Geri Dön

Billur Köşk masalları

Crystal Manor folk tales

  1. Tez No: 653603
  2. Yazar: AYŞE ARZU ERTİZMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULKADİR EMEKSİZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 441

Özet

Orijinal adı“Hikâye-i Billur Köşk ve Elmas Sefine”olan ve Türk masal sahasında müstesna bir yeri bulunan Billur Köşk kitabı, yüz yılı aşkın bir süreden beri İstanbul'da pek çok kez yayımlanmıştır. Billur Köşk, bu meşhur derlemeye adını veren masal da dâhil olmak üzere 14 masal metninden oluşan bir masal koleksiyonudur. Kitabın (H.) 1332 (M.) 1916 tarihli Arap harfli basma nüshası okunarak Latin harflerine aktarılmış, ardından metin Tarihi-Coğrafi Fin Ekolü mensuplarından biri olan Axel Olrik'in geliştirdiği“Halk Anlatılarının Epik Kuralları”metodu kullanılarak tahlil edilmiştir. Bu çalışmadaki başlıca gayemiz, Billur Köşk masallarının bağlama ait unsurları barındırmamasına rağmen halk anlatılarının epik kurallarıyla uyumunu göstermek ve bu sayede bu koleksiyonun sözlü kültür ortamı halk yaratması verimler olduğunu ortaya koymaktır. Giriş bölümünde çalışmanın konusu, amacı, kapsamı ve yöntemi hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde masal türü üzerinde durulmuş, ardından gelen ikinci bölümde Billur Köşk masal kitabı ve ondan söz eden yerli ve yabancı araştırmacılar tanıtılmıştır. Üçüncü bölüm uyguladığımız metodun kurucusu Axel Olrik'e ayrılmıştır. Hayatı, akademik yaşamı, ilmi çalışmaları ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra,“Halk Anlatılarının Epik Kuralları”isimli halk yaratması sözlü kültür ürünlerinin ayırt edici özelliklerini belirleyen metodu on beş başlık altında ayrıntılarıyla aktarılmıştır. Dördüncü ve son bölümde Billur Köşk masal kitabında yer alan masalların AaTh ve EB tip kataloglarındaki numaraları, bunun yanında temleri ve epizotları verilmiş ve Axel Olrik'in metodu söz konusu 14 masala uygulanmıştır.“Sonuç”ta yapılan çalışma özetlenmiş ve yapılan çözümlemenin neticesinde“epik kurallar”ın irdelenen 14 masalın 13'ünün yapısında bulunuyor olması bu masalların XIX. Yüzyılın sözlü kültür ortamından derlendiği kanaatini oluşturmuştur. Kuşkusuz bu anlatıların sözlü kültür ortamından derlendiğini gösteren sadece Axel Olrik'in maddeleştirdiği ortak kurallara uygunlukları değildir. Anlatım kompozisyonu, üslubu, günlük konuşma dili şeklindeki ifade biçimleri ve bazı klişe sözlerin kullanımı gibi özellikler de Billur Köşk masallarının dil vasıtasıyla kurgulanmış, dinleme yoluyla gerçekleşen sözel mahiyetteki anlatım biçimlerinden kaynaklandığını gösterir. Ayrıca, olay örgüsünün ve kahramanların çoğunun kendinden önce veya sonra derlenmiş masal metinlerindekilerle benzer özelliklere sahip olması yahut aynen görülmesi ve barındırdıkları motifler de bu kanaati göstermektedir. Çalışmamız sırasıyla“Bibliyografya”,“Ek Bibliyografya”,“Metinler”,“Sözlük”ve“Orijinal Metin”kısımlarıyla son bulmaktadır.

Özet (Çeviri)

Billur Köşk (Crystal Manor), whose original name is“Hikâye-i Billur Köşk and Elmas Sefine”, and has an exceptional place in the Turkish folk tale field, is a collection of 14 tales and has been published many times in Istanbul for over a hundred years. The printed copy of the book in Arabic letters dated Hijri 1332 (1916) was read and narrated in Latin letters, and then the text was analyzed using Axel Olrik's“Epic Rules of Folk Narratives”method, who is one of the members of the Historical- Geographical Finnish School. Although Billur Köşk tales do not contain the contextual elements, our primary goal in this study is to show their compatibility with the epic rules of folk literature and reveal that this complete work of oral culture environment is a product of folk narratives. In the introduction part, information is given about the subject, purpose, scope, and study method. In the first part of the study, the type of folk tales is emphasized, and in the second part, the book of Billur Köşk, and the local and foreign researchers who mentioned it are introduced. The third chapter is dedicated to Axel Olrik, the founder of the method we applied. After giving information about his life, academic life, systematic studies, and works, his way of determining the distinctive features of oral culture products of folk creation called“Epic Rules of Folk Narratives”was explained in detail. In the fourth and final chapter, the numbers of the folk tales in the book of Billur Köşk are given in Aath, EB type catalogs, as well as the themes and episodes; and Axel Olrik's method was applied to the 14 folk tales of the Billur Köşk tale book. In the analysis made in“Conclusion,”as the“epic rules”were found in the structure of 13 of 14 examined folk tales, the opinion that they were compiled from the oral cultural environment in XIX. Century was formed. Undoubtedly, it is not just their compliance with Axel Olrik's method that shows that these narratives are compiled from the oral culture environment. Features such as narrative composition, style, expressions in the form of daily spoken language, and the use of some clichés show that the Billur Köşk tales stem from verbal expressions that are constructed through language and realized through listening. Also, the plot and most of the heroes have similar characteristics to those in the folk tale texts compiled before or after them, or that they are seen precisely, and the motifs they contain also show this opinion.“Bibliography”,“Supplemental Bibliography”,“Texts”,“Dictionary”, and“Original Text”were added to the final part, respectively.

Benzer Tezler

  1. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde b1 seviyesi için metin uyarlama: Billur Köşk masalları örneği

    Text adaptation for b1 level in teaching Turkish as a foreign language: The example of Billur Köşk Tales

    SERHAT KIZTANRI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimSiirt Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM TUZCU

  2. Tahir Alangu'nun 'Billur Köşk Masalları' adlı kitabının çocuk edebiyatının temel ilkeleri bakımından incelenmesi

    The investigation the book Tahir Alangu's 'Billur Köşk Masalları' in terms of the basic principles of the children's literature

    HÜSEYİN KUDAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimSiirt Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. REZAN KARAKAŞ

  3. Masalların dini ve ahlaki değerler açısından incelenmesi:Billur Köşk masalları örneği

    The theoligical and ethical analysis of tales: The examplary of Billur Köşk tales

    PINAR ÜNLÜER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DinMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EMİNE KESKİNER

  4. 100 temel eser listesinde yer alan masallardaki bibliyoterapik unsurlar

    Bibliotheraphic factors in tales of 100 basic literal works

    ZEYNEP EZGİ ERDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA VOLKAN COŞKUN

  5. Theodor Menzel'in yayımladığı Türk masallarının Max Lüthi yöntemiyle çözümlenmesi

    The analysis of Turkish tales published by Theodor Menzel with Max Lüthi's method

    SELİME TİRYAKİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN YAMAN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AZEM SEVİNDİK