Farklı gama ışını dozları uygulanmış nohut çeşitlerinin M2 generasyonunda morfo-agronomik özelliklerinin belirlenmesi
The determination of morpho-agronomic characteristics in M2 generation of chickpea varieties induced to different gamma irradiation doses
- Tez No: 654461
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET YAĞMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Gama ışını, Mutasyon ıslahı, M2 generasyon, Nohut çeşitleri, Chickpea cultivars, Mutation breeding, M2 generation
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Farklı gama ışını dozları ile (0, 100, 200 ve 300 Gy) ışınlanmış dört nohut çeşidinin (Azkan, Aksu, Uzunlu 99 ve Sarı 98) M₂ generasyonunda nohut bitkileri, bitki başına tane verimi ve bazı verim öğeleri yönünden bu çalışmada incelenmiştir. Araştırma, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3'er tekerrürlü olarak 2019 yılında yürütülmüştür. Ana parsellere çeşitler, alt parsellere ise gama ışını dozları yerleştirilmiştir. Çalışmada %50 çiçeklenme gün sayısı (gün), %50 bakla bağlama gün sayısı (gün), bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği (cm), bitkide dal sayısı (adet), ana dal sayısı (adet), yan dal sayısı (adet), bitkide bakla sayısı (adet), dolu bakla (adet), baklada tane sayısı (adet), bitkide tane sayısı (adet/bitki), 100 tane ağırlığı (g), bitki başına tane verimi (g/bitki) bitkide biyolojik verim (g/bitki) ve hasat indeksi gibi özellikler incelenmiştir. Çalışmada artan gama ışını dozları kontrol dozuna göre çiçeklenme süresi ve baklada tane sayısı hariç bitki boyu, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, bitki başına tane verimi ve bitki başına biyolojik verim gibi özelliklerde önemli düzeyde pozitif varyasyon yarattığı belirlenmiştir. Ayrıca her gama ışını dozunun da nohut çeşitlerinde farklı düzeyde pozitif varyasyon yarattığı tespit edilmiştir. Bu durumda Aksu nohut çeşidi için 100 Gy gama ışını dozu farklı özellikteki bitkiler elde etmek için yeterli olduğunu gösterirken, Azkan nohut çeşidinde ise 200-300 Gy gama dozlarının yeterli olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak bitki başına tane verimi bakımından çalışma sonuçları incelendiğinde, en yüksek ortalama 10.6 g ile 300 Gy dozu uygulanan Azkan nohut çeşidinden elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The grain yield per plant and some yield components of plants in M₂ generation obtained by applying different doses of gamma rays (0, 100, 200 and 300 Gy) to four chickpea varieties (Azkan, Aksu, Uzunlu 99 and Sarı 98) were investigated in the study. The design of the experiment was randomized complete block (RCB), arranged as split-plot with four chickpea varieties (main plots) and four (4) different doses gamma rays (subplots) with 3 replicates in 2019 year. In the study, 50% flowering days (days), 50% pod filling days (days), plant height (cm), first pod height (cm), number of branches per plant, number of main branches, number of lateral branches, number of pods per plant, filled pod per plant, number of seeds per pod, number of grain per plant, 100 grain weight (g), grain yield per plant (g/plant) biological yield per plant(g / plant) and harvest index(%) were investigated. In the study, it was determined that increasing gamma ray doses caused a significant variation in plant characters such as plant height, number of pods per plant, number of seeds per plant, plant grain yield and biological yield in the plant, except the flowering time and number of seeds per pod, compared to the control dose. In addition, it has been determined that each gamma ray dose creates different levels of positive variation in chickpea varieties. In this case, it was determined that 100 Gy gamma ray dose was sufficient to obtain plants with different characteristics for Aksu chickpea variety, while 200-300 Gy gamma doses were sufficient for Azkan chickpea variety. Consequently, when the study results were examined in terms of grain yield per plant, the highest value was obtained from Azkan chickpea variety with a dose of 300 Gy with 10.6 g plant-1.
Benzer Tezler
- Farklı gama ışın dozları uygulanmış yeşil mercimek çeşitlerinin m3 generasyonunda morfo-agronomik özelliklerinin belirlenmesi
The determination of morpho-agronomic characteristics in m3 generations of green lentil varieties induced to different gamma irradiation doses
FATMA BİNİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER SÖZEN
- Cyclamen persicum çeşitlerinde fiziksel mutagen (60Co ve 137Cs) etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of physical mutagen (60Co and 137Cs) on Cyclamen persicum varieties
SENEM UĞUR
Doktora
Türkçe
2024
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN YEŞİM YALÇIN MENDİ
- Bazı sitron karpuz (Citrullus lanatus var. citroides) genotiplerinde ışınlanmış polen tekniğinin haploid bitki eldesi üzerine etkileri
Effects of irradiated pollen technique on haploid plant obtaining in some citron watermelon (Citrullus lanatus var. citroides) genotypes
ENES TAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyoteknolojiSelçuk ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTAN SAİT KURTAR
- Sezyum kaynaklı ışınlamanın sitron karpuzunda (Citrullus lanatus var. citroides ) haploid bitki eldesi üzerine etkisi.
The effects of cesium mediated irradiation on haploid plant obtention in citron watermelon (Citrullus lanatus var. citroides)
HATİCE NUR YILMAZ KAVUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatSelçuk ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. ERTAN SAİT KURTAR
- Mor havuçta mutasyon ıslahı için uygun ışın dozunun belirlenmesi ve oluşabilecek varyasyonların tespit edilmesi
Determination of the effective radiation dose for mutation breeding in purple carrot and possible variations formed
GÜLİSTAN YARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHTAP YILDIZ