmüştür. Bu çalışmada, stresle başa çıkma biçimlerinin aracı rolüne ilişkin bulgular, bilinçli farkındalık temelli müdahalelerde, yaklaşmacı başa çıkma biçimlerinin güçlendirilip kaçınmacı başa çıkma biçimlerinin zayıflatılması şeklinde stresle başa çıkma biçimlerinin eş zamanlı ele alınması gerekliliğini işaret etmektedir. Böylece, temel psikolojik ihtiyaçlar daha çok karşılanabilecektir.
Özet (Çeviri)
Mindfulness is generally defined as awareness of paying attention deliberately to the 'now' moment experience by being nonjudgmental and nonreactive. Mindfulness can be observed as trait or state characteristics. Since there are several definitions of mindfulness, there are a lot of scales of mindfulness. In this study trait based mindfulness through Five Facets Mindfulness Questionnaire (FFMQ) was benefited. There are two purposes of the study. First purpose is to provide reliability and especially construct validity to FFMQ (long form) in the sample of Turkish university students. After that, by using FFMQ, second purpose is to investigate mediating role of coping with stress styles in relation between mindfulness and basic psychological needs satisfaction. Results of hierarchical confirmatory factor analysis showed mindfulness was not formed of five factors in less/non-meditating sample of university students. It was formed of four facets: Observe, Describe, Act with Awareness, and Nonreact; but it did not include Nonjudge. Hence in general sense, it is required to conduct hierarchical confirmatory factor analysis before using FFMQ for research purposes. For second purpose, results of mediation analyses showed the relation between mindfulness and basic psychological needs satisfaction was mediated by coping styles to a great extent. Results for mediating role of coping styles in the current study point out mindfulness based interventions should be considered simultaneously with coping styles by increasing approach coping and decreasing avoidant coping. Thus, basic psychological needs are likely to be satisfied more.
Benzer Tezler
- Suriyeli gençlerde psikososyal özellikler ile ruh sağlığı sorunları ilişkisi: Kültürleşme biçimlerinin aracı rolü
The relation between psychosocial characteristics and mental health problems in Syrian youth: The mediating role of acculturation strategies.
CEMİLE HÜRREM AYHAN BALIK
Doktora
Türkçe
2021
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA BİLGİN
- Obsesif inanışlar ile akademik erteleme eğilimi ve stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship of obsessive beliefs with academic procrastination and the styles of coping with stress
SEDA DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE SALTUKOĞLU
- Hayatın anlamı, dindarlık ve ruh sağlığı ilişkisi: Bir karma yöntem araştırması
The relationship between meaning in life, religiosity and mental health: A mixed method study
MUHAMMET ENES VURAL
- Malul gazilerde travma sonrası büyümeyi yordayan faktörler: Bir karma yöntem araştırması
Factors predicting posttraumatic growth among disabled veterans: A mixed method study
MERVE KOÇAK ÇAPKIN
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENNUR KIŞLAK
- The mediating role of psychological adjustment on the relations among perceived parental acceptance - rejection, perceived parental control and cross - situational coping styles during early adolescence
Erken ergenlikte algılanan ebeveyn kabul - reddi, algılanan ebeveyn kontrolü ve durumlar arası başa çıkma stilleri arasındaki ilişkilerde psikolojik uyumun aracı rolü
ÇİSEM GÜREL
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
PsikolojiBoğaziçi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. FATOŞ ERKMAN