Lise öğrencilerinde kariyer kararı verme güçlüğü ile kariyere ilişkin ebeveynden algılanan destek, yeterlik algısı, gelecek beklentisi arasındaki ilişkilerin yapısal eşitlik modeliyle incelenmesi
Investigating relationships between career decision-making difficulties, perceived parental career related support, perceived competence, and future expectation with structural equation modeling on high school students
- Tez No: 648594
- Danışmanlar: PROF. DR. DİĞDEM MÜGE SİYEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu araştırmanın amacı; lise öğrencilerinin yeterlik algısı ile kariyer karar verme güçlükleri arasındaki ilişkide gelecekle ilgili beklentilerin aracı rolünü açıklamaya yönelik bir modeli test etmek ve bu yapısal model üzerinde kariyere ilişkin ebeveynlik stillerinin düzenleyici rolünü incelemektir. Araştırmaya 568 (325 kız, 243 erkek) lise öğrencisi katılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak“Duygusal ve Kişilik İlişkili Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeği Kısa Formu”,“Yeterlik Algısı Ölçeği”,“Gelecekle İlgili Beklentiler Ölçeği”,“Kariyere İlişkin Ebeveyn Destek Algısı Ölçeği”ve“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Yapısal eşitlik modelinden elde edilen bulgular; lise öğrencilerinin yeterlik algısı ile kariyer karar verme güçlükleri arasındaki ilişkide gelecekle ilgili beklentilerin aracı değişken olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada önerilen model kariyer karar verme güçlüklerine ait toplam varyansın %10'unu açıklamaktadır. Araştırmada elde edilen bir diğer bulgu; ebeveynlik stillerine (yetkili, yetkeci, yetersiz) göre modelde aracılık etkisinin değiştiğini ortaya koymaktadır. Yetkili ebeveyn grubunda kısmi aracılık etkisi, yetkeci ebeveyn grubunda tam aracılık etkisi görülürken yetersiz ebeveyn grubunda modelin işlemediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar aynı zamanda sosyal desteklerin hem öz yeterlik inançlarına hem de doğrudan kariyer seçimine etki ettiğini öne süren Sosyal Bilişsel Kariyer Kuramı ile tutarlıdır. Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazın ışığında tartışılmış ve ileride yapılacak araştırmalara ve uygulamacılara yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study was to test a structural equation model that examining the mediating role of future expectations in the relationship between high school students' perceived competence and their career decision making difficulties, and also to examine the moderating role of career related parenting styles on the structural equation model. The sample of this study was composed of 568 high school students.“Emotional and Personality Related Career Decision-Making Difficulties Scale- Short Form”,“Perceived Competence Scale”,“Future Expectations Scale”,“Perceived Parental Career Related Support Scale -Turkish Form”and“Personal Information Form”were used in data collection. The structural equation model results indicated that future expectations mediated the relationship between the perceived competence and career decision making difficulties. The model proposed in this study explains 10% of the total variance of career decision making difficulties. Another result obtained in the research reveals that the mediating effect in the model changes according to parenting styles (authoritative, authoritarian, inadequate). Partial mediation effect was observed in the authoritative parent group, full mediation effect was observed in the authoritarian parent group, and it was concluded that the model did not work in the inadequate parent group. These results are also consistent with the Social Cognitive Career Theory, which suggests that social supports affect both self-efficacy beliefs and directly to career choice. The findings of the study were discussed in the light of relevant literature, and some suggestions were submitted for the following studies, future researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Ergenlerde kariyer kararı verme güçlüğü: Ailesel mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve akılcı olmayan mesleki inançların rolü
Career decision-making diffuculties in adolescents: The role of familial perfectionism, intolerance of uncertainty and irrational professional beliefs
AHMET EMİN ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA EŞKİSU
- Lise öğrencilerinin mesleki olgunlukları, kariyer kararı verme güçlükleri ve kariyer kararı verme öz yetkinlikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationship between high school students career maturity, career decision making difficulties and career decision making self efficacy
HAZEL DURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ GÜLTEKİN
- Lise öğrencilerinin kariyer karar verme güçlükleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between high school students 'career decision-making difficulties and resilience
FATİME AYDİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZHAN KIRDÖK
- Lise öğrencilerinin denetim odaklarına göre mesleki olgunluklarının kariyer karar verme güçlüklerini yordama gücü
The predictive strength of career decision making difficulties on high school students' career maturity accordi̇ng to their levels of focus of control
ESRANUR HARMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZHAN KIRDÖK
- Lise öğrencilerinin karar verme güçlükleri ve ebeveyn tutumları ile aile içi iletişim arasındaki ilişkilerin incelenmesi
It is the examination of high scholl students decision making efforts and parental attitudes and family communication
SAMET DURAN