M. Geldiyev'in 'Ene Dili' adlı Arap harfi Türkmence ders kitabı'nın dil incelemesi
Language analysis of M. Gelidyev's Turkmen textbook with Arabic letters called 'Ene Dili'
- Tez No: 645107
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN DİNÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türkmence, Türkmen Türkçesi, Muhammed Geldiyev, Ene Dili, Türkmen Alfabesi, The Turkoman language, Turkoman Turkish, Muhammed Geldiyev, Ene Dili, Turkoman Alphabet
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 334
Özet
Belirli bir eser üzerinden yapılan dil incelemesi çalışmaları, incelenen eserin yazıldığı dönemin dili ile günümüzde kullanılan dil arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları yazı, ses ve şekil yönünden tespit etmek ve dönemi anlamak amacı ile yapılmaktadır. Bu lisansüstü tez çalışmasının konusu, Türkmen yazar Muhammed Geldiyev'in Arap harfleri ile yazmış olduğu“Ene Dili”adlı Türkmence ders kitabının dil incelemesidir. Çalışma“Dil İncelemesi ve Metin”olmak üzere iki ayrı bölümden oluşmaktadır. Dil İncelemesi kısmı,“Yazım Özellikleri, Ses Bilgisi ve Şekil Bilgisi”olmak üzere üç alt başlığa ayrılmıştır. İncelemesi standart Türkmen Türkçesi ve Türkiye Türkçesi üzerinden karşılaştırılarak yapılmıştır. Yazım özellikleri kısmında Arap harfli metnin yazım özellikleri incelenmiş ve metinde sözcüklerin kullanım yerine göre yazımları verilmiştir. Ses Bilgisi kısmında Eski Türkçe temel alınmıştır. Her iki lehçede esas alınan dil bilgisi kitaplarından yararlanılmış, metinde olan örnekler üzerinden karşılaştırma yoluyla ses olayları açıklanmıştır. Şekil Bilgisi kısmında ekler, isim ve isim soylu sözcükler, fiiller ve fiil soylu sözcükler, anlamlı ve görevli sözcükler başlıkları altında incelenmiştir. Metin kısmında ele alınan metnin çeviri yazı alfabesi kullanılarak Lâtin alfabesine ve Türkiye Türkçesine aktarımı verilmiştir. Metnin Arap harfli aslı da ayrıca eklenmiştir. Kaynakça kısmında yararlanılan kaynaklar belirtilmiş ve sözcüklerin yazım farklılıklarının görülmesi açısından“Dizin”yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Language analysis studies on a particular work are carried out to determine the similarities and differences between the language of the period in which the studied work was written and the language being used today in terms of writing, sound, and morphology as well as to understand the period. The subject of this postgraduate thesis is the language analysis of the Turkmen textbook“Ene Dili”written by the Turkmen writer Muhammed Geldiyev in Arabic letters. The study consists of two separate sections as“Language Analysis and Text”. The Language analysis section is divided into three sub-headings:“Spelling Features, Phonology and Morphology”. The analysis of the work is conducted through comparing the standard Turkmen Turkish and Turkey Turkish. In the Spelling Features Part, the spelling features of the text in Arabic letters are examined and their usages according to the position within a word in the text are provided. In the Phonetics section, the Former Turkish is taken as a basis. The grammar books based on both dialects are used, and acoustic phenomena (phonemes) are explained by comparing the examples in the text. In the Morphology section, affixes, nouns and words originated from nouns, verbs and words derived from verbs, meaningful and task words are studied under headings. In the Text section, the transfer of the analyzed text to the Latin alphabet and Turkey Turkish through using the transcription alphabet is indicated. The original of the text in Arabic letters is also added. The sources used are given in the Bibliography section and the Index is made in order to see the spelling differences of the words.
Benzer Tezler
- M. Geldiyev ve G. Alparov tarafından 1926'da hazırlanan 'Dil Sapaklığı' kitabının Türkmen Türkçesinin öğretimindeki rolü
The role of 'Dil Sapaklığı' on the education of Türkmen Turkish which is prepared by M. Geldiyev and G. Alparov in the 1926
MOHAMMAD BASHIR YAWAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK ERDEM
- Örtüaltında yetiştirilen bazı hıyar çeşitlerinde gübrelemenin verim ve kalite üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
M. CELALEDDİN CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarım Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİK AKSOY
- Eğirdir gölü balıklarında hipofiz bezinin anatomik ve histolojik yapısı üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
M. RÜŞTÜ ÖZEN
- Her diesel motoruna uygulanabilecek süper şarj sisteminin araştırılması
Başlık çevirisi yok
M. ORHAN TUYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Makine MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiMakine Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA BAYHAN
- Homozigot beta thalassemia'da çinko tedavisi
Başlık çevirisi yok
M. HALİL ERTUĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1980
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı