Aklın nazari süluku 'Lâmiî Çelebi'nin Hüsn ü Dil Eseri'nde aklın konumlandırılışı'
The doctrinaire suluk of the mind 'the positioning of mind in Lamii Celebi's Husn u Dil'
- Tez No: 646583
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL İBRAHİM YAKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Osmanlı Devleti kuruluşundan yıkılışına kadar tasavvufla iç içe olmuştur. Bu durumun Osmanlı'nın şiirine, musikisine, mimari ve sair sanat anlayışı ile hayatı anlamlandırışına tarihi süreç içerisinde ziyadesiyle aksettiği görülür. Teze konu olan Lâmiî Çelebi'nin Hüsn ü Dil'i de tasavvufun edebi formu olarak Osmanlı sanatına aksetmiş önemli eserlerden biridir. Esasen tercüme olan bu eserde Osmanlı tasavvuf sahasında vücuda getirilen klasik seyr u süluk anlayışının -biraz farklı olsa da- kademeli bir anlatımı alegorik olarak tahkiye edilmiştir. Klasik anlayıştan farklılığı salikin önce nazari ilmi temin edip daha sonra kalbi süluku itmam etmesinden kaynaklanır. Bu sahada bahsedildiği gibi birçok eser yazılmışken bu esere yönelimin en mühim gerekçesi salikin sülukunu hem kalbi hem akli olarak tamamlamaya çalışmasında yatmaktadır. Böylelikle tasavvufa yöneltilen akli oluştan uzaklık fikri incelenen eser üzerinden hiç değilse bir yönüyle bertaraf edilmeye çalışılmıştır. Eserin tetkikinde tasavvufi makamların yeri geldikçe yorumla beraber şerhi yapılmış olsa da daha çok Nazar ve Akıl ilişkisi üzerine yoğunlaşılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Ottoman has been intertwined with sufism from the foundation to its destruction. It can be clearly seen that this situation is reflected in Ottoman poetry, music, architecture and other sense of art during its historical process. Husn u Dil from Lamii Celebi, which is the subject of this thesis, is one of the important works that reflects Ottoman art as the literary form of sufism. In this work, which is essentially translation, a gradual narrative of the classical seyr u suluk approach is created in the Ottoman sufi area, although a little different, was allegorically strengthened. The difference from the classical understanding is that the salik first provides theoretical knowledge and then completes the stage of delightedly suluk. While many works have been written in this field, the most important reason for this work lies in trying to complete salik's suluk both in heart and mind stages. In this way, the idea of being distant from rational which directed to sufism was attempted to be eliminated in one aspect, if not at all, over the studied work. Although the sufi maqams were exhibited in the examination of the work together with the comments, we tried to concentrate more on the doctrinaire perspective and mind relationship.
Benzer Tezler
- Farabî'de nazarî akıl
Nazari akil in Farabi
ALI M.KAREEM MOHAMMED AMEEN TALABANI
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
- مدخلية العقل في بحث التَّعارض بين المعطيات الدينيَّة والمعطيات العلميَّة الطَّبيعيَّة، دراسة تحليليَّة في مناهج إثبات القضايا الدِّينيَّة والطَّبيعيَّة / Medhaliyyetü'l-akl fi bahsi't-teâruz beyne'l mu'tayâti'd-diniyye ve beyne'l-mu'tayâti'l-ilmiyyeti'-tabiiyye (Dirâsetün tahlîliyye fî menâhici isbâti'l-kazâyâ ed-dîniyye ve't-tabiiyye)
Aklın bilimsel ve dini bilgiler arasındaki çelişkilere dair araştırmalardaki rolü (Dini ve bilimsel verilerin ispatında kullanılan yöntemlere dair analitik bir inceleme) / The approach of the mind in examining the conflict between religious data and natural scientific data, an analytical study in the methods of proving religious and natural issues
MOHAMMAD AKRAM ABUGHOUSH
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ M. A. AL OMARÎ
- Muhammed Âbid el-Câbirî'nin İbn Rüşdçülüğü
Mohammad Âbid al-Jâbirî's averroism
ŞEYMA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HARİS MACİC
- Ebu'l-Vefa İbn Akîl'de akıl-vahiy ilişkisi
Reason and revelation relationship in Abu'l Wafa İbn Aqil
HATİCE KÜBRA İMAMOĞLUGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT AY