İslâm sanatında görülen figüratif tezyînâtın İslâm öncesi kültürlerdeki kökenleri
The origins of figurative Islamic decorations in pre Islamic cultures
- Tez No: 654837
- Danışmanlar: PROF. DR. AZİZ DOĞANAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 419
Özet
İnsanoğlu ilk nefesten bu yana kendini ifade etmenin gerek fiziksel gerekse zihinsel yollarını arayıp durmuştur. Bu arayış her zaman insanın tabiatıyla ilintili olmuş, tarihsel süreç içinde yaşadığı tecrübeleri hem kültürel hem de kalıtımsal yani gen hafızasında biriktirmiş ve bunları nesilden nesile aktarmayı başarmıştır. Görsel ve yazılı ifade ile hayatta kalmayı başaran insan, kültür dediğimiz adeta canlı olan kavramın oluşumunu bu ifade biçimleri ile gerçekleştirmiştir. Yazının henüz bilinmediği dönemlerde görsel ifade ile iki ya da üç boyutlu anlatımlar meydana getiren insan, yazının icadının akabinde bu görsel ifadeleri destekleyici ya da onları açıklayıcı yazılı ifadeler de kullanmış, böylelikle hiç olmadığı kadar büyük ve hızlı bir iletişim dönemine girmiş, ticaret, savaşlar, salgın hastalıklar büyük kitlelere yayılmıştır. En başından itibaren değindiğimiz ifade biçimi arayışı kendini mistik yönelimlerde de göstermiştir. İnsan yaratıcısını bulmak ve anlamak üzere, iç dünyasından gelen seslere kulak kabartarak bu ifade biçimi arayışını tanrı, yaratılış, kâinat, yaşam ve ölüm gibi tinsel hususları anlama çabasıyla pekiştirmiştir. Nitekim Hz. İbrahim bu hususun İslâm literatüründeki en net misallerindendir. İşte insanın gen hafızasında yer edinen bu arayış tarihsel süreçte Kur'ânî ifade ile hemen her dönem ve her topluma gönderilen peygamberlerin öğretileri ile yayılmış, birbirinden hiçbir şekilde haberdar olmaları mümkün olmayan farklı coğrafyalardaki farklı toplumlar tesadüfü ortadan kaldıracak derecede benzer kültürel, dinsel, sanatsal ve dilsel özellikler göstermişlerdir. Çalışmamızın ana izlencesi tam da bu husus üzerine yoğunlaşacaktır. İnsanlık tarihinde görülen bu ifadesel ortak noktaların İslâm kültürüne etki edenlerinin kökenlerini sistematik bir yol izleyerek bulmayı hedeflediğimiz bu çalışmada arkeolojik bulgular ve multi disiplinel yaklaşım ile tüm bulguların analizi, referanslara dayanarak bilimsel dayanağı olan çıkarımlar yapmak İslâm sanatında ve folkloründe karşılaştığımız figürlerin kökenlerini anlamak noktasında bizlere yardımcı olacaktır.
Özet (Çeviri)
Humankind has sought different ways to express themselves, in physical and mental forms, since the first breath. This search is related to the nature of humankind, through the course of history managed to pass expriences from generation to genaration that was gained and acumilated, both culturaly and hereditary in the gene pool. Human who were able to survive with visual and textual expression achive to form with this expression what we call culture, a concept that is alive. In the periods when the writing was unknown humans created visual expression with two or three diomensions, following the invention of writing humans formed expression to support or to explain these visual expression, thus entered an era that has greater and faster communication, spreading trade, wars, epidemics to large masses. The search for form of expression that we mention has showed itself in mystical orientation. In order to find and to understand the creater humankind has made an effort by paying attention to its inner voice and reinforcing it by spitural matters such as god, creation, universe, life and death. Thus Prophet Abraham is the clearest example of this matter in Islamic literature. This search of representation that has made a place in human genetic memory with the historical process spread with the teachings of prophets sent to every era and every community as the Quran states. Different communities live in different areas that could never be aware of each other displays cultural, religious, artistic and linguistic similarities strongly clears away the possibility of coincidence. The main syllabus of this study will be focusing on this matter. In this study we claim to find out the roots of common expression seen in history of humanity that affects Islamic culture by following a systematical way; it is going to help us at the point of understanding the origin of figures in islamic art and folklore by having scientific conclusions based on archaeological finds and analysis of all the findings by multidisciplinary apporoaches.
Benzer Tezler
- İran heykeline genel bir bakış ve soyutlama eğilimleri
An overview of Iranian sculpture and abstraction dispositions
SABA ESMAEİLİ FEREİDOONİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. HANİFE NERİS YÜKSEL
- 1950 sonrası Türk resim sanatında kavram ve biçim ilişkisi
The Relation between concept and shape in Turkish painting art post 1950's
DENİZ ÇOBANKENT
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMAL GÜRBÜZ
- Artuklu Dönemi tarihi yapılarındaki figürlü süslemeler ve Orta Asya kültürünün etkileri
Artuklu figurative decoration art and historical development of the effects of Central Asian culture
ÇİMEN TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sanat TarihiBatman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜSSELAM ULUÇAM
- 14.-15. yüzyıl Timurlu ve Osmanlı çinilerinde karşılaştırılmalı bitkisel süsleme programı
Comparative vegetal decoration program of 14 th and 15 th centuries Timurid and Ottoman tiles
DİDEM MERİÇ KARPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat TarihiKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE GÖKTAŞ KAYA
- Halı ve resim: Bakü müzelerinde bulunan figürlü halılar
Carpet and picture: The figurative carpets of Baku museums
TÜLÜN DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. SERPİL BAĞCI