Geri Dön

Müze bahçelerinin alternatif açık alan olarak kullanılmasının kentsel yaşam üzerindeki etkileri: İstanbul örneği

The effects of using museum gardens as an alternative open space on urban life: Istanbul case

PDF İndir

  1. Tez No: 658962
  2. Yazar: DAMLA ERENLER
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 202

Özet

Kentsel açık alanlar, kentsel yaşama ev sahipliği yapan, kent kimliğini biçimlendiren ve kent kullanıcıları için farklı sosyalleşme arayüzleri oluşturan mekânsal ögelerden biridir. Oluşturdukları arayüz aracılığı ile çeşitli sosyal aktivitelere, iletişim ve etkileşim eylemlerine ve diğer açık alan aktivitelerine ev sahipliği yapmaktadırlar. Bu bağlamda, kentsel yaşam açısından hem fiziksel hem de sosyo-kültürel boyutları ile önemli bir konuma sahiptir. Gehl (1970) sosyal etkileşim, kentsel rekreasyon ve şehir yaşamının duyusal deneyiminin gerçekleştiği kentsel açık alanların mimarlığın ve planlamanın daha dikkatli davranmasını gereken alanları olduğunu vurgulamaktadır. Günümüzde kentler, artan nüfusa bağlı gelişen ihtiyaçlar doğrultusunda sürekli değişmekte ve yeni yerleşim alanları ile şekillenmektedir. Öncelikli olarak nüfus artışına bağlı yapılaşma baskısı ve sermayeye dayalı kentsel politikalardan dolayı kamusal mekânlar, niceliksel olarak hızlı bir azalma sürecine girmekle beraber, aynı zamanda da niteliksel bir dönüşüm süreci içerisindedir. Geçirdikleri dönüşümler sonucunda kamusal mekânlar, niteliğini kaybetmiş ve kavşak noktası haline gelmiş meydanlar, sokaklar, parklar ve tanımlanmamış açık yeşil alanlar ile sınırlı bir düzeyde kalmaktadır. Bu durum da kentsel yaşamın çeşitliliğini engellemekte, yüz yüze ilişkileri azaltmakta, insan-mekân etkileşimini farklı bir boyuta taşımakta ve kentlilerin bireyselleşmesine neden olmaktadır. Yapılaşma baskısı yüzünden azalan/değişen kamusal açık alanlara karşılık bireylerin sosyal ilişkiler kurmalarına olanak sağlayan, kentlerde bireyselleşmenin önüne geçen, kentsel yaşam kalitesini ve kentsel kimliği güçlendiren yeni alternatif açık alan arayışları gündeme gelmektedir. Kamu yararını temel alan, günlük hayatın yeni yaşam merkezleri olan alternatif kamusal mekânlar mekânsal açıdan yeni sınırlar çizebilen ve kullanıcılarına farklı gündelik deneyimler sunabilen ara yüzlerdir. Bu bağlamda yapılan örneklere bakıldığında yer oluşturma (placemaking) ve uyarlanabilir yeniden kullanım (adaptive reuse) uygulamalarıyla tasarlanan üst geçitler, çıkmaz sokaklar ve yapı adası ortaları/iç avlular günümüz kentlilerinin kentsel ihtiyaçlarına çözüm veren alternatif açık alan uygulamalarındandır. Müzelerde bu potansiyele sahip mekânlardan biri olarak değerlendirilebilmektedir.“Koruma”ve“sergileme”temel ilkeleri üzerine kurgulanmış olan müzeler; günümüzde çağdaş müzecilik anlayışı ile birlikte kentle doğrudan etkileşim kurarak, farklı kullanıcı gruplarını çeşitli etkinlikler ekseninde bir araya getirebilen kültürel çekim noktaları konumundadır. Bu yapıların mülkiyet alanları içerisinde veya yakın çevrelerinde bulunan ve güçlü bir potansiyele sahip olan açık alanların kentsel mekân örüntüsü ile bütünleşmiş bir biçimde ele alınarak tasarlanması, kentsel yaşam kalitesi üzerinde pozitif etkilere sahip olmaktadır. Farklı ülkelerde, kapalılık/içe dönüklük olgusunu ve erişim kısıtlılığını kırarak kamusal-özel mekân ayrımını farklı boyutlara taşıyan birçok müze örneği bulunmaktadır. Bu müzeler, binaları dışında kalan açık alanlarını kentsel yaşama herhangi bir erişim engeli olmadan dâhil ederken, alternatif etkinliklere de ev sahipliği yapmakta ve kentlilere sosyal aktivite ihtiyaçlarını karşılayabilecek yeni fırsatlar sunmaktadır. Araştırma kapsamında öncelikle alternatif kamusal mekân kullanımına sahip 11 uluslararası müze örneği incelenmiş ve alternatif açık alan oluşumunu destekleyen kriterler belirlenmiştir. Örnekler fiziksel çevre, sosyal çevre ve çevresel algı altında üç temel kategoriye dayandırılmıştır. Çalışmanın değerlendirme sisteminin oluşturulmasıyla İstanbul Merkezi İş Alanı ve 1. Derece Merkezler içinde bulunan, ayrıca 2009 İstanbul Çevre Düzeni Planı kapsamında tanımlanan 'Kültür Endüstrileri' alt bölgesi ve yakın çevresi içinde konumlanan müzeler ve kamusal açık mekânları incelenmiştir. İstanbul'da azalan kentsel açık alanlar karşısında açık alana sahip müzelerin pozitif etkisinin görüleceği 5 alt bölge çalışma alanı olarak özele indirgenmiştir. Zeytinburnu'nda bulunan Panorama 1453 Tarih Müzesi, Beyoğlu'nda bulunan Rahmi M. Koç Müzesi ile Miniatürk, Şişli'de bulunan Ara Güler Müzesi ve Beşiktaş'ta bulunan Deniz Müzesi'nin alt bölge analizleri yapılmış ve mevcut kentsel açık alanları ile müze açık alanlarının dahil edilmesiyle değişen kentsel kullanımlar ölçülmüştür. Çalışma bölgelerinin niceliksel dönüşümlerinin yanında sosyal değişimlerini ve kent ölçeğinde oluşabilecek etkileri anlamak için müzelerin misafir kullanıcıları ile mahallelerde yaşayan yerel kullanıcılarla anket çalışması yapılmıştır. Araştırma sonucunda İstanbul'da alternatif açık alan oluşumu üzerine mekânsal ve sosyo-kültürel etkiler belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Urban open spaces are one of the spatial elements that host urban life, shape the urban identity and create different socialization interfaces for city users. They host various social activities, communication and interaction actions and other open space activities through the interface they create. In this context, it has an important position in terms of urban life with both physical and socio-cultural dimensions. Gehl (1970) emphasizes that urban open spaces, where the sensory experience of social interaction, urban recreation and city life take place, are areas where architecture and planning should be more careful. Today, cities are constantly changing in line with the needs that develop due to the increasing population and are shaped by new residential areas. Public spaces are in a process of rapid decline in quantitative terms, primarily due to population growth and capital-based urban policies, but also in a qualitative transformation process. As a result of the transformations they have undergone, public spaces remain at a limited level with squares, streets, parks and undefined open green spaces that have lost their quality and become crossroads. This situation prevents the diversity of urban life, reduces face-to-face relationships, takes the human-space interaction to a different dimension, and causes the individualization of urbanites. In response to the public open spaces that have been reduced / changed due to the pressure of structuring, the search for new alternative open spaces that allow individuals to establish social relationships, prevent individualization in cities, and strengthen urban life quality and urban identity are on the agenda. The citizens have begun to create their own public space needs that the administration cannot answer. Unused spaces in cities are undergoing transformation in order to meet the personal needs of people such as improving urban life and socializing. Alternative public spaces, which are the new life centers of daily life, based on the public interest, are interfaces that can set new boundaries in terms of spatial and offer different daily experiences to their users. Alternative public spaces are urban open spaces that are created with intervention tools such as placemaking, Do It Yourself-DIY, tactical urbanism, adaptive use, and different from traditional public space uses. Alternative open spaces, which are a formation against consumption-based public spaces, are living spaces that focus on public interest and defend the right to the city. Places such as terraces, dead-end streets, overpasses, bridges, public lands and buildings, historical ruins, inner courtyards, abandoned buildings and abandoned stations and stops have the potential to create alternative public spaces. Alternative open spaces are spaces that are discovered, constructed, shaped and adopted by citizens. Unlike the public spaces without an identity brought about by globalization, they are living spaces where local identity comes to the fore. It is the action areas formed by the city dwellers, who have become disadvantaged in terms of their urban needs, against rent-oriented urban policies. Alternative urban open spaces exist as a new policy-making area and urban living space in cities, with the criticism of existing neoliberal policies and the production of alternative ideas and policies that oppose the criticized policies. Today, museums are one of the uses that have potential open spaces for the formation of alternative public spaces in the face of decreasing open spaces in cities. Museums built on the basic principles of“protection”and“exhibition”; Today, it is a cultural attraction point that can bring different user groups together in the axis of various activities by directly interacting with the city with a contemporary understanding of museums. Museums are transforming from symbolic spaces used for visiting purposes where objects belonging to cultural, artistic, political, historical and scientific events are exhibited, into public spaces that support urban dwellers and urban economy. The design of these buildings by taking the open spaces within the property areas or in their immediate surroundings and having a strong potential integrated with the urban space pattern has positive effects on the quality of urban life. In different countries, there are many examples of museums that break the concept of closedness / introversion and restriction of access, bringing the distinction between public and private spaces to different dimensions. While these museums include their open spaces outside of their buildings without any barrier to access to urban life, they also host alternative activities and offer new opportunities to meet the social activity needs of the citizens. Within the scope of the research, firstly 11 international museum examples with alternative public spaces were examined and criteria supporting the formation of alternative open spaces were determined. The examples are based on three basic categories under physical environment, social environment and environmental perception. The physical environment category is the physical qualities that shape the transformation of open spaces owned by museums into public spaces, with the type of open space that museums have, usage services, variety of activities, flexibility of the space, access options, connection between the space and the city, and the continuity of activities. The social environment category also includes the social infrastructure of museum open spaces. This includes user diversity, communication types, relationship with neighboring units, free and affordable service availability and collective production. The environmental perception category consists of features that determine the perceptual evaluation of the museum's open space. Features such as the time limitation in the use of the museum's open space, the presence of security at the entrance to the space, the presence of the museum in the social memory, the comfort of the open space, the environmental quality of the museum and the attraction center of the museum in the city affect the user perception. The positive and negative aspects of these three basic categories created within the scope of alternative public space use in museums affect the use and adoption of the open spaces of the museum. With the establishment of the evaluation system of the study, the museums and public open spaces located within the 'Culture Industries' sub-region and its close surroundings within the Istanbul Central Business Area and 1st Degree Centers were examined. First, urban open areas were determined at the urban scale and then impact area analyzes were made to determine whether they provide appropriate service to the population in their impact areas. In the next stage of the research, the museum types and open space assets of the museums in the city were discovered. Museums that were found to have open spaces were included in the urban-scale open space impact analysis and the museums were evaluated according to the regions. The 5 sub-regions in which the positive effect of museums with open areas will be seen against the decreasing urban open areas in Istanbul are reduced to private study areas. The sub-regional analyzes of Panorama 1453 History Museum in Zeytinburnu, Rahmi M.Koç Museum in Beyoğlu and Miniatürk, Ara Güler Museum in Şişli and the Deniz Museum in Beşiktaş were conducted and included the existing urban open areas and museum open areas. By considering the open spaces of museums as alternative open spaces, it has been determined whether there is any improvement in the open areas per capita in the sub-regions. After analyzing the spatial effects of alternative open spaces, a survey was conducted to understand the socio-cultural effects. A survey was conducted with the guest users of museums and local users living in the neighborhoods in order to understand the quantitative transformations of the study areas as well as their social changes and the effects that may occur at the city scale. With the survey study, opinions of local and guest users towards alternative open space, effects on the individual and the city, and urban open space needs were obtained. In the last part of the questionnaire, the museums in the sub-regions were asked to be evaluated according to the alternative open space criteria produced within the scope of the study. As a result of this study, it is investigated how alternative open space formations affect the city in cities where urban open space is needed. In the study, the criteria to be taken as basis in the formation of alternative open spaces in the open spaces within the boundaries of museums are specified and suggestions are made for alternative open spaces. The spatial and socio-cultural effects of alternative open spaces are evaluated through the museum gardens.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    381803

    İlkokul öğretmenlerinin okul bina ve bahçelerinin çocukların haklarına uygunluğuna ilişkin görüşleri

    Primaryschool teachers' views about school buildings and gardens regarding the suitability of children's rights

    ÖZLEM ÖZAKTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN KEPENEKCİ

  2. Tez No

    66839

    Tarihsel Japon bahçeleri ve ülkemizdeki uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi

    Historical Japanese gardens and evaluating the availability of their applications in our country

    FİLİZ DEMİRBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LALE BERKÖZ AKKAL

  3. Tez No

    83045

    Tarihi kentlerde tarihi park ve bahçelerin değerlendirilmesi ve İstanbul örneği

    The Evaluation of historical parks and gardens situated in historical cities and case study of İstanbul

    RAHŞAN DEMİRKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY

  4. Tez No

    489241

    From imperial palace to museum: The Topkapı Palace during the long Nineteenth Century

    İmparatorluk sarayından müzeye: Uzun On Dokuzuncu Yüzyıl'da Topkapı Sarayı

    NİLAY ÖZLÜ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    MüzecilikBoğaziçi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EDHEM ELDEM

  5. Tez No

    903212

    Müzelerin sosyal bilgiler dersinde okul dışı öğretim ortamı olarak kullanımına yönelik bir eylem araştırması: Bursa Yaşam Kültürü Müzesi

    An action research on the use of museums as out-of-school education in social studies course: Bursa Life Culture Museum

    SİBEL GÜNGÖRMÜŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER DÜZBAKAR

Geri Dön