Geri Dön

Tartışmalı ve hassas konuların sosyal bilgiler öğretimi bağlamında incelenmesi: Bir eylem araştırması

Exploring controversial and sensitive issues in the context of social studies education: An action research

PDF İndir

  1. Tez No: 656518
  2. Yazar: ÇİĞDEM BAKİ PALA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK, PROF. DR. SEYFİ KENAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 447

Özet

Tartışmalı ve hassas konuların öğretimi demokratik eğitim ile ilişkilendirilir. Demokratik eğitim, okul kültürünün demokratik hale getirilmesi ile uygulanabilir. Demokratik okullar diyalog temellidir ve tartışma için açık bir sınıf iklimi sunar. Özellikle üzerinde uzlaşmaya varılmamış toplumsal sorunlarla ilgili farklı bakış açıları ve alternatif çözüm yolları demokratik sınıflarda tartışmaya açılır. Ayrıca demokratik eğitim insan hakları ihlalleriyle ilgili önemli sorunları incelemeyi ve yaşanan problemleri analiz etmeyi gerektirir. Tartışmalı ve hassas konuların ele alındığı demokratik sınıflarda öğrenenler farklı görüşlerle karşı karşıya gelir ve kendi düşüncelerinin en doğrusu olduğu yanılgısından kurtulabilir. Bu sayede tartışma kültürünün ve farklılıklarla uyum içinde bir arada yaşama becerisinin geliştirilmesi sağlanabilir. Tartışmalı ve hassas konular öğretimi uzun yıllardır sorun merkezli program tasarımları kapsamında tartışılır. Toplumsal dinamiklerin yanında okul kültürü, sınıf iklimi, öğretmenin özellikleri, ve öğrenenlerin özellikleri tartışmalı konuların ele alınması etkileyen önemli faktörlerdir. Bu nedenle farklı bağlamlarda tartışmalı ve hassas konuların ele alınmasına dair uygulamalar ve araştırmalar yapılması önemlidir. Bu sayede tartışmalı ve hassas konuların ele alınmasındaki güçlüklerin üstesinden gelinebilir. Bu araştırmanın amacı ortaokul 6. sınıf düzeyinde tartışmalı ve hassas konuların ele alınması sürecinin nasıl işlediğini ortaya koymaktır. Araştırmada tartışmalı ve hassas konuların 6. sınıf düzeyinde nasıl ele alınabileceğini anlamak ve uygulamada yaşanan sorunlara çözüm üretmek amaçlandığı için eylem araştırması olarak yürütülmüştür. Araştırmanın ilk aşamasında tartışmalı ve hassas konularla ilgili var olan durumu ortaya koymak için bir ön araştırma yürütülmüştür. Sorun tanımlama aşamasındaki çalışma grubu 10 sosyal bilgiler öğretmeninden oluşmaktadır. Uygulama aşamasındaki çalışma grubu ise İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir ortaokulda, 6. sınıftaki 11 kız ve 23 oğlan olmak üzere toplam 34 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın veri toplama araçları; uygulama süreci ders kayıtları, yarı yapılandırılmış görüşmeler, araştırmacı günlüğü ve araştırmacı saha notları, öğrenci çalışmaları, öğrenci görüşü açık uçlu anket formu, öğrenci günlükleri, geçerlik komitesi toplantı/görüşme kayıtları ve Demokratik Değerler Ölçeğidir. Araştırmada nicel verilerin analizinde ön test ve son test sonuçları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek için SPSS'te Wilcoxon işaretli sıra testi yapılmıştır. Nitel veriler ise betimsel analiz ve tematik içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre katılımcı öğretmenlerin çoğunluğunun tartışmalı konuları çocukları demokratik bir topluma hazırlamak için etkili bir araç olarak görmesine rağmen bu konuları ele almaktan kaçınırlar. Öğretmenlerin tartışmalı konuları ele almakta çekinmelerinin en önemli nedeni kendilerini güvende hissetmemeleridir. Tartışmalı ve hassas konuların sınıflarda ele alındığı uygulama süreci kayıtlarının ve öğrenenlerin süreçte ortaya koydukları ürünlerin analizi sonucunda; öğrenenlerin ele alınan tartışmalı ve hassas konulara yaklaşım biçimlerinin farklılaştığı anlaşılmıştır. Tartışmalar boyunca öğrenenlerin bazılarının ele alınan konuya dair yaklaşımlarına eleştirel bir biçimde bakmaya başladıkları görülmüştür. Buna göre öğrenenler tartışmalar boyunca ele alınan konunun farklı boyutlarını inceleyerek başlangıçtaki görüşlerini geliştirebilmiştir. Araştırmanın bir diğer önemli sonucuna göre öğrencilerin çoğunluğu özellikle toplumu etkileyen önemli sorunların sınıflarda tartışmaya açılması gerektiğini ifade etmişlerdir. Son olarak tartışmalı ve hassas konuların ele alınmasını destekleyen bir yönetici olarak okul müdürünün temel motivasyonları“eleştirel düşünmeyi geliştirme”,“düşünce özgürlüğünü geliştirme”,“öğrencilerin iyi insan olmalarını destekleme”,“ülkenin gelişmesine katkıda bulunma”,“toplumsal kutuplaşmaları azaltma”olarak tespit edilmiştir. Uygulama sürecinde ortaya çıkan çeşitli sorunlara ve sınıftaki öğrencilerin tartışmalara katılım düzeylerinin farklı olmasına rağmen 6. sınıf düzeyinde tartışmalı ve hassas konuların tartışmaya açılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir. Özellikle sosyal bilgiler dersleri gibi toplumsal yaşamla ilgili derslerin öğretim programlarında tartışmalı ve hassas konulara yer verilmelidir.

Özet (Çeviri)

Teaching controversial and sensitive issues is associated with democratic education. Democratic education can be practiced by democratizing the school culture. Democratic schools are dialogue-based and offer an open classroom climate for discussion. In particular, different perspectives and alternative solutions, regarding social problems that are not agreed upon are opened to discussion in democratic classes. In addition, democratic education requires examining important issues related to human rights violations. In democratic classrooms where controversial and sensitive issues are addressed, learners come face to face with different views and may escape the misconception that their own opinions are the best. In this way, the culture of discussion and the ability to live together in harmony with differences can be developed. Teaching controversial and sensitive issues has been discussed within the context of problem-centered curriculum designs for many years. In addition to social dynamics, school culture, classroom climate, teacher's characteristics, and learners' characteristics are important factors affecting the handling of controversial issues. For this reason, it is important to conduct practices and research on dealing with controversial and sensitive issues in different contexts. In this way, difficulties in handling controversial and sensitive issues can be overcome. The purpose of this study is to reveal how the process of dealing with controversial and sensitive issues works at the 6th grade level of secondary school. It was carried out as an action research because it was aimed to understand how controversial and sensitive issues can be handled at the 6th grade level and to find solutions to the problems experienced in practice. In the first stage of the research, a preliminary research was conducted to reveal the existing situation regarding controversial and sensitive issues. In this context, the study group at the stage of defining the problem of the research consists of 10 social studies teachers. The study group in the practice phase consists of 34 students, 11 girls and 23 boys in the 6th grade in a secondary school in Beykoz district of Istanbul. Data collection tools of the research are; course records, semi-structured interviews, researcher's diary and researcher's field notes, student artifacts, open-ended questionnaire form, student's diaries, records of validity committee meetings/interviews and Democratic Values Scale. In the analysis of quantitative data, Wilcoxon signed rank test was conducted to determine whether there was a significant difference between pre-test and post-test results. Qualitative data were analyzed using descriptive analysis and thematic content analysis. According to the findings of the research, although most of the teachers think that controversial issues as an effective tool to prepare children for a democratic society, they avoid addressing these issues. The most important reason teachers hesitate to deal with controversial issues is that they feel unsafe. As a result of the analysis of the course records in which controversial and sensitive issues are addressed in classrooms and the student artifacts; it is understood that the approaches of the learners to the controversial and sensitive issues differed. Throughout the discussions, it has been found out that some of the learners started to look at their position in a critical way. Accordingly, the learners were able to develop their initial views by examining the different dimensions of the topic discussed during the discussions. According to another important result of the research, after the courses, the majority of the students stated that especially important problems affecting the society should be discussed in classrooms. Finally, the main motivations of the school principal, who support the handling of controversial and sensitive issues, have been determined as“developing critical thinking”,“developing freedom of thought”,“supporting students to be good people”,“contributing to the development of the country”,“reducing social polarizations”. Although the various problems that emerged during the courses it is thought that it would be beneficial to open controversial and sensitive issues at the 6th grade level. Controversial and sensitive issues should be included in the curricula of social life-related courses, especially such as social studies courses.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    847173

    Fake news classification using machine learning and deep learning approaches

    Makine öğrenimi ve derin öğrenme yaklaşımlarını kullanarak sahte haber sınıflandırması

    SAJA ABDULHALEEM MAHMOOD AL-OBAIDI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA ÇAĞLIKANTAR

  2. Tez No

    429628

    Tarih öğretmenlerinin tartışmalı ve hassas konulara yaklaşımları (Erzurum örneği)

    History teacher's approaches to controversial and sensitive issues (The case of Erzurum)

    HASAN GÜNAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN KAYA

  3. Tez No

    108652

    Öğretmenlere göre ilköğretim 1. kademe (4. ve 5. sınıf) din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin problemleri

    By teachers; the problems of primary school (fourth & fifth classes) religious culture & moral knowledge lesson

    YUSUF KURU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Eğitim ve ÖğretimErciyes Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. M. ŞEVKİ AYDIN

  4. Tez No

    875740

    The effect of visual narrative language of color codes in Youssef Chahine's cinema

    Youssef Chahine sinemasında renk kodlarının görsel anlatı diline etkisi

    MARİAM MAHROUS

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Radyo-TelevizyonEge Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA

    Assist. Prof. Dr. ELÇİN AS

  5. Tez No

    885989

    Vergilendirmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda yatırım tahkimi

    Investment arbitration in tax-related investment disputes

    ALEYNA KALENDER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BALCA ÇELENER

Geri Dön