Siirt ekolojik koşullarında tıbbi adaçayında (Salvia officinalis L.) farklı sıra üzeri mesafelerinin ve diurnal varyabilitenin verim ve kalite üzerine etkisi
The impact of different intrarow distances and diurnal variability as for Salvia officinalis on yield and quality under the ecological conditions of Siirt Province
- Tez No: 656082
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DOĞAN ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Bu çalışmada Siirt ekolojik koşullarında tıbbi adaçayında (Salvia officinalis) farklı sıra üzeri mesafelerinin ve diurnal varyabilitenin verim ve kalite üzerine etkisi araştırılmıştır. Yürütülen çalışmada Salvia officinalis L. türüne ait“Elif”çeşidi kullanılmış olup deneme 2017 yılında kurulan plantasyonda yürütülmüştür. Yürütülen denemede, parsel genişlikleri 2,8 m, parsel uzunlukları 3 m, sıra aralıkları 70 cm, sıra üzeri mesafeler 20, 40, 60 cm ve 3 tekerrür olacak şekilde hazırlanmıştır. Diurnal varyabilitenin, sekonder metabolitler üzerindeki etkisi değerlendirilmiş ve araştırılmıştır. Ticari değeri ve tıbbi önemi yüksek olan Salvia officinalis L. (Tıbbi adaçayı) bitkisinin, Siirt koşullarında vejetasyon gelişimi izlenerek gelişiminin ve en uygun hasat saatinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, tam çiçeklenme döneminde, her sıra üzeri parselden olmak üzere 4' er saat ara ile 09:00, 13:00, 17:00, 21:00, 01:00 ve 05:00 6 farkı saatte hasat yapılmıştır. Hasadı yapılan denemede, bitki boyu, kanopi çapı, dal sayısı, yaprak boyu, yaprak eni, yeşil herba verimi, drog herba verimi, drog yaprak verimi, drog sap verimi, uçucu yağ oranı, uçucu yağ verimi ve uçucu yağ bileşenleri değerleri incelenmiştir. Denemede sıra üzeri mesafesinin bitki boyu, kanopi çapı, dal sayısı, yaprak boyu, yaprak eni, yeşil herba verimi, drog herba verimi, drog yaprak verimi, drog sap verimi, uçucu yağ oranı, uçucu yağ verimi ve uçucu yağ bileşenleri üzerine etkileri istatistiki olarak önemli bulunmazken, diurnal varyabilitenin uçucu yağ oranı ve uçucu yağ bileşenleri üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre bitki boyu 72,67-83,67 cm, dal sayısı 11,67-15,33 adet, kanopi çapı 69,33-78 cm, yaprak uzunluğu 6,43-6,88 cm, yaprak eni 1,91-2,13 cm, yeşil herba verimi 2409-2502,67 kg/da, drog herba verimi 672-677,33 kg/da, drog yaprak verimi 320,33-325 kg/da, drog sap verimi 338,33-342,67 kg/da, uçucu yağ oranı %0,57-0,84, uçucu yağ verimi 2,11-2,16 L/da arasında değişim göstermiştir. Araştırmada Salvia officinalis L. bitkisinin uçucu yağ kompozisyonu incelendiğinde 6 farklı hasat saatinde de çıkan başlıca bileşenlerin; thujon (%7,09-31,32), camphor (%4,28-9,41), 1,8-cineole (%9,49-21,76), Endo-borneol (%5,55-9,21), α-Humulene (%3,33-6,34), Ortho-cymene (%0,65-1,43), Linalool (%0,21-0,55) ve γ-terpinene (%0,33-1,96) olduğu belirlenmiştir. En yüksek uçucu yağ bileşeni ortalaması %22,34 ile Thujon olarak bulunmuştur. Toplamda 29 farklı uçucu yağ bileşeni tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma sonucunda diurnal varyabilitenin Siirt ekolojik koşullarında etkisinin uçucu yağ oranına ve kalitesine önemli bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the impact of different intrarow distances and diurnal variability as for Salvia officinalis on yield and quality under the ecological conditions of Siirt province was investigated. In the study,“Elif”-a type of Salvia officinalis L. was used and the experiment was carried out in the plantation established in 2017. In the experiment carried out, the parcel widths were designed to be 2.8 m, the plot lengths to be 3 m, the row range to be 70 cm, the intrarow distances to be 20, 40, 60 cm and this trial was repeated 3 times. The effect of diurnal variability on secondary metabolites was evaluated and investigated. Through monitoring the vegetation growth in Siirt conditions, it was aimed to determine the development and the most appropriate harvest time of Salvia officinalis L. (Medicinal sage), which has high commercial value and medical importance. In the study, each intrarow parcel was harvested with 4 hour intervals and at 6 different hours at 09:00, 13:00, 17:00, 21:00, 01:00 and 05:00 during the full blossoming period. Plant height, canopy diameter, branch number, leaf length, leaf width, green herb yield, drug herb yield, drug leaf yield, drug stem yield, volatile oil ratio, volatile oil yield and values of volatile oil components were examined in the harvested trial. In the experiment, while the effects of intrarow distances on plant height, canopy diameter, branch number, leaf length, leaf width, green herb yield, drug herb yield, drug leaf yield, drug stem yield, volatile oil ratio, volatile oil yield and volatile oil components were statistically found not to be significant, the effect of diurnal variability on volatile oil ratio and volatile oil components was found to be statistically significant. According to the results of the study, the plant height varied between 72.67-83.67 cm, the number of branches 11.67-15.33, the canopy diameter 69.33-78 cm, the leaf length 6.43-6.88 cm, leaf width 1.91 -2.13 cm, green herb yield 2409-2502.67 kg / daa, drog herb yield 672-677.33 kg /daa, drog leaf yield 320,33-325 kg / daa, drog stem yield 338.33-342.67 kg /daa, volatile oil rate 0.57-0.84%, volatile oil yield 2.11-2.16 L / daa. Scrutinizing volatile oil composition of Salvia officinalis L. plant in the study, the main components that came out at 6 different harvest times were found to be Thujon (7.09-31.32%), camphor (4.28-9.41%), 1.8-cineole (9.49-21.76%), Endo-borneol (5.55-9% , 21), α-Humulene (3.33-6.34%), Ortho-cymene (0.65-1.43%), Linalool (0.21-0.55%) and γ-terpinene (0% , 33-1.96). Thujon was determined to have the highest volatile oil component with an average of 22.34%. A total of 29 different volatile oil components were identified. Furthermore, it was determined that diurnal variability had a significant effect on the volatile oil ratio and quality in Siirt ecological conditions.
Benzer Tezler
- Siirt ekolojik koşullarında farklı sıra üzeri mesafelerinin adaçayında (Salvia officinalis L.) bazı kalite kriterlerine ve uçucu yağ kompozisyonuna etkisi
The effect of different sequence distances on some quality criteria and essential oil composition of Salvia officinalis L. siirt ecological conditions
ROJİN ÖZEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatSiirt ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DOĞAN ARSLAN
- Siirt ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarının bazı nohut çeşitlerinde verim, verim öğeleri ve nodülasyon üzerine etkisi
The effect of di̇fferent sowing dates on the yield and yield components of some chickpea cultivars in Siirt ecological conditions
ABDULREZZAK OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ormancılık ve Orman MühendisliğiSiirt ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ERMAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK KULAZ
- Siirt ekolojik koşullarında mikrobiyolojik ve inorganik gübrelemenin nohut (cicer arietinum l.)'un verim, verim öğeleri ve nodülasyonu üzerine etkileri
The effects of microbiological and inorganic fertilizers on the yield, yield components and nodulation of chickpea (cicer arietinum l.) in the ecological conditions of si̇i̇rt
SİPAN SOYSAL
- Siirt ekolojik koşullarında bazı kışlık mercimek çeşitlerinin çeşit ve adaptasyon özellikleri üzerine araştırmalar
Determine of agricultural and plant properties of some winter lentil cultivars grown Siirt ecological conditions
MEMET HAKAN DEMİRHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ERMAN
- Determination of some fruit and antioxidant properties of chester blackberry cultivar grown in Siirt ecological conditions
Siirt ekolojik koşullarında yetiştirilen chester böğürtlen çeşidinin bazı meyve ve antioksidan özelliklerinin belirlenmesi
ADALET SİNEM KAYAALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatSiirt ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KORAY ÖZRENK
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDAR KURT