Şanlıurfa ili Haliliye, Karaköprü, Eyyübiye ilçelerindeki köy yerleşmelerinin toponomik analizi
Toponomic analysis of village settlements Haliliye, Karakopru, Eyyubiye districts in Sanlıurfa province
- Tez No: 647261
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AKBIYIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Millî kültürümüzün önemli konularından biri de ad vermedir. Adbilimin dallarından biri olan yer adları toponomi ise, bir toprak parçasını vatan haline getirmesi bakımından çok önem kazanmıştır. Aslında köy adları, sadece o alana yerleşen insan topluluklarından değil, aynı zamanda o bölgenin doğal çevre özelliklerinden de etkilenmiştir. Yani yerin yapısından, iklim şartlarından, o alanda yaşayan bitki örtüsü ve canlılardan, ekonomik ve kültürel özelliklerinden etkilenmiştir. Şanlıurfa iline bağlı Karaköprü, Haliliye ve Eyyübiye ilçeleri coğrafi konumu itibariyle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Orta Fırat Bölümü'nde yer almaktadır. Tarih boyunca bu alan çeşitli devletlerin egemenliğine girmiştir. Burada yaşayan insanlar yayıldığı geniş coğrafyadaki dağ, ova, nehir ve ırmaklara, kurduğu yerleşim merkezlerine yeni adlar vererek, buraları vatan haline getirmek ihtiyacı duymuşlardır. Bu çalışmada Şanlıurfa ili; Karaköprü, Haliliye ve Eyyübiye ilçelerinde bulunan köylerin adları coğrafi bakış açısıyla fiziki, beşeri ve ekonomik özelliklerine göre sınıflandırılmaya çalışılmıştır. Bunu yaparken de, ülkemizin kültür zenginliğini oluşturan unsurlardan biri olan köy adlarının kaynaklarının incelenmesi ve öneminin belirlenmesine katkıda bulunma amaçlanmıştır. Bu araştırma için gerekli veriler literatür çalışması ve alan çalışmasıyla elde edilmiştir. Araştırma alanı ile ilgili daha önce yapılmış çalışmalardan yararlanılarak çalışmanın alt yapısı oluşturulmuştur. Gerek resmi kurumlardan alınan veriler gerekse araştırmanın asıl veri kaynağını oluşturan 3 ilçenin sınırları içinde yer alan bütün köylerde yapılan gezi gözlem ve icelemeler sonucunda elde edilen bilgiler coğrafyanın ilkeleri doğrultusunda ortaya konularak çalışma tamamlanmıştır. Şanlıurfa iline bağlı Karaköprü, Haliliye ve Eyyübiye ilçelerindeki köy adları incelendiğinde, yer adı vermede hem doğal çevre hem de beşeri ve ekonomik çevre faktörlerinden etkilenilmiş olduğu görülmektedir. Nitekim ilçelerdeki toplam 346 köy yerleşmesinden 128 (% 36,99) adet köy yerleşmesi adını beşeri ve ekonomik coğrafya özelliklerinden, 114 (% 32,94) adet köy yerleşmesi Fiziki Coğrafya unsurlarından almışken, 104 (% 30.07) adet köy yerleşmesinin adının anlamı ve kaynağı tespit edilememiştir.
Özet (Çeviri)
One of the important issues of our national culture is naming. Toponomy, which one of the branches of adology, has gained more importance in terms of turning a piece of land into a homeland. In fact, village names have been influenced not only by human communities settled there, but also by natural environmental characteristics of that region. In other words, it has been influenced by structure of place, climatic conditions, vegetation, and living in that area, economic, and cultural characteristics. Karakopru, Haliliye and Eyyubiye districts of Sanlıurfa province are located in the Middle Fırat Section of the Southeastern Anatolia Region. Throughout history, these districts have been dominated by various states. The people who lived here have needed to make this place a homeland by giving new names to the mountains, plains, and rivers in the vast geography where it was spread, and the settlements it has been established. In this study, names of the villages in Karakopru, Haliliye and Eyyubiye districts which located in Sanlıurfa province have been tried to be classified according to their physical, human, and economic characteristics with a geographical perspective. In doing so, it has been aimed to contribute to the analysis and determination of the sources of village names, which is one of the elements that constitutes the cultural richness of our country. The data required for this research have been obtained through literature review and a field study. The infrastructure of the study has been created by using previous studies related to research area. The study has been completed in line with principles of geography, with the data obtained from the official institutions and the information obtained as a result of the trip observations and investigations carried out in all villages within the borders of the three districts that constitute the main data source of the research. When village names in Karakopru, Haliliye, and Eyyubiye districts in Sanlıurfa province are examined, it can be seen that both natural environments and human and economic environmental factors have been affected in place naming. As a matter of fact, 128 (36.99 %) village settlements from a total of 346 village settlements in the district have been named from humanities and economic geography features, while 114 (32.94 %) village settlements from physical geography elements, the meaning and source of 104 (30.07 %) village settlements could not be determined.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesinde sanat eğitimine yönelik görüşleri
Pre-school teachers' wievs on art education in preschool
İSMAİL BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLAY BEDİR
- 4+4+4 Eğitim Sisteminde 5. sınıf matematik dersi ile ilgili sınıf öğretmenleri ve ortaokul matematik öğretmenlerinin görüşleri
The vi̇ew of the classroom teachers and middle school maths teachers about the 5th grade maths lesson i̇n the 4+4+4 Education System
ŞEYDA TUĞÇE ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH ÖZMANTAR
- Okullardaki iş yeri ruhsallığı, örgütsel sessizlik ve seslilik arasındaki ilişki
The relationship between workplace spirituality, organizational silence and voice at the schools
BANU MOÇOŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KAYA
- Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmen ve yöneticilerin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin yeterlilik düzeylerinin incelenmesi (Şanlıurfa örneği)
Examination of the qualification levels of teachers and managers working in high school educational institutions regarding the use of technology in education (Şanlıurfa example)
NECATİ TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN USTA
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin stres düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' leadership styles and teachers' stress levels
ŞEYDA NUR HALİTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN AKPINAR