Arap Baharı ve şiddet içermeyen eylemler: Tunus ve Mısır karşılaştırmalı analizi
Arab Spring and nonviolent actions: Comparative analysis of Tunisia and Egypt
- Tez No: 651216
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT ALAKEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Bu çalışmada Arap ayaklanmaları sonrasında Tunus ve Mısır'da gerçekleşen değişim karşılaştırmalı bir perspektiften anlamlandırılmaya çalışılmaktadır. Her iki ülke de ayaklanmalar ile birlikte diktatörlerinin devrildiği siyasi bir değişim yaşamıştır. Bununla birlikte Tunus bu süreç sonrasında demokratik bir gelişim göstermiş, Mısır'da ise otoriterliğe geri dönüş yaşanmıştır. Ocak 2014'te, Tunus İslam'ın önemini dikkate almak sureti ile demokratik sisteme uygun bir anayasa imzalamış ve onaylamıştır. Tunuslular ortak bir çözüme ulaşacak şekilde müzakere etmeyi başarmış ve ülkede yaşayan insanların farklı beklentilerini dikkate alan bir anayasa hazırlamıştır. Tunus'a benzer bir şekilde Mısır da 23 yıl iktidarda kalan Hüsnü Mübarek rejimini devirmeyi başarmıştır. Mübarek'in devrilmesinden sonra Mısır'da yapılan serbest seçimler sonucunda Müslüman Kardeşler'in adayı Muhammed Mursi cumhurbaşkanlığı seçim yarışını kazanmıştır. Ancak, bu başarılı seçim sonucunda ortaya çıkan umut, ordunun Mursi'yi bir yıl sonra darbe ile devirmesi nedeniyle kısa sürmüştür. Mısır ve Tunus'ta demokratik süreçlerin başarısı ile ilgili farklı sonuçların nasıl ortaya çıktığını analiz eden bu araştırma, siyasi partilerin/liderlerin davranışlarının, sivil toplumun ve orduların yapısının demokratikleşme süreçlerini nasıl etkilediğini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu tez çalışması genel olarak altı bölümden oluşmaktadır. Şiddet içermeyen eylemleri kapsayan birinci bölüm, bu eylemlerin tekniklerini, teorik argümanlarını ve bu eylemlere ilişkin eleştirileri tartışmaktadır. İkinci bölümde, egemenlik kavramına ilişkin farklı yaklaşımlar incelendikten sonra modern demokrasi tartışmalarında önemli bir yer tutan çoğulcu ve çoğunlukçu demokrasi kavramlarının farklılıkları ele alınmaktadır. Daha sonra“işlevselci okul”ve“genetik yaklaşım”başlıkları altında modernleşme, yapısalcı ve“aktör odaklı”farklı demokratikleşme yaklaşımları incelenmektedir. Son olarak sivil toplum/sosyoekonomik eşitsizlik ile demokrasi/demokratikleşme arasındaki bağlantı değerlendirilmektedir. Çalışmanın üçüncü bölümünde 2010 yılının sonlarında Arap ayaklanmalarının arka planını oluşturan politik ve sosyoekonomik faktörler tarihsel olarak incelenmekte ve bu süreçte toplumsal hareketlere sebep olan uzun vadeli ve daha yakın anlık faktörler Tunus ve Mısır örnekleri üzerinden anlamlandırılmaktadır. Çalışmanın dördüncü, beşinci ve altıncı bölümlerinde, Tunus'un demokratik bir sisteme geçişini Mısır'ın ise otoriterliğe geri dönüşünü açıklama kabiliyetine sahip olan“askeriye/ordu, sivil toplum ve siyasal parti/liderlik”değişkenleri her iki ülkenin karşılaştırmalı analizi yapılarak değerlendirilmektedir. Bu çerçevede, dördüncü bölümde bağımsızlıklarını kazanmalarından 2010 yılının sonlarına kadar Tunus'ta ve Mısır'da ordunun ve bürokrasinin nasıl yapılandığı ve orduların büyüklüğü ve ekonomi, siyaset gibi diğer alanlar üzerindeki etkileri tarihsel referanslar ile geniş bir perspektiften tartışılmaktadır. Çalışmanın beşinci bölümünde Tunus ve Mısır'da farklı demokratik sonuçların ortaya çıkmasında belirleyici bir başka faktör olan sivil toplum mekanizmaları ele alınmaktadır. Bu çerçevede bağımsızlık sonrası süreçte Tunus ve Mısır'da sivil toplumun rolü, iktidar ile olan ilişkisi ve iktidar mekanizmasındaki karar alma süreçlerine etkisi incelenmektedir. Çalışmanın altıncı bölümünde demokratik süreci etkileyebilme kapasiteleri açısından Tunus ve Mısır'da siyasal parti ve liderlik değişkenleri ele alınmaktadır. Bu çerçevede, Ennahda ve Müslüman Kardeşler hareketlerinin gelişim süreçleri ve 2011 yılına kadar bu hareketlerin iktidar ile olan ilişkileri ve temel söylemlerindeki değişiklikler incelenmektedir. Akabinde her iki ülkede toplumsal hareketler sırasında ve sonrasında bu partilerin rolleri ülke siyasetinin belirlenmesi açısından ele alınmıştır. İki vakanın derinlemesine incelendiği makro-yapısal bir durumun araştırıldığı bu tezde karşılaştırmalı yöntemin faydalı bir yaklaşım olduğu düşünülmektedir. Bu bilgiler ışığında çalışma için seçilen yöntem,“en benzer sistemler”tasarımı olarak bilinen karşılaştırmalı bir politika yöntemine dayanmaktadır. Çalışmada ülkelerinin geçişlerini yönlendiren liderlerin, sivil toplum örgütlerinin ve diğer aktörlerin bildirileri gibi kamuya açık birincil kaynakların yanı sıra, ülkelere ilişkin yazılmış makaleler, kitaplar ve raporlar gibi ikincil kaynaklardan büyük ölçüde yararlanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, the political change that occurred after the Arab uprisings in Tunisia and Egypt will be analyzed from a comparative perspective. While both countries experienced a political change in which the dictators were overthrown with the uprisings, Tunisia showed a democratic development after this process, and Egypt returned to authoritarianism. In January 2014, Tunisia signed and approved a constitution in accordance with the democratic system, considering the importance of Islam. Tunisians managed to negotiate to reach a compromised solution and were able to prepare a constitution, taking into account many different expectations of the people living in the country. Similar to Tunisia, Egypt succeeded in overthrowing the powerful regime of Hosni Mubarak, who remained in power for 23 years. As a result of the free elections held in Egypt following the overthrow of Mubarak, Mohammed Morsi, the candidate of the Muslim Brotherhood, became the winner of the presidential election race. However, the hope that emerged as a result of this successful election was short because the army overthrew Morsi with a coup a year later. The aim of this study, which analyzes how different results have emerged regarding the success of democratic processes in Egypt and Tunisia, is to examine how the behavior of political actors, the structure of civil society and armies affect the democratization processes. This thesis consists of six chapters. The first section, which covers non-violent actions, discusses the techniques, theoretical arguments and criticisms of these actions. In the second part, after examining different approaches to the concept of sovereignty, the differences between pluralist and majoritarian democracy concepts, which hold an important place in the discussions of modern democracy, are discussed. Later, under the headings“functionalist school”and“genetic approach”, different democratization approaches such as modernization, structuralist and“actor-oriented”are examined. Finally, the link between civil society / socioeconomic inequality and democracy / democratization is evaluated. In the third part of the study, the political and socioeconomic factors that formed the background of the Arab uprisings in late 2010 are examined historically and the long-term and spontaneous factors that lead to social movements in this process are explained through Tunisia and Egypt examples. In the fourth, fifth and sixth sections of the study, the variables“military/army, civil society and political party/leadership”, which have the ability to explain Tunisia's transition to a democratic system and Egypt's return to authoritarianism, are evaluated by conducting comparative analysis of both countries. In this framework, in the fourth part, how the army and bureaucracy structured in Tunisia and Egypt from their independence until the end of 2010 and the size of the armies and their effects on other fields such as economy and politics are discussed in a wide perspective with historical references. In the fifth part of the study, civil society mechanisms, which are another decisive factor in the emergence of different democratic outcomes in Tunisia and Egypt, are examined. In this context, the role of civil society in Tunisia and Egypt in the post-independence process, its relationship with government and its impact on decision-making processes in the ruling mechanism are examined. In the sixth part of the study, political party and leadership variables are discussed in Tunisia and Egypt in terms of their capacity to influence the democratic process. In this context, the development processes of the Ennahda and the Muslim Brotherhood movements and their relations with the government and the changes in their basic discourse until 2011 are examined. Subsequently, the roles of these parties during and after the social movements in both countries were discussed in terms of determining the country's politics. The comparative method is thought to be a useful approach for this thesis when examining the two cases in depth and investigating a macro-structural phenomenon. The method chosen for this thesis is based on a comparative policy method known as the“most similar systems”design. In this study, primary sources such as the statements of leaders, non-governmental organizations and other actors directing their country's transitions, as well as secondary sources such as articles, books and reports about countries, are used to a great extent.
Benzer Tezler
- Küresel toplumsal hareketler çerçevesinde Jean Baudrillard'ın simülasyon kuramının uluslararası ilişkilere yansımaları
The reflections of Jean Baudrillard's simulation theory on international relations in terms of of global social movements
CEMALETTİN İLKER AYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FULYA ÖZKAN
- Suriye iç savaşının Türkiye'nin Orta Doğu politikaları üzerine etkileri (2011-2016)
The effects of Syrian civil war on Turkey's Middle East policies (2011-2016)
ŞULE KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜL BOLAT
- Suriye iç savaşı bağlamında IŞID-DEAŞ'ın Orta Doğu'ya ve Türkiye'ye etkisi
Syrian civil war in context ISIS-DEAS of the Middle East and its effects on Turkey
ENES CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerKarabük ÜniversitesiUluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UMUT KEDİKLİ
- Selefilik ve Suriye'deki selefi hareketler
Salafism and salafi movements in Syria
ERSİN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT YEŞİLTAŞ
- Libya'da 2011 sonrası siyasal süreçlerde dış aktörlerin rolü
The role of external actors in post-2011 political processes in Libya
MERAL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ YEŞİLYURT