Osmanlı idari modernleşmesinde Şura-yı Devlet
Council of State in Ottoman administrative modernization
- Tez No: 657127
- Danışmanlar: PROF. DR. CENK REYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 371
Özet
19. yüzyıl Osmanlı Devleti için her alanda köklü dönüşümlerin yaşandığı bir yüzyıl olmuştur. Modern devletlerin gelişim süreci olan bu dönem Osmanlı Devleti'ni de etkilemiş ve Tanzimat dönemi ile birlikte Osmanlı idari yapısında bir dönüşüm süreci başlamıştır. III. Selim ve II. Mahmud'un başlattığı reform faaliyetleri Tanzimat dönemi ile birlikte kurumsallaşmıştır. Tanzimat reformlarını uygulayabilmek ve devleti modern dünya koşullarında yeniden tasarlamak amacıyla yeni kurum ve kuruluşlar oluşturulmuştur. İlk olarak merkezi hükümette kabine sistemine geçilmiş ve ardından nezaretlere, hükümete ve diğer devlet kurumlarına danışmanlık ve Tanzimat reformlarına nezaret etmek üzere merkezi yasama meclisler kurulmuştur. 1838 yılında kurulan merkezi meclislerden Meclis-i Vala-yı Ahkâm-ı Adliye, Tanzimat dönemi reform politikalarını tasarlamakla görevlendirilmiştir. Dönemin ihtiyaçları çerçevesinde teşkilat yapısında bir takım değişiklikler yaşayan meclis, 1868 yılında Şura-yı Devlet ve Divan-ı Ahkâm-ı Adliye olarak ikiye ayrılmıştır. Yasama, danışma, idari yargı ve kısmi denetleme görevlerini yürüten Şura-yı Devlet, Osmanlı'da modern devletin oluşum sürecine önemli katkıda bulunmuştur. Hazırlamış olduğu veya katkıda bulunduğu yasalar ve nizamnameler ile her alanda gerçekleşen modernleşme hamlelerinin merkezi konumuna gelmiştir. Tez çalışmamızda, Osmanlı idari yapısı içerisindeki mülkiye, maliye, maarif, adliye ve nafia alanlarındaki reform girişimlerinin tarihsel süreci ve Şura-yı Devlet'in bu alandaki katkıları arşiv belgeleri üzerinden örneklendirilerek ele alınmıştır. Yine Şura-yı Devlet'in kuruluş süreci, teşkilat yapısı, görev ve yetkileri, işleyişi ve personel yapısına dair arşiv kayıtlarından detaylı bilgiler sunulmaya çalışılmıştır. Öncülleri olan Tanzimat meclislerinden daha gelişmiş ve parlamentonun ilkel hali olan Şura-yı Devlet, Osmanlı Devleti'nin anayasal-parlamenter sisteme evirildiği süreçte önemli bir birikim sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
19th century is a period in which Ottoman State experienced radical reforms in all areas. This period, which constitutes the development process of modern states, also influenced Ottoman State, and a transformation in Ottoman administrative structure began along with Tanzimat Era. The reform acitivites, started by Selim III and Mahmud II, were institutionalized with Tanzimat Era. To put Tanzimat reforms into practiceand redesign the state under the modern world circumstances, new institutions and organizations were established. First of all, cabinet system was introduced in central government, and then central legislation councils were founded to give a consultation to ministries, government and other state organizations and to supervise Tanzimat reforms. One of those councils founded in 1838, Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye was assigned to design policies of Tanzimat Era reforms. Experiencing some changes within the framework of the period's needs, the council was divided into two parts as Council of State and Divan-ı Ahkam-ı Adliye in 1868. Functioned as legislation, consultation, administrative jurisdiction and partial supervision, Council of State made a significant contribution to the formation process of modern state in Ottoman State. With the laws and regulations it prepared or contributed to, it became the center of modernization moves in every field.In our thesis, the historical process of the reform attempts in the fields of the civil service, finance, education, jurisdictionand public workswithin the Ottoman administrative structure and the contributions of the Council of State in this field were discussed through archival documents by sampling.Also, detailed information was tried to be presented from the archive records regarding the establishment process of the Council of State, its organizational structure, duties and powers, functioning and personnel structure. The Council of State, which was more developed than its predecessors, the Tanzimat councils and was the primitive state of the parliament, gained significant accumulation in the process of the Ottoman State's transformation into a constitutional-parliamentary system.
Benzer Tezler
- Şûrâ-yı Devlet'ten Danıştaya: Yapısal ve fonksiyonel dönüşüm
From Şûrâ-yı Devlet to Council State: Structural and functionaltransformation
ZEKİ ERASLAN
Doktora
Türkçe
2018
TarihHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN SOFUOĞLU
- Osmanlı modernleşmesinde mali reformların istanbul'daki mekânsal yansımalarının 'Bank-ı Osmanî-i Şȃhȃne' örneği üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of the spatial reflections of financial reforms in Ottoman modernization in İstanbul on the example of 'Bank-ı Osmanî-i Şȃhȃne'
ESMA ÜNLÜ
Doktora
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER SADETTİN ÖKTEN
- Hilmi Uran'ın hayatı, görevleri ve eserleri
Hilmi Uran's life, his services and traces
YÜCEL ÇIKRIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
BiyografiGazi ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF TURAL
- Türkiye'nin modernleşme Sürecinde Sıdıka Avar ve Tunceli örneği
Turkey's modernization process Sıdıka Avar and Tunceli example
MEHMET BORA SANYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA YEL
- Karşılıklı ilişki temelli Türk modernleşmesinde Amerikan tesirleri (1908-1950)
American influences in Turkish modernization on the basis of reciprocal relations (1908-1950)
DOĞAN CAN AKTAN