Geri Dön

Ortaokul öğrencilerinin rol model alma algıları ile fen bilimlerine yönelik özdüzenlemeleri arasındaki ilişki

The relationship between secondary school students' perceptions of taking role model and their self-regulations for science

PDF İndir

  1. Tez No: 654437
  2. Yazar: MELEK KARACA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. OKTAY BEKTAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Rol model, Özdüzenleme, Fen eğitimi, Yapısal eşitlik modeli, Karma yöntem, Role model, Self-regulation, Science education, Structural equation model, Mixed method
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 402

Özet

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin rol model alma algıları ile fen bilimlerine yönelik özdüzenlemeleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın nicel bölümünde“Kayseri ili Melikgazi ilçesindeki ortaokul öğrencilerinin rol model alma algıları ile fen bilimlerine yönelik özdüzenlemeleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?”sorusuna cevap aranmıştır. Nitel bölümünde ise“Ortaokul öğrencilerinin rol model alma algıları ile fen bilimlerine yönelik özdüzenlemeleri arasındaki ilişki nasıldır?”sorusu yanıtlanmıştır. Araştırmanın genelinde karma yöntem deseninin sıralı dönüşümsel tasarımı tercih edilmiş; çalışma nicel araştırma yönteminin yordayıcı korelasyon deseni ve nitel araştırma yönteminin fenomenoloji deseni kullanılarak yürütülmüştür. Nicel araştırma kapsamında, araştırmanın örneklemini, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Kayseri ili Melikgazi ilçesi üç, beş ve yedinci bölgelerinde yer alan birer ortaokulun her sınıf seviyesindeki 1200 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma kapsamında ise çalışma grubunu üçüncü bölgede yer alan bir ortaokulun her sınıf seviyesinde öğrenim görmekte olan fen bilimlerine yönelik özdüzenleme ve rol model alma algı düzeyleri düşük, orta ve yüksek, her bir kademeden dörder öğrenci olmak üzere toplam12 öğrenci oluşturmuştur. Buna ek olarak, her bir öğrencinin kendisi için rol model olarak gördüğü bireylerle de rol model çalışma grubu oluşturulmuştur. Çalışmanın nicel verileri,“Fen Bilimlerine Yönelik Özdüzenleme Ölçeği”ve“Rol Model Alma Algısı Belirleme Ölçeği”aracılığı ile toplanmıştır. Nitel verileri ise, fen bilimlerine ilişkin özdüzenleme düzeyi ve rol model alma algısı belirlemeye yönelik yarı yapılandırılmış görüşme ve rol modellere yönelik hazırlanmış rol model özdeğerlendirme formu aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen nicel veriler için SPSS 20 yazılımı ile betimsel istatistik (aritmetik ortalama, standart sapma, varyans, çarpıklık ve basıklık) yapılmıştır ve normalliğe bakılmıştır. Öte yandan, LISREL 8.80 yazılımı ile yapısal eşitlik modellemesinin (YEM) model geliştirme stratejisi kullanılarak veriler analiz edilmiştir. Bu amaçla, ilk olarak fen bilimlerine yönelik özdüzenleme ve rol model alma algısı ölçeklerinden elde edilen verilerin normalliği kontrol edilmiştir. Buradan hareketle, verilerin normalliği için gözlemlerin bağımsızlığı, katılımcıların rastgele örneklenmesi, değişkenler arasındaki ilişkinin doğrusallığı, tek ve çok değişkenli normallik, uygun ölçüm düzeyi ve makul bir örneklem büyüklüğü gibi YEM'in varsayımlarının karşılanıp karşılanmadığı incelenmiş ve Robust Maximum Likelihood yani Güçlü En Çok Olabilirlik (EO) metodu tercih edilmiştir. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonuçlarına göre rol model alma algısına ait üç faktör (yeniden üretme, akılda tutma, motivasyon) ile fen bilimlerine yönelik özdüzenlemeye ait üç faktör (öğrenme stratejileri, eleştirel düşünme, zaman ve çaba düzenleme) gizil değişkenler olarak tanımlanmıştır. Böylece, altı gizil değişken, 56 gösterge değişken ve 1100 gözlemden oluşan bir yapı üzerinde çalışılmıştır. Öte yandan, görüşmelere ait ham veriler, içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucu elde edilen temalar, özdüzenlemenin üç aşamasını ve rol model alma algısını da kapsayacak biçimde düzenlenmiştir. Bu düzenleme ile“ön düşünme”,“performans/iradesel kontrol”,“öz yansıtma”ve“rol model”temaları oluşturulmuştur. Rol modellerden elde edilen veriler ise betimsel olarak analiz edilmiştir. Elde edilen yapısal eşitlik modeline göre, rol model alma algısının yeniden üretme ve akılda tutma alt boyutlarının fen bilimlerine yönelik özdüzenleme değişkenini yordadığı, motivasyon alt boyutunun ise özdüzenleme değişkenini yordamadığı görülmüştür. Buna ek olarak, nitel araştırma verilerine göre, rol model alma algısı alt boyutlarının fen bilimlerine yönelik özdüzenleme alt boyutlarını desteklediği sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan, sadece motivasyon ile zaman-çaba yönetimi boyutlarının her zaman birbirleri ile uyumlu olmadığı görülmüştür. Ayrıca, öğrencilerin fen bilimlerine yönelik özdüzenleme becerileri ile rol model aldıkları bireylerin özelliklerinin benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçları, alanyazında bulunan araştırmaların sonuçları ile benzerlik ve farklılık açılarından karşılaştırılmış ve gerekli yorumlar yapılmıştır. Çalışmanın sınırlılıkları, bulguları ve sonuçları dikkate alınarak, araştırmacılara ve fen bilimleri öğretmenlerine önerilerde bulunulmuştur. Örneğin, öğrenenlerin rol model alma algıları ile fen bilimlerine yönelik özdüzenlemeleri arasındaki ilişkiyi gösteren ve cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba eğitim düzeyi demografik bilgileri de dikkate alan model geliştirme çalışmalarının yapılabileceği önerilmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to examine the relationship between secondary school students' perceptions of taking role models and their self-regulation towards science. In line with this purpose, in the quantitative part of the study, the answer to the question;“Is there a relationship between the perceptions of secondary school students' role modeling and their self-regulation towards science in Melikgazi district of Kayseri?”the answer to the question was sought. In the qualitative part,“How is the relationship between the role modeling perceptions of secondary school students and their self-regulation towards science?”question has been answered. The sequential transformational design of the mixed method design was preferred throughout the research; the study was conducted using the predictive correlation pattern of the quantitative research method and the phenomenology design of the qualitative research method. Within the scope of the quantitative dimension, the sample of the study consists of 1200 students studying at each grade level of secondary schools in the third, fifth and seventh districts of Melikgazi district of Kayseri province in the 2018-2019 academic year. Within the scope of the qualitative dimension, the study group consisted of 12 students. The self-regulation levels of these students were low, medium and high, and four students from each level were selected. Students in each grade level were selected from a secondary school located in the third district of Melikgazi district of Kayseri province. In addition, a role model study group was formed with individuals whom each student saw as role models for herself/himself. The quantitative data of the study were collected through the self-regulation scale for science and the perception of role modeling scale. Qualitative data, on the other hand, were collected through semi-structured interviews which was prepared to determine the level of self-regulation and role modeling in science and a document for role models. Descriptive statistics (arithmetic mean, standard deviation, variance, skewness and kurtosis) were made with SPSS 20 software for the quantitative data obtained from the research and normality assumption was examined. On the other hand, the data were analyzed using the model development strategy of structural equation modeling (SEM) with LISREL 8.80 software. For this purpose, the normality of the data obtained from the self-regulation and role modeling perception scales for science was first checked. Based on this, for the normality of the data, it was examined whether the assumptions of SEM such as the independence of the observations, random sampling of the participants, linearity of the relationship between variables, univariate and multivariate normality, appropriate measurement level and a reasonable sample size were examined and Robust Maximum Likelihood (Strong Maximum Likelihood) (The EO) method was preferred. According to the results of exploratory and confirmatory factor analyzes, three factors of perception of role modeling (reproduction, keeping in mind, motivation) and three factors of self-regulation towards science (learning strategies, critical thinking, time and effort regulation) were defined as latent variables. Thus, a structure consisting of six latent variables, 56 indicator variables and 1100 observations was studied. On the other hand, the raw data of the interviews were analyzed using content analysis. The themes obtained as a result of the analysis were arranged in a way to include the three stages of self-regulation and the perception of role modeling. With this arrangement, the themes of“pre-thinking”,“performance / voluntary control”,“self-reflection”and“role model”were created. The data obtained from the role models were analyzed descriptively. According to the structural equation model obtained, it was seen that the reproduction and retention sub-dimensions of the role modeling perception predicted the self-regulation variable for science, whereas the motivation sub-dimension did not predict the self-regulation variable. In addition, according to qualitative research data, it was concluded that the perception of role modeling sub-dimensions support the self-regulation sub-dimensions of science. On the other hand, it has been observed that only motivation and time-effort management dimensions are not always compatible with each other. In addition, it was determined that the students' self-regulation skills towards science and the characteristics of the individuals they took as role models were similar. The results of the study were compared with the results of the studies in the literature in terms of similarity and differences and necessary comments were performed. Considering the limitations, findings and results of the study, suggestions were presented to researchers and science teachers. For instance, it has been suggested that model development studies that show the relationship between the learners 'perceptions of taking role models and their self-regulation towards science and taking into account gender, class level, parents' education level and demographic information can be conducted.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    524015

    Ortaokul ve lise öğrencilerine göre din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin rol modelliği

    Role modeling of religious culture and moral knowledge (DKAB) teachers according to secondary and high school students

    OSMAN TAŞKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEVLÜT KAYA

  2. Tez No

    808800

    Ortaokul öğrencilerinin epistemolojik inançları ile girişimcilik yetkinlikleri arasındaki ilişki

    The relationship between epistemological beliefs and entrepreneurial competencies of middle school students

    HAYRİ DAŞCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSA DEVECİ

  3. Tez No

    607759

    Ortaokul öğrencilerinin girişimcilik yeterlikleri

    Entrepreneurhip qualification of secondary school student

    RIDVAN ÇALIŞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimDüzce Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞULE AY

  4. Tez No

    654083

    6. sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin üstbilişsel becerilerinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması

    Developing metacognitive skills of students in 6th grade social studies course: An action research

    KÜBRA GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAYA YILMAZ

  5. Tez No

    586596

    Türkçe derslerinde rol alma modeli ile hazırlanan etkinliklerin öğrencilerin konuşma tutum ve kaygılarına etkisi

    The effect of the activities prepared with the role playing model in Turkish lessons on students' speaking attitudes and anxiety

    FARUK ÜNSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET BENZER

Geri Dön