Origin of gold mineralization, source of ore fluid and structural controls of Keşkek hill gold mineralization (Gördes, Manisa)
Keşkek tepe altın cevherleşmesinin kökeni, akışkanının kaynağı ve yapısal kontrolleri (Gördes, Manisa)
- Tez No: 652335
- Danışmanlar: PROF. DR. İLKAY KUŞCU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Carlin-Tipi, Jasper, Dekarbonizasyon, Sıvı Kapanımı, O Ve H Duraylı Izotop, Carlin-Type, Jasperoid, Decarbonatization, Fluid Inclusions, O And H Stable Isotope
- Yıl: 2020
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu çalışma, Manisa'nın Gördes ilçesinde bulunan Keşkek Tepe altın cevherleşmesinde gözlemlenen alterasyonun ve mineralizasyonun kökenini, cevher yapan akışkanın kaynağını ve mineralizasyon ile yapısal ilişkisini ortaya koymak için yapılmıştır. Çevherleşme ofiyolitik melanj içerisinde blok halinde bulunan kireçtaşlarının silisleşmesiyle oluşan jasper tarafından barındırılmaktadır. Ofiyolitik melanj genel olarak serpantinleşmiş ultramafik kayaçlar, (ofiyolit üzeri sedimenter kayaçları, açık gri renkli tabakalı kireçtaşları, bej renkli tabakalı kireçtaşları (mineralizasyonun yan kayacı) ve koyu gri renkli rekristalize kireçtaşlarından oluşmaktadır. Çalışma alanının temel kayaları ise Menderes Masifinin metamorfik kayaçlarıdır. Petrografik çalışmalar, jasper oluşumunun kireçtaşlarındaki dekarbonizasyon ve silisleşmen ve ürünü olduğunu göstermektedir. Silisleşme ve dekarbonizasyon kireçtaşlarındaki ilk alterasyonlardır. Jasper, çok ince taneli massif kuvarsların yanında, jasper kütlelerini damarlar halinde kesen veya boşlukları doldurur şekilde bulunan tarak dokulu kuvarslar veya dekarbonatlaşmaya uğramış kireçtaşlaı içinde boksvörk yapılı oluşumları da içerir. Cevherleşmeden sonra oluşan karbonatlaşma (kalsitleşme) ve oksidasyon ise alterasyonun son aşamasıdır. Cevherleşme, saçınımlı ince taneli pirit, arsenopirit ve stibnit mineralleri ile birlikte sadece jasperler içerisinde gözlenebilmektedir. Yapılan analizler sonucunda çalışma alanı içerisinde altın dışında herhangi bir değerli metal oluşmadığı anlaşılmıştır. Jasperler, diğer baz metaller açısından olduça düşük içeriğe sahiptirler. Kalsitleşme, oksitlenmiş jasperler içerisinde, tarak dokusundaki boşluklarda ve ağsı doku içerisindeki boşluklarda gözlenmektedir. Yüzeyde bulunan jasperlerde ise oksidasyon seviyesi kayda değer biçimde yüksektir ve sondaj çalışmalarında bu oksidasyonun derinlere gidildikçe yer yer azaldığı gözlenmektedir. Liesegang dokusu oksitlenmiş jasperlar üzerinde gözlemlenen en belirgin dokudur. Yapılan arazi çalışmaları neticesinde, Keşkek Tepe bölgesinde yer alan jasper oluşumlarının da kuzeybatı-güneydoğu yönlü yüksek açılı normal fay zonlarında oluştuğu gözlenmektedir. Bu faylar bölgede yer alan ve ofiyolitik melanjın bölgeye bindirmesini sağlayan bindirme faylarını kesen yüksek açılı (73° to 90°) normal faylardır. Bu faylar mineralizasyonun oluşumunda kanal vazifiesi gören önemli faylardır. Sıvı kapanımı analizleri, cevherleşme ile eş zamanlı-önce oluşan kuvars ve cevherleşme ile eş zamanlı kuvars minerallerinden alınan örneklerdeki birincil kapanımlar üzerinde yapılmıştır. Birincil kapanımlar, sıvı-gaz içeriğine sahip çift fazlı kapanımları temsilen Tip-2 olarak adlandırılan tek tip kapanımlardır. Tip-2 kapanımları içerdikleri sıvı-gaz oranalarına göre tip 2a ve tip 2b olmak üzere iki alt gruba ayrılmıştır. Cevherleşme ile eş yaşlı-öncesinde oluşan kuvars kristallerine ait kapanımlardan elde edilen homojenleşme sıcaklıklarının ortalama değeri (Th°C) 295.83 °C (288.7 °C and 313 °C aralığında), ve tuzlulukları 5.71 ile 7.59 wt. % NaCl eq aralığında hesaplanmıştır. Cevherleşme ile eş zamanlı olan kuvarslara ait kapanımlardan elde edilen homojenleşme sıcaklıklarının ortalaması ise 169 °C (136 °C ile 182.7 °C aralığında), tuzlulukları from 0.70 ile 15.86 wt. % NaCl eq aralığında hesaplanmıştır. Her iki örnek içinde elde edilen tuzluluk oranları göreceli düşük tuzluluk olarak hesaplanmıştır. Cevherleşme ile eş zamanlı oluşan kuvars kristallerinden akışkana göre hesaplanmış δ18O(akışkan) değerleri -5,69‰ ve -1,77‰ arasında değişmektedir. Cevherleşme ile eş zamanlı oluşan tüm kayaçtan (jasper) elde edilen δD(akışkan) değerleri -105,79 ve 101,87 aralığında yer alamaktadır. Sıvı kapanımı ve duraylı izotop çalışmaları jasperoidleri ve cevherleşmeyi oluşturan akışkan yüzey suları karışmış formasyon suyu olduğunu göstermiştir. Cevherleşme ile eş zamanlı oluşmuş tarak dokulu kuvarslardan alınan stibniteait δ34S değeri -0,6'dır. Cevherleşmeyi oluşturan meteorik akışkanlar ultramafik kayaçlar içinde sürekli dolaşımda olduğu için bu δ34S değeri kükürtün magmatik kökenli olduğu önermektedir. Carlin-tipi altın cevherleşmeleri için dekarbonatlaşma ve çökme breşlerinin eşlik ettiği silisleşme tipik özelliklerdir. Bu tip oluşumlar Keşkek tepe cevherleşmelerinde görülmektedir. Buna ek olarak Ana sıkışma evresini takiben oluşan normal faylar ve bu faylar boyunca gerçekleşen silisleşme Carlin-tipi cevherleşmelere benzer yapısal karakteristikleri ve oluşum mekanizmalarını içermektedir. Dolayısıyla, cevherleşmeleri kontrol eden yapısal ve jeolojik kontrollerin Carlin-tipi cevherleşmelere benziyor olması; cevherleşmeleri barındıran jasperlerin oluşumu mekanizmaları ve morfolojileri, Keşkek Tepe altın cevherleşmesinin Carlin benzeri bir cevherleşme olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to identify the origin of alteration - mineralization, source of ore fluid, and the relationship between mineralization and host rock characteristics along with constraints on structural controls in Keşkek Hill prospect in Gördes, Manisa. The mineralization is hosted by jasperoids hosted by gray recrystallized limestones as blocks within ophiolitic mélange. Ophiolitic mélange consists of serpentinized peridotites, epi-ophiolitic sequences including mudstone, radiolarite, light gray laminated limestones, beige-colored laminated limestones (wall rock of mineralization) and dark gray recrystallized limestones. Basement rocks of the study area belong to metamorphic rocks of Menderes Massif. Jasperoid is the main host rock which is mapped and identified by petrographic studies. It is formed by pervasive silicification and decarbonatization of the carbonate rocks. Silicification and decarbonatization are the first stage of the alteration in the study area. Jasperoid consists of very fine grained-massive quartz. It is cut by or infilled by comb textured quartz, and locally exhibit boxwork texture in decarbonized limestones. Calcification and oxidization are also characteristic alterations formed at the late stages of alteration. Calcification is typically observed in oxidized jasperoids and occur either as veins or as filling the empty spaces between the comb and boxwork textured quartz crystals. Oxidization of jasperoids is very common at surface outcrops, and intersections at drill holes showed that the degree of oxidation decreases with depth. The most significant texture observed on oxidized jasperoids is the liesegang texture. Mineralization in the area only observed in jasperoidal rocks associated with disseminated fine-grained pyrite, arsenopyrite, and stibnite. Gold is the only precious metal in the study area. Base metal abundances are very low in jasperoidal rocks. Jasperoid occurrences observed in high angle normal faults with NW-SE direction. High angle (73° to 90°) normal faults in NW-SE direction truncating the thrust faults within the ophiolitic mélange acted like a conduit for the ore fluids and mineralization. Mineralized jasperoids are cut by post mineralized normal and strike slips faults. The fluid inclusion studies include analyses of primary fluid inclusions on the samples from pre-syn ore stage quartz and syn-ore stage quartz crystals. The primary inclusions are of type-2 inclusions that refers to two-phase inclusions with variable amounts of liquid-vapor (L-V) inclusions. These inclusions subdivided into two as type 2a and type 2b depending on the relative abundance of liquid-vapor ratio in the inclusions. The microthermometric analyses of the inclusions showed that the mean homogenization temperature for pre-syn ore stage quartz minerals is 295.83 °C (ranging between 288.7 °C and 313 °C), and the salinity values range from 5.71 to 7.59 wt. % NaCl eq. The mean homogenization temperature for the inclusions from ore-stage quartz is calculated to be 169 °C (ranging from 136 °C to 182.7 °C) with salinity ranging from 0.70 to 15.86 wt. % NaCl eq. The salinity values for both samples are measured as relatively low salinity for inclusions. The calculated value δ18O(fluid) values for syn-ore stage quartz sample ranging between –5.69‰ and -1.77‰. δD(fluid) calculated values for syn-ore stage whole rock (jasperoid) sample ranging between -105.79‰ and -101.87‰. Stable isotope data suggest that the hydrothermal fluids that formed jasperoid have been originated by mixing of meteoric water mixing and formation water. The δ34S isotope value for stibnite is -0.6‰. δ34S, and suggests magmatic sulfur, due to the deep circulation of the meteoric water within the ultramafic rocks in ophiolitic mélange. The decarbonatization followed by pervasive silicification along with collapse breccia is typical for many sediments hosted gold deposits such as Carlin-type gold deposits. Additionally, the normal faults formed during a regional extension just after the main thrusting (compression), and silicification along the faults within the carbonate rocks also resemble to structural controls and mechanism of silicification for the Carlin-type deposits. Therefore, the similarities in nature and morphology of the jasperoidal rock hosting the main gold mineralization, and geologic-structural setting suggest that of the gold mineralization at the Keşkek Hill prospect is a Carlin-type gold mineralization.
Benzer Tezler
- İnlice (Konya) epitermal altın yatağının jeolojisi, jeokimyası ve kökensel incelenmesi
The geology, geochemistry and genetic investigation of Inlice (Konya) epithermal gold deposit
MUSTAFA HAYDAR TERZİ
Doktora
Türkçe
2020
Jeoloji MühendisliğiAksaray ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERKAN YILMAZER
PROF. DR. İLKAY KUŞCU
- Uludağ (Bursa) çevresindeki eosen granitoyidleri ile ilişkili altın-tungsten-bakır-molibden (Au-W-Cu-Mo) cevherleşmelerinin jenezi ve tektono-metalojenik evrimi
Genesis and tectono-metallogenic evolution of gold-tungsten-copper-molybdenum (Au-W-Cu-Mo) mineralizations associated with eocene granitoids around uludağ (Bursa)
HÜSEYİN KOCATÜRK
Doktora
Türkçe
2024
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KUMRAL
- Kısacık (Biga metalojenik provensi, KB Türkiye) epitermal altın sisteminin cevherleşme karakteristiklerinin incelenmesi
Investigation of the mineralization characteristics of Kısacık (Biga metallogenic province, NW Turkey) epithermal gold system
ALİ ERDEM BAKKALBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP DÖNER
- Bakırtepe Kangal (Sivas) yöresi metamorfik yan kayaçlı altın cevherleşmesinin jeolojik ve jeokimyasal özellikleri
Geological and geochemical investigation of metamorfic rock hosted gold mineralization in Bakırtepe-Kangal area (Sivas)
AHMET USMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Jeoloji MühendisliğiCumhuriyet ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ALİ UÇURUM
- Mastra (Gümüşhane) epitermal altın yatağının jeolojik ve jeokimyasal özellikleri
The geological and geochemical features of Mastra (Gümüşhane) epithermal gold deposit
HAKAN TAYYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiCumhuriyet ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ALİ UÇURUM