Geri Dön

Sınıf öğretmenlerinin motivasyonu ve iş doyumunun öz belirleme ve çift etmen kuramları çerçevesinde incelenmesi

Examining the motivation and job satisfaction of classroom teachers within the framework of self determination and dual factor theories

  1. Tez No: 656691
  2. Yazar: VAHİT AĞA YILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DURMUŞ KILIÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: öğretmen motivasyonu, öğretmen iş doyumu, öz belirleme kuramı, çift etmen kuramı, ilkokul, sınıf eğitimi, teacher motivation, teacher job satisfaction, self-determination theory, dual factor theory, primary school, primary teacher education
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 187

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin motivasyonu ve iş doyumunu öz belirleme ve çift etmen kuramları çerçevesinde incelemektir. Ayrıca motivasyon ve iş doyumuna etki eden etmenleri belirlemek de amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma karma yöntem desenlerinden açıklayıcı desenle yürütülmüştür. Araştırma Erzurum ilinin tüm ilçelerini kapsayan 39 okuldan 414 öğretmenle yürütülmüştür. Araştırmanın nicel boyutunda“Çok Boyutlu İş Motivasyonu Ölçeği”ile“Minnesota İş Doyumu Ölçeği”; nitel boyutunda ise“Öğretmen Görüşme Formu”kullanılmıştır. Nicel veriler betimleyici teknikler, Pearson korelasyon testi, Çoklu doğrusal regresyon analizi, ANOVA testi ve t testi ile; nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Görüşme metinleri iki kodlayıcı tarafından kodlanmıştır. Bulgular: Öğretmenlerin içsel motivasyonları dışsal motivasyonlarından; içsel doyum puanları ise dışsal doyum puanlarından daha yüksektir. İçsel motivasyon ve kişisel düzenleme boyutlarının, iş doyumunun yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin motivasyonları farklı boyutlar açısından cinsiyet, yaş, kıdem yılı, sınıf mevcudu, bulunduğu okulda çalışma yılı ve yerleşim yeri değişkenleri; iş doyumları ise cinsiyet, yaş, kıdem yılı ve yerleşim yeri değişkenlerine göre farklılık göstermiştir. Dışsal motivasyon etkenleri içsel etkenlerden fazla ve çoğunlukla olumsuz görüşlerden oluşmaktadır. Görüşmelerde içsel doyumla ilgili olumlu etkenlerin, dışsal doyumla ilgili olumsuz etkenlerin daha fazla sayıda olduğu görülmüştür. İçsel motivasyon ve içsel doyum açısından en önemli etkenlerin öğrencilere ilişkin etkenler olduğu belirlenmiştir. Dışsal motivasyon ve dışsal doyum açısından da sınıf mevcudu dikkat çeken etken olmuştur. Sonuç: Araştırmanın sonuçları, öğretmen motivasyonu ve iş doyumunun ilişkisinin olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca içsel motivasyon ile içsel doyum arasında ve dışsal motivasyon ile dışsal doyum arasında hem etkenler hem de etkileyen değişken açısından benzerliklerin olduğu ortaya konulmuştur. Araştırmanın sonucunda öz belirleme ve çift etmen kuramları çerçevesinde ortaya konulan motivasyon- iş doyumu ilişkisinin alan yazına önemli bir yenilik getireceği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Purpose: The study aims to examine classroom teachers' motivation and job satisfaction within the framework of self-determination and dual factor theories and aims to make a separate description in terms of these two concepts and to discuss the relations of these two concepts. Also, it aims to determine the factors affecting these two features. Method: The research has been carried out with an explanatory design. The research has conducted with 414 teachers from 39 schools, covering all districts of Erzurum province. In the study,“Multidimensional Job Motivation Scale”,“Minnesota Job Satisfaction Scale”and“Teacher Interview Form”have been used. Quantitative data have been analyzed using descriptive techniques, Pearson correlation test, multiple linear regression analysis, ANOVA test and t test. Qualitative data have been analyzed by content analysis. Interview texts have been coded by two coders. Findings: It has been determined that teachers' intrinsic motivation is higher than their extrinsic motivation; internal satisfaction scores are higher than their external satisfaction scores. Also, it has been determined that intrinsic motivation and identified regulation dimensions are predictors of job satisfaction. Teacher motivation differs in terms of gender, age, years of seniority, class size, working year at school and place of residence; job satisfaction varies in terms of gender, age, years of seniority and place of residence. Extrinsic motivation factors are more than intrinsic factors and mostly consist of negative opinions. Positive factors in intrinsic satisfaction and negative factors in external satisfaction have expressed more frequently. The most important factors in terms of intrinsic motivation and intrinsic satisfaction are factors for students. Class size is also a remarkable factor in terms of extrinsic motivation and extrinsic satisfaction. Result: It has been revealed that there are similarities between intrinsic motivation and intrinsic satisfaction, and between extrinsic motivation and extrinsic satisfaction in terms of both factors and the influencing variable. As a result of the research, it is thought that the motivation-job satisfaction relationship, which is put forward within the framework of self-determination and dual factor theories, will bring an important innovation to the literature.

Benzer Tezler

  1. Sınıf öğretmenlerine yönelik özerklik desteği eğitim programının etkililiğinin incelenmesi

    Examining the effectiveness of a teacher training program on autonomy support

    DUYGU KANDEMİRCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesi

    Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı

    DOÇ. ZEYNEP CİHANGİR ÇANKAYA

  2. Yabancı dil öğrenme bariyerlerinin belirlenmesi ve yabancı dil akademik başarısı açısından durumlarının değerlendirilmesi

    Determination and evaluation of foreign language learning barriers in terms of foreign language academic success

    AHMET EGEMEN AKMENÇE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT TUNCER

  3. Okul güvenliğinin ilköğretim okulu öğretmenlerinin kaygı, motivasyon ve iş doyumu düzeyleri üzerindeki etkisi

    The effect of school safety on the level of school teacher?s anxiety, motivation and job satisfaction

    İBRAHİM ÇANKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH TÖREMEN

  4. Multilevel investigations of student motivation, engagement, and achievement in science in relation to teacher related variables

    Öğrenci motivasyonu, katılımı ve fen başarısının öğretmen değişkenleriyle ilişkisinin çok düzeyli incelenmesi

    DEKANT KIRAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMRA SUNGUR

    YRD. DOÇ. DR. SÜNDÜS YERDELEN

  5. Ters yüz öğrenme modeline yönelik akademisyen görüşleri

    Opinions of academics about the flipped learning model

    FATİH AKBULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Bilim ve TeknolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Elektronik-Bilgisayar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET UZUNKAVAK