Bazı yem bezelyesi çeşitlerinin farklı abiyotik stres faktörlerine karşı tepkilerin belirlenmesi
Determination of responses to different abiotic stress factors in some varieties of forage peas
- Tez No: 644792
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜLEYMAN AVCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Yem bezelyesi, tuzluluk, kuraklık, düşük sıcaklık, Forage pea, salinity, drought, low temperature
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çayır Mera ve Yem Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Bu çalışma, farklı abiyotik stres faktörleri altında bazı yem bezelyesi çeşitlerinin (Töre, Taşkent, Özkaynak, Ulubatlı, Ürünlü ve Gölyazı) çimlenme ve erken fide gelişim özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmalar, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ziraat Fakültesi Deneme Alanı ve Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuvarında yürütülmüştür. Araştırmada, yem bezelyesi çeşitlerinin tarla koşullarında farklı ekim zamanlarında (1 Ekim, 15 Ekim ve 1 Kasım) düşük sıcaklık şartlarına karşı gösterdiği tepkiler belirlenmiştir. Ayrıca, bu çeşitlerin kontrollü koşullarda düşük sıcaklık (10, 15 ve 20 °C), tuz (0, 5, 10, 15 ve 20 dS/m) ve kuraklık (0, -2 ve -4 bar) streslerine karşı tepkileri değerlendirilmiştir. Tarla koşullarında yapılan düşük sıcaklık çalışmalarında; sağ kalım oranı, fide boyu, boğum sayısı, SPAD değeri, kuru madde oranı ve yaprak nispi su içeriği gibi özellikler incelenmiştir. Kontrollü koşullarda laboratuvar ortamında yapılan çalışmalarda ise çimlenme oranı, ortalama çimlenme süresi, fide uzunluğu, yaş ağırlık ve kuru ağırlık gibi özellikler araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, erken ekim özellikle Ulubatlı ve Gölyazı gibi beyaz çiçekli çeşitlerin sağkalım oranlarını diğerlerinden daha fazla olumsuz etkilemiştir. Sağ kalım oranı, bitki boyu ve boğum sayısı ile negatif, SPAD değeri ve yaprak nispi su içeriği ile pozitif korelasyon göstermiştir. Tarla ve laboratuvar ortamlarında yapılan çalışmalar birlikte ele alındığında, bu bulgular Töre gibi mor çiçekli çeşitlerin düşük sıcaklıkları beyaz çiçeklilerden daha iyi tolere ettiğini göstermektedir. Tuz stresi çalışmalarında, genel olarak çimlenme oranı, süresi ve fide uzunluğu açısından Töre çeşidi yüksek değerlere sahiptir. Gölyazı çeşidi yavaş çimlenmesi ve kısa fidelerine rağmen çimlenme oranı bakımından yüksek grupta yer alması, yüksek yaş ve kuru ağırlığa sahip olması nedeniyle tuzlu koşullarda ümit var bir çeşit olabilir. Kuraklık stresinde, tuz stresinde olduğu gibi Töre çeşidi çimlenme oranı, süresi ve fide uzunluğu bakımından ön plana çıkmıştır. Genel olarak, bu üç stres faktörü altında yem bezelyesi çeşitlerinin çimlenme ve erken fide özellikleri açısından durumları değerlendirildiğinde; mor çiçekli grup içerisinde yer alan Töre çeşidi üstün özellikler göstermiştir.
Özet (Çeviri)
This study was performed to determine the germination and early seedling growth characteristics of some forage pea cultivars (Töre, Taşkent, Özkaynak, Ulubatlı, Ürünlü and Gölyazı) under different abiotic stress factors. The studies were carried out in Eskişehir Osmangazi University, Faculty of Agriculture, Experimental Area and Laboratory of Department of Field Crops. In the research, the response of forage pea cultivars to low temperature conditions at different sowing dates (1 October, 15 October and 1 November) were determined in field conditions. In addition, the responses of these cultivars to low temperature (10, 15 and 20°C), salt (0, 5, 10, 15 and 20 dS / m) and drought (0, -2 and -4 bar) stresses were evaluated under controlled conditions. In low temperature studies in field conditions; characteristics such as survival rate, seedling length, number of nodes, SPAD value, dry matter rate and leaf relative water content were investigated. In studies carried out under controlled conditions in a laboratory, characteristics such as germination percentage, mean germination time, seedling length, fresh and dry weights were examined. According to the results, early sowing affected negatively the survival rates of white-flowered cultivars, especially Ulubatlı and Gölyazı, more than others. Survival rate correlated negatively with seedling length and number of nodes but correlated positively with SPAD value and leaf relative water content. Taken together, such findings suggest that purple-flowered cultivars like Töre tolerate low temperatures better than white-flowered ones. In salt stress, Töre had high values in terms of germination, mean germination time and seedling length. Despite its slow germination and short seedlings, Gölyazı can be a promising cultivar in salty conditions due to its high germination percentage, fresh and dry weights. Drought stress resulted in similar to salt stress and Töre indicated high values in terms of germination percentage, mean germination time and seedling length. In general, Töre within purple-flowered cultivars showed superior characteristics at germination and early seedling stages under these three stress factors.
Benzer Tezler
- Farklı sıra aralıklarının bazı yem bezelyesi çeşitlerinin verim ve kalitesi üzerine etkileri
The effects of different row spacings on yield and quality of some field pea cultivars
ÇAĞLAR ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET GÖKKUŞ
- Manisa Ovasında bazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) çeşitlerinin adaptasyon, verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of adaptation, eficiency and quality characteristics of some feed pea (Pisum sativum L.) varieties in Manisa Plain
HAKKAN ARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SÜRMEN
- Farklı ekim yöntemlerinin bazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) çeşitlerinin tarımsal kalite özellikleri üzerine etkisi
Effect on agricultural and quality characters of some field pea (Pisum sativum L.) varieties of different seeding methods
DURAN ÜMİT YERLİKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN UZUN
- Türkiye'de yetiştirilen bazı yem bezelyesi (Pisum sativum spp. arvense L.) çeşitlerinin kuraklık stresine tepkilerinin belirlenmesi
Determination of responses to drought stress of certain forage pea (Pisum sativum spp. arvense L.) cultivars grown in Turkey
HÜSEYİN HABİP ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL AYDINOĞLU
- Erzurum şartlarında kışlık yem bezelyesi (Pisum sativum ssp. arvense L.) geliştirme çalışmaları
Winter forage pea (Pisum sativum ssp. arvense L.) improvement studies in Erzurum conditions
BAYKAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TAN