Divan şiirinde aruz tasarrufları
Aruz prosody in Ottoman divan poetry
- Tez No: 648217
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MESUT BAYRAM DÜZENLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Arap edebiyatında ortaya çıkan aruz vezni, oradan Fars edebiyatına ve nihayetinde de Türk edebiyatına nüfuz etmiştir. Fars aruzu, Fars edebiyat teorisyenlerince sistemleştirilmiştir ancak Türk aruzunda böyle bir seyir izlenmemiştir. Aruzun Türk edebiyatına uyarlanışı yüzyıllar içinde, şairlerin eserlerini oluştururken meydana getirdikleri birtakım tasarruflarla sınırlı kalmıştır. Bu durum, aruz tasarruflarının Türk dilinin yapısına göre değerlendirilmesini zorlaştırmıştır. Türk şiirinde aruz ölçüsünün kullanılmaya başlandığı dönemlerden XIV. ve XIX. yüzyıllar arasındaki Türk şiirinin önemli şairlerinden sayılan Şeyhi, Ahmed Paşa, Baki, Nef'i, Nedim ve Yenişehirli Avni Bey Divanlarının tamamının aruz tasarrufları bakımından incelendiği bu çalışmada, bunlardan hangilerinin kusur, hangilerinin telaffuz çeşitliliği olarak değerlendirilebileceği tespit edilmiştir. Bu tasarruflara, telaffuz çeşitliliği ve telaffuz sapmaları başlıkları altında örnekler verilmiştir. Elde edilen sonuçlar çalışmanın son bölümünde grafiklere yansıtılarak konuyla ilgili sayısal verilerin elde edilmesi amaçlanmıştır. Böylece bu çalışmayla uzun yıllardır şairlere kusur olarak atfedilen birçok uygulamanın, aslında onların aruzu Türkçeye tatbik ederken ortaya çıkardıkları telaffuz çeşitlilikleri olduğunun anlaşılması umulmuştur.
Özet (Çeviri)
Aruz prosody, which was emerged in Arabic literature, influenced Persian literature then and ultimately Turkish literature. Persian aruz was systematized by Persian literary theorist, but such a course has not been followed in Turkish aruz. For centuries, the adaptation of the aruz prosody to Turkish literature has been restricted to certain uses that poets made while creating their works.This situation made it difficult to evaluate the applications of aruz prosody in terms of the structure of the Turkish language. In this study, the Divans of Şeyhi, Ahmed Pasha, Baki, Nef'i, Nedim and Yenişehirli Avni, who were considered as important poets of Turkish poetry between the fourteenth and nineteenth centuries, were examined in terms of aruz uses. Among these uses, it has been determined which of them will be considered as faults and which of them will be considered as pronunciation variants. Examples of these uses are given under the headings of pronunciation variants and pronunciation deviations. It is aimed to obtain numerical data on the subject by reflecting the results in the graphics in the last part of the study. Thus it was hoped to make it understandable that many practices that have been attributed to poets as faults for many years are actually the pronunciation variants they have introduced while applying aruz prosody to Turkish.
Benzer Tezler
- Arûz tasarrufları bağlamında üçüncü Murâd Dîvânı (1-500. şiir)
Third Murâd's Dîvân in the context of Arûz applications (1-500. poem)
ELİFNUR ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ BAYRAM
- Divan şiirinde musiki ve makamlar
The music and medieval concept of mode in the poetry of the classical school
AYŞEGÜL NAİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LÜTFİ BAYRAKTUTAN
- Divan şiirinde münacat
Münacat in divan?s poems
ABDULHEKİM KOÇİN
Doktora
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA İSEN
- Divan şiirinde kalem
Kalem in divan poetry
EMİN ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN KAPLAN
- Ahmet Paşa'nın gazellerinde âhenk
Harmony on gazels of Ahmet Pasha
SERDAR KARAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET ŞANLI