Tire Karakadı Necmettin (Mecdeddin) Külliyesi
Tire Karakadı Necmettin (Mecdeddin) Complex
- Tez No: 654991
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL ESER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Tire, Karakadı Mecdeddin, Erken Osmanlı, Külliye, Tire, Karakadı Mecdeddin, Early Ottoman, Complex
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Tarihinin M.Ö. 1340 yıllarına kadar uzandığı bilinen Tire, M.Ö. 133 yılında Roma hâkimiyetine girmiş ve daha sonra Bizans egemenliğinde kalmıştır. 697 yılında Müslüman topraklarına katılsa da 718'de Bizans tarafından tekrar alınmış ve 1304 yılına kadar Bizans egemenliğinde kalmıştır. 1304 yılında Türkler tarafından alınmış, 1308 yılında ise Aydınoğulları Beyliği idaresine geçmiştir. 1426 yılı ile kesin olarak Osmanlı toprağı olan Tire, 1922 yılında Yunan işgalinden kurtulduktan sonra, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla İzmir'e bağlı bir ilçe olarak günümüzde mevcudiyetine devam etmektedir. Tire; Beylikler ve Erken Osmanlı dönemlerinde, o dönemin şartları itibariyle gelişmiş ticareti ve konumu ile önemli bir merkez haline gelmiştir. Devlet adamları ve yönetici kesiminin yoğun ilgisi ile imar faaliyetleri yoğunluk göstermiştir. 14. ve 15. yüzyıllarda yoğunlaşan imar faaliyetleri Tire'ye verilen önemi ve şehrin gelişmişliğini göstermektedir. 15. yüzyılda zirve yapan kültür ve sanat ortamında, meydana getirilen yapı topluluklarından birisi de Karakadı Mecdeddin Külliyesi'dir. Mevlana Fahrüddin (Karakadı) Mecdeddin tarafından yaptırılan külliye; cami, medrese, türbe, hamam ve handan oluşmaktadır. Cami, medrese ve türbe birlikte konumlanırken, hamam ve han bu üç yapıdan uzakta inşa edilmiştir. Cami, medrese ve türbe günümüze sağlam bir şekilde gelirken, han ve hamam kısmen ayaktadır. Külliye yerinde incelenerek, fotoğraflanmış ve bölgede yer alan yapılar ile dönemsel üslup çerçevesinde; plan, malzeme-teknik, süsleme gibi özelliklerle değerlendirilmiştir. Plan şeması bakımından özel ve ünik tercihlerin görüldüğü, malzeme olarak ise yerel malzemenin tercih edildiği görülmüştür. Malzemenin uygulanış tekniğinin ise Erken Osmanlı dönemine uygun şekilde tasarlandığı ve süsleme detaylarının ise bölgesel ve dönemsel özellikleri yansıttığı görülmektedir. Mimari özelliklerin vermiş olduğu veriler ve baninin yaşadığı dönem göz önüne alınarak külliye; 1453-1481 yılları arasına tarihlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Its history BC. Tire, known to date back to 1340, BC. It came under Roman rule in 133 and later remained under Byzantine rule. Although it joined the Muslim lands in 697, it was re-captured by Byzantium in 718 and remained under Byzantine rule until 1304. It was taken by the Turks in 1304, and in 1308 it passed under the administration of the Aydınoğulları Principality. Tire precisely with the Ottoman Empire in 1426, after being freed from the Greek invasion in 1922, in a district of Izmir, the establishment of the Republic of Turkey continues its existence today. Tire; During the Principalities and Early Ottoman periods, it became an important center with its advanced trade and location due to the conditions of that period. Development activities have intensified with the intense interest of statesmen and administrators. The development activities intensifying in the 14th and 15th centuries show the importance given to Tire and the development of the city. One of the building groups created in the cultural and artistic environment that peaked in the 15th century is Karakadı Mecdeddin Complex. The complex built by Mevlana Fahrüddin (Karakadı) Mecdeddin; It consists of a mosque, a madrasa, a tomb, a bathhouse and an inn. While the mosque, madrasa and tomb are located together, the bathhouse and the inn were built away from these three structures. While the mosque, madrasah and tomb are intact, the inn and the bathhouse are partially standing. The complex was examined and photographed on site and within the framework of the periodic style with the buildings in the region; It has been evaluated with features such as plan, material-technique and decoration. It was observed that special and unique preferences were observed in terms of the plan scheme and local materials were preferred as the material. It is seen that the technique of applying the material was designed in accordance with the Early Ottoman period and the decoration details reflect regional and periodic features. Considering the data given by the architectural features and the period in which the builder lived; It is dated between 1453-1481.
Benzer Tezler
- Tire hamamları
Tire baths
CANAN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Sanat TarihiEge ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİ KUYULU
- Lastik-yol gürültüsü
Tire-road noise
FATİH BAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET GÜNEY
- Tire Şer'iye sicillerinin [3/2 nolu Demirbaş Defterinin] transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Transcription and evaluation of Tire the Court Register number 3/2
İBRAHİM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT HANİLÇE
- Tire Necip Paşa kütüphanesinde bulunan 17.yüzyıla ait tezhipli yazma eserler
17th century illuminative manuscripts in tire Necip Paşa library
SEVDA EMLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. OKTAY HATİPOĞLU