Geri Dön

Hz. Üftâde'nin Divân'ında tevhid kavramı

The concept of unity in Hz. Üftâde's Dîvan

  1. Tez No: 652562
  2. Yazar: ALİ MURATHAN DİKEL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ F. CANGÜZEL GÜNER ZÜLFİKAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
  10. Enstitü: Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tasavvuf Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Bu çalışmada Mehmed Muhyiddin Üftâde'nin Dîvânı'ndaki tevhîd kavramı incelenmeye çalışılmıştır. Osmanlı sûfîleri arasında önemli bir yere sahip isimlerden biri olan Mehmed Muhyiddin Üftâde, 1490-1580 yılları arasında Bursa'da yaşamıştır. Celvetiyye tarîkatinin kurucuları arasında sayılan, Aziz Mahmud Hüdâyî'nin mürşididir. Hayatı, tasavvufî ve edebî şahsiyeti incelendiğinde, tevhîd kavramını hal edinmiş, büyük pîr, İnsân-ı Kâmil Hz. Üftâde'nin, Dîvân'ını da tevhîd ve okuyucuyu tevhîde götüren yan kavramlarla bezediği görülmüştür. Dîvan'da tevhîd kavramını, Hz. Üftâde'nin düşüncesini esas alarak tahlil etmek için tevhîd kavramı tarihsel süreç içerisinde ele alınmış, Hz. Üftâde'nin anlayışında hangi unsurlarla ön plana çıktığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ekinde de yer alan analitik içerik analizinin sonuçları ile de desteklenerek, Dîvan'da ön plana çıkan kavramlar; Şerîat, Vuslat, Fenâ, Velî ve Zikir başlıkları altında incelenmiştir. Kavramlar; Hz. Üftade'nin hayatı, şahsiyeti, eserleri ve sûfî geleneğin tarihsel gelişimini yansıtan tasavvuf klasikleri bağlamında karşılaştırmalar yapılarak da değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Divân'ın bir“tevhîd rehberi”olarak değerlendirilebileceğini söylemek mümkün görünmektedir.

Özet (Çeviri)

This study analyzes the concept of tawhid (unity) in the Divan of Mehmed Muhyiddin Uftade. Mehmed Muhyiddin Üftâde, well-known from among Ottoman Sufis, lived in Bursa between 1490-1580. He is the shaykh (master) of Aziz Mahmud Hudai, who is regarded as one of the founders of the Celvetiyye tariqa (order). Following an exploration of his life and Sufi and literary personality, it is seen that Hz. Üftâde – who embodied tawhid, was a great founder of an order and an İnsân-ı Kâmil (Perfected Human) – adorned his Dîvan with tawhid and related concepts that also lead the reader to tawhid. In order to analyze the concept of tawhid (unity) in the Dîvan based on Hz. Üftâde's thought, the concept is first examined through the course of history and then the prominent aspects in Hz. Üftâde's understanding are determined. Supported by the results of the analytical content analysis included in the appendix of the study, the concepts that come to the fore in Dîvan are examined under the headings Shari'a, Vuslat (Union), Fana (Annihilation), Vali (Friend of God) and Zikir (Remembrance). The concepts were evaluated in conjunction with Hz. Üftâde's life, personality, works and also through a comparison with Sufi classics that reflect the historical development of the Sufi tradition. In conclusion, it is possible to say that the Dîvan can be considered as a“tawhid guide”.

Benzer Tezler

  1. Vâkıât-ı Hüdaî'nin tahlil ve tahkiki (II. cild)

    Analysis and edition of Vâkiât-i Hüdaî (volume II)

    MUSTAFA NALBAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN NURİ KÜÇÜK

  2. Hz. Aişe'nin ilk müslüman topluma sosyolojik etkileri (Din sosyolojisi açısından karizmatik tip araştırması)

    Hz. Aişe's sociological effects to the firs muslim society (Leader type investigation for religion sociology)

    NİMET YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜMNİ SEZEN

  3. Hz. Peygamberin beşeri yönü

    Human side of the prophet

    H. MUSA BAĞCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. M. HAYRİ KIRBAŞOĞLU

  4. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ilköğretim 4. ve 5. sınıflarının sosyal bilgiler dersi öğretim programı içeriğinin belirlenmesi

    Defining social studies program content which is being applied to 4 th and 5 th classes of primary schools in T.R.N.C.

    MUSTAFA BARDAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEYSEL SÖNMEZ

  5. Hz.Peygamberin siretiyle ilgili mevzu haberlerin tarihi değeri

    Historical value of phoney gens that interested in noble messenger's life

    ŞABAN ÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SABRİ HİZMETLİ