Anadolu Aleviliği ile İran Şiasının inanç esasları açısından mukayesesi (Adıyaman örneği)
Comparison of Anatolian Alevism and Iranian Shia in terms of principles of belief (Example of Adiyaman)
- Tez No: 649450
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMDİ GÜNDOĞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adıyaman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam ve Mezhepler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 204
Özet
İslâm kültür tarihi açısından değerlendirildiğinde Alevî ve Şiî kelimelerinin çeşitli anlamlarda kullanıldığı görülür. Aleviliğin, Hz. Muhammed'in vefatından sonra ortaya çıkan ve Hz. Ali'nin imametini/hilafetini konu edinerek itikadi anlamda farklılaşma gösteren fırkaların genel adı olan Şîa ile eşanlamlı mezhebî bir nitelemeyle de kullanıldığını görüyoruz. Çalışmamızda, bu iki kavramın tarihsel süreçte geçirdikleri merhaleler ile birbirleriyle olan inanç temelli ilişkileri ele alınacaktır. Tezimizin birinci bölümünde Alevilik ve Şîa'nın hangi anlamlara geldiği, hangi şartlarda ortaya çıktıkları, zaman içerisinde geçirdikleri değişim ve Adıyaman yöresindeki yansımaları hakkında bilgi verilmektedir. Çalışmamızın omurgasını oluşturan ikinci bölümde ise, Alevilik ile Şîa'nın inanç esasları başlıklar halinde verilip, Adıyaman ili örneğinde benzer ve farklı yönleri dikkatlere sunulmaktadır. Anadolu Aleviliğinin İran'daki İmamiyye Şîa'sı ile Ehl-i beyt, imamet, on iki imam, ilahi kitap inancı gibi hususlarda benzerlik gösterdiği; buna karşın ulûhiyyet, nübüvvet, vahdet-i vücûd ve ru'yetullah gibi hususlarda da birbirlerinden ayrıldıkları görülmüştür. Ayrıca, Anadolu Aleviliği ile Adıyaman yöresi Alevi anlayışı arasında, beklenen Mehdi'nin on ikinci imam olup olmadığı gibi bir takım inançsal farklılıklara da dikkat çekilmiştir.
Özet (Çeviri)
Considering Islamic cultural history, the words“Alevi”and“Shiite”are used in various meanings. Alevism, which came out after the death of the Prophet, was also used as synonymous with the word“Shia”, the general name of the sects that differ in terms of the belief that rely on the issue of Hz. Ali's imamate / caliphate. In the present study, the evolutionary stages of these two concepts throughout the history and their faith-based relationships with each other will be discussed. In the first part of this thesis, information is given regarding the meanings of Alevism and Shia, the conditions under which they emerged, the change they have gone through over time and their reflections in Adiyaman. In the second part, which forms the backbone of the study, the belief principles of Alevism and Shia are given under headings and similar and different aspects of the two principles in Adiyaman province are presented. It is shown that Anatolian Alevism shows similarities with the Imamiyye Shia in Iran on issues including Ahl al-Beyt, imamate, twelve imams, belief in the divine book while they differ from each other in matters such as divinity, prophethood, wahdat al-vucud and Seeing God. In addition, some belief differences between Anatolian Alevism and the Alevism in Adiyaman region, such as whether the expected Mahdi is the twelfth imam, have been pointed out.
Benzer Tezler
- Kâkâîliğin menşei ve Anadolu Alevîliği ile etkileşimi
Origin of Kâkâî and its interaction with Anatolian Alevîsm
MEHMET SAİT ATILGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinHakkari ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERYA SARIBULAK
- Anadolu aleviliğinde ritüel ve müzik birlikteliği: Yukarıemirler köyü müsahiplik cemi örneği
The ritual and music in anatolian alevism: Case of musahiplik cem at the Yukariemirler village
AYDAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Akdeniz ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL PAŞAOĞLU
- Tokat yöresi Alevî-Bektaşî inancında zâkirlik geleneği
The tradition of dhikr performers among Alevî-Bektashi belief in Tokat territory
DENİZ GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
2013
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. EROL PARLAK
ÖĞR. GÖR. SÜLEYMAN ŞENEL
- Anadolu'da Ca'ferilik, Ca'feriler ve Ca'ferileşme olgusu (Çorum Ehl-i Beyt Vakfı örneği)
Jaʿfarite and Jaʿfaris in Anatolia, (Case of Çorum Ahl al-Bayt Foundation)
ŞABAN BANAZ
Doktora
Türkçe
2017
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN BOZKUŞ
- 63 Numaralı Mühimme Defteri; 995 - 996 / 1587 - 1588; özet ve transkripsiyon
Başlık çevirisi yok
SERDAR KAR