[Hac Kitabı'nın] söz dizimi
Syntax [of the Hac Book]
- Tez No: 648500
- Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA KARA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çağatay Türkçesi, Mekke, Medine, Hac, Cümle, Söz Dizimi, Gezi Yazısı, Chatagai Turkish, Mecca, Medina, Hajj, Sentence, Syntax, Travel article
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 238
Özet
Bu çalışma, Davut Bek Hacım tarafından yazıldığı düşünülen Hac Kitabı olarak adlandırılan metnin söz dizimi açısından incelenmesinden oluşmaktadır. Modern dil bilimi anlayışı ile ele aldığımız eserde amaç eserin yazıldığı dönemdeki dilin kullanımını göz önüne sermektir. Ele alınan eser Doğu Türkçesinin özelliklerini taşımaktadır. Bu metinde Mekke ve Medine şehirleri anlatılırken gezilen yerlerde yapılması gerekenler üzerinde durulmuş bu nedenle sık sık tekrarlara rastlanmıştır. Elde edilen bilgiler doğrultusunda çalışma sekiz bölüm şeklinde düzenlenmiştir:“Giriş”bölümünde eserin konusundan, eserin yazıldığı Çağatay Türkçesinden ve çalışmayla ilgili bilgilerden bahsedilmiştir. Birinci bölümde metni oluşturan kavramlarla ilgili özelliklerden, ikinci bölümde taban halindeki isim ve fiillerden söz edilmiştir. Üçüncü bölümde kavramlar arasındaki ilişkiyi oluşturan isim ve fiil çekimleri incelenmiş, geçici kavram ilişkileri belirli isim ve belirli sıfat tamlamaları şeklinde gösterilmiştir. Dördüncü bölümde“Cümle”başlığı altında cümlenin ögeleri incelenmiştir. Beşinci bölümde cümle dışı ögeler ele alınmıştır. Altıncı bölümde örnekleriyle birlikte cümle kalıpları ele alınırken yedinci bölümde cümle ve cümle kalıplarının oranları ile birklikte istatistiki bilgiler verilmiş, sekizinci bölümde metin ve“Sonuç”bölümünde çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Çalışmada yararlanılan kaynaklar ise“Kaynakça”olarak verilmiştir. Çalışmanın son kısmında ise şekil bilgisi dizini ve bilinmeyen kelimeler için sözlükçe oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study consists of a syntax analysis of the text of ''the Book of Hajj'' which is thought to have been written by Davut Beg. The aim of this work which is considered from the aspect of modern linguistics is to reveal the use of language during the term of Chagatai Turkish period in which the text was written. This work has the characteristics of Chagatai Turkish covering the North-East branch of Turkish. In this text, while the visited cities; Mecca and Medina were portrayed, the things to be done in these places were also emphasized, accordingly; recur-rent sentences are frequently seen. According to the information obtained, the study is orga-nized in seven sections: In the“Introduction”section, the subject of the study, the Chagatay Turkish in which the original text was written and the information about the study are mentioned. In the first part, the features related to the concepts that make up the text are focused and in the second part, the names and verbs in base form are mentioned. In the third part, the noun and verb conjugations that make up the relationship between the concepts are examined, and the tem-porary conceptual relations are shown as specified noun and adjective phrases. In the fourth chapter, the elements of the sentence are shown under the sentence title. In the chapter five, external elements of the sentences are examined. In the sixth chapter, sentence patterns are shown through their samples and in the seventh chapter; usage rate of sentences and sentence patterns with their statistical knowledge are examined. In the conclusion part, a morphology index and a glossary for unknown words have been compiled. The sources used in the study are given as“Bibliography”.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Buhârî'nin el-Câmiu's-Sahîh'inde geçen mübhem şahsiyetlerin tespit ve değerlendirilmesi (Hac bölümü ile cihad bölümü arasında yer alan hadisler)
Set in Bukhari's al-Jamiu's-Sahih identification and evaluation of ambiguous personalities (Hadith between the hajj section and the jihad section)
SERVET HAYMA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTOPRAK
- حاشية الملا محمد الكَردي على كتاب الأنوار لأعمال الأبرار للأردبيليمن أول كتاب الإجارة إلى نهاية كتاب الإيداعدراسة وتحقيقاً
Molla Muhammed Gerdi'nin Haşiye a'le'l-Envar adlı eserinin İcre-cüa'le- ihyaü'l-mevat-vasiyet-vısaye-vedia bölümlerinin tahkiki
ABDULSATAR TAMAR ISMAEL ISMAEL
Yüksek Lisans
Arapça
2018
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZDEMİR
- دراسة وتحقيق كتاب الاستغناء في علوم القرآن للأدفوي سور (الأنبياء، الحج، المؤمنون، النور)
Üdfüvî'nin el-İstiğnâ fî Ulûmi'l-Kur'an adlı tefsirinden Enbiyâ, Hac, Mü'minûn, Nûr sûrelerinin tahkîkî ve tahlîli
MUHAMMED AVNİOĞLU
Doktora
Arapça
2024
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED COŞKUN