Geri Dön

İbnu'ş-Şecerî ve el-Emâlî adlı eserinin belâgat açısından incelenmesi

Ibn al-Shajarî and the anlysis of his book 'al-Amâlî' with a rhetorical perspective

  1. Tez No: 651178
  2. Yazar: HÜSEYİN ERSÖNMEZ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İZZET MARANGOZOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: İbnu'ş-Şecerî, Emâlî, Meclis, Belâgat, Ibn al-Shajarī, Amālī, Majālis, Rhetoric
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 286

Özet

Bu çalışmamızda Arap dili alanında yazılmış en önemli emâlî türü eserlerden olan İbnu'ş-Şecerî'nin el-Emâlî adlı eseri ele alınmıştır. Yazdırmak, dikte ettirmek anlamlarına gelen imlâ kelimesinin çoğulu olan emâlî genel olarak şu şekilde tarif edilebilir:“Bir âlimin belli günlerde başta hadis olmak üzere Arap dili, tefsir, fıkıh ve diğer ilimlerle ilgili bilgilerini ders halkasındaki öğrencilerine yazdırmasıyla ortaya çıkan bir eser türüdür.”Muhaddislerden sonra en çok emâlî türü eser ortaya koyanlar Arap dili âlimleridir. Bu âlimler eserlerinde lugat ve nahiv konularını esas almakla birlikte imlâ esnasında kimi zaman ayetlerin tefsirine, hadislerin şerhine ve meşhur şairlerin şiirlerine de yer vermişlerdir. Bu anlamda İbnu'ş-Şecerî de el-Emâlî'sinde başta sarf, nahiv ve belâgat olmak üzere Arap dilinin bütün alanlarına değinmiştir. Çalışmamızda ilk olarak el-Emâlî'nin genel özellikleri, imlâ süreci, müellifin eserdeki metodu ve eserde işlenen konular ele alınmıştır. Daha sonra eserin kaynakları, eserden istifade edenler ve bu eser üzerine yapılmış çalışmalar tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun yanı sıra el-Emâlî'de ele alınan belâgat konuları meânî, beyân ve bedî' başlıkları altında işlenmiş, müellifin ve diğer belâgatçıların görüşleri kıyaslanarak değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study deals with al-Amālī of Ibn al- Shajarī which is one of the most important examples of them. Amālī, which is plural of imlā that means dictation, is a kind of book which is written by the author's students. It includes information about (mostly) hadith, Arabic language, interpretation of Qur'an, Islamic law and other religious sciences. In perspective of number, the second most written Amālī works are belongs to Arabic scholars after hadith scholars. The Arabic scholars mostly mentions about lexicology, grammar and in addition these two topics interpretations of ayahs, explanations of hadiths, wise words and poems of Arabic philosophers, poets and preachers. In this sense, al-Amālī of Ibn al- Shajarī mentions every aspects of Arabic language mainly notably morphology, syntax, rhetoric. At first in the study, features, process of writing, method, and topics of Amālī have been discussed. Beside, sources, effects of the book, and other research about it have been examined. In addition, rhetoric issues that are handled in al-Amālī are discussed into three parts of rhetoric: al-maānī, al-bayān and al-badī' and it has comparison with other rhetoric scholars' ideas.

Benzer Tezler

  1. Arap dilinde emâlî ve İbnu'ş-Şecerî'nin el-Emâlî adlı eseri

    Al-Amâlî in Arabic language and the work of Ibn al-Shajarî entitled al-Amâlî

    SEYİTHAN GAYIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ŞİRİN ÇINAR

  2. ibnü'ş-Şecerîniin el-Emâlîsinde hurûfü'l-meânîler

    Huruf al-maani in the Ibn al-Shajarî's 'al-Amâlî

    KADİR ÇALIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dilbilimİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYUP AKŞİT

  3. Alman imparatoru Friedrich Barbarossa'nın Anadolu harekatı ve Üçüncü Haçlı Seferi

    The Anatolian campaign and the Third Crusade of the German emperor Friedrich Barbarossa

    SONER MENEMENCİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    TarihDokuz Eylül Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA DAŞ

  4. İbn Hibbân'ın es-Sikât'ındaki seriyye ve gazvelerin tespiti ve İbn Sa'd'ın et-Tabakâtü'l-kübrâ'sındaki seriyye ve gazvelerle mukayesesi

    Identification of seriyyes and gazves in Ibn Hibban's es-Sikât and comparison with seriyyes and gazves in Ibn Sa'd's et-Tabakâtü'l-kübrâ

    EYÜP AHMET MÜSLÜM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATIMATÜZ ZEHRA KAMACI PEKGEÇGİL

  5. İbnu's-sid Al-Batalyavsi ve Kitabu'l-Hulal fi şarh Abyati'l Cumal

    Başlık çevirisi yok

    HÜSEYİN TURAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1978

    DinAtatürk Üniversitesi

    İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİHAD M. ÇETİN