İstanbul ili Anadolu yakası hava kalitesinin biyomonitör likenler ile izlenmesi
Monitoring of air quality of Anatolian side of Istanbul by biomonitor lichens
- Tez No: 655917
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLŞAH ÖZYİĞİTOĞLU (ÇOBANOĞLU)
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Hava Kirliliği, Ağır Metal, Likenler, Biyomonitör, Air Pollution, Heavy Metal, Lichens, Biomonitor
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Hava kirliliği, insan sağlığına ve çevreye zararlı olmasından ötürü gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde önemli bir çevresel problemdir. Likenler birçok kirleticiye karşı hassas olmalarından dolayı, hava kalitesinin değerlendirilmesinde biyomonitör (biyoizleme aracı) olarak kullanılan canlılardır. Bu çalışmanın temel amacı küresel ısınma, şehir içine dağılan sanayi, teknoloji etkilerinin yanı sıra yüksek nüfus, yoğun trafik ve kentleşmeye bağlı çevre problemlerine maruz kalan İstanbul şehrinin biyoizleme yöntemiyle hava kirliliği seviyesinin ve ilçelere göre dağılımının tespit edilmesidir. Ayrıca, son 20 yıldır artış gösteren kirlilik probleminin nedenlerinin anlaşılması ve fosil yakıt kullanımının azaltılması gibi alınması gereken tedbirlerin ortaya konup, gelecekteki biyoizleme çalışmalarına fayda sağlanması hedeflenmiştir. Bu tez çalışmasında, atmosferdeki ağır metal kirlilik düzeyini belirlemek amacıyla liken biyoizleme çalışması yapılmıştır. Türkiye'nin mega şehri olarak kabul edilen İstanbul'un Anadolu Yakası'nda belirlenen 16 lokalitede ağaç üzerinden, doğal olarak yayılış gösteren kozmopolit Xanthoria parietina (L.) Th. Fr. ve Physcia adscendens H. Olivier epifitik yapraksı (foliose) liken türleri toplanmıştır. Örneklenen likenlerde kirlilik göstergesi olarak 11 element (Al, As, Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, V, Zn) için çoklu-element analizi uygulanmıştır. Tüm likenlerde elde edilen element analiz veri değerlerinin ortalaması referans değeri ile kıyaslanarak değerlendirilmiştir. Ayrıca sonuçlar SPSS 21 ile istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Elementlerin lokalitelerdeki mekânsal dağılımlarını göstermek için haritalama çalışmaları yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda en kirli bölgenin Al, Fe, Mn, V, Cr ve As elementleri bakımından Beykoz ilçesindeki Elmasburnu Tabiat Parkı olduğu görülmüştür. Çalışılan lokalitelerdeki hava kirliliği kaygılandırıcıdır. Sonuç olarak, sağlık riskini en aza indirmek için hava kalitesinin yönetimi gereklidir. Partikül madde (PM) ve ağır metal kirliliğinin ciddiyetine ilişkin bilgilerimizi genişletmenin bir amacı olarak, gelecekteki araştırmalardan faydalanmalı ve havadaki bilinmeyen bileşiklerin tanımlanmasına ve ölçülmesine odaklanılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Air pollution is an important environmental problem in developed and developing countries due to its harm to human health and the environment. Since lichens are sensitive to many pollutants, they are living things that are used as biomonitors (biomonitoring tool) in the assessment of air quality. The main purpose of this study is to determine the level of air pollution and its distribution according to districts with the biomonitoring method of the city of Istanbul, which is exposed to environmental problems due to global warming, industry dispersed in the city, technology effects as well as high population, heavy traffic and urbanization. In addition, it is aimed to reveal the necessary measures such as understanding the causes of the pollution problem that has increased in the last 15 years and to reduce the use of fossil fuels, and to benefit future biomonitoring studies. In this thesis study, lichen biomonitoring study was carried out to determine the level of heavy metal pollution in the atmosphere. Turkey's megacity as defined adopted in Istanbul's Anatolian side 16 localities out of the trees, showing the spread naturally cosmopolitan Xanthoria parietina (L.) Th. Fr. and Physcia adscendens H. Olivier epiphytic foliose lichen species were collected. Multi-element analysis was applied for 11 elements (Al, As, Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb, V, Zn) as pollution indicator in the sampled lichens. The average of the elemental analysis data values obtained in all lichens was evaluated by comparing it with the reference value. In addition, the results were statistically evaluated with SPSS 21. Mapping studies have been carried out to show the spatial distribution of elements in the localities. As a result of the analysis, it was seen that the most polluted area was Elmasburnu Nature Park in Beykoz district in terms of Al, Fe, Mn, V, Cr and As elements. Air pollution in the localities studied is a concern. As a result, air quality management is necessary to minimize health risk. As a goal of expanding our knowledge of the severity of particulate matter (PM) and heavy metal contamination, we should benefit from future research and focus on the identification and measurement of unknown compounds in the air.
Benzer Tezler
- İstanbul ili hava kalitesinin mekânsal ve mevsimsel değişimi
Spatial and seasonal variation of Istanbul air quality
SEDA ÖZGÜR OĞURTANI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL MENTEŞE
- Veri madenciliği ve makine öğrenmesi yöntemleri ile İstanbul trafiğinin analizi: D100 karayolu uygulaması
Analysis of Istanbul traffic with data mining and machine learning methods: D100 highway application
CİHAN ÇİFTÇİ
- İstanbul ili Anadolu Yakası futbol kulüplerinde oynayan profesyonel futbolcuların; Takıntı, batıl inanç ve düşünce kontrollerinin incelenmesi
Professional football players playing in football clubs in anatolian side of Istanbul; Investigation of obsesion, superstition and thought controls
ONUR KAVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiKocaeli ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KARAGÜN
- İstanbul ili Anadolu yakası ticaret meslek liselerinde öğrenim gören öğrencilerin staj çalışmalarının değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
SERKAN ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ANAR
- İstanbul ili Anadolu yakası doğal kaynak sularının kimyasal ve bakteriyolojik analizleri
Chemical and bacteriological analysis of natural spring water in the Asian Side of İstanbul
SELİN GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyolojiMarmara ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİGEN ESİN KAYHAN
YRD. DOÇ. DR. NÜZHET CENK SESAL