Convergent evolution of primate testis transcriptomes in response to mating strategy differences
Primat testis transkriptomlarının üreme tipi farklarına cevaben yakınsak evrimi
- Tez No: 659139
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET SOMEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, Biyoloji, Biostatistics, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Dişi bireylerin birden çok erkek bireyle çiftleştiği birbirinden bağımsız memeli türlerinde erkek bireyler, dişi bireylerin daha az erkekle çiftleştiği türlere karşılaştırıldığında daha büyük testisler evrimleştirmişlerdir.Vücut büyüklüğüne oranla büyük testislerin geliştiği bu yakınsak evrim daha önce sperm rekabeti olarak isimlendirilen ve çok erkekli üreyen türlerin erkek bireyleri üzerine etkiyen bir çeşit eşeysel seçilim baskısına atfedilmiştir. Bu tezde, testis anatomisi üzerinde etkili ve yukarıda bahsedilen yakınsak evrimin gen ifadesi düzeyinde de gözlemlenebilir olup olmadığını test etmek amacıyla insan, şempanze, goril ve makak tüm testis transkriptom verisi analiz edilmiş olup tüm doku gen ifadesi düzeyinde de bu yakınsak evrim izlerinin saptanabileceği gösterilmiştir. Daha sonra, uygun istatistiki metodlar kullanılarak mayoz sonrası ve mayoz geçiren hücrelerin mayoz öncesi ve somatik hücrelerin göreli miktarları analiz edilen türlerin tüm testis gen ifadesi düzeylerinden çıkarsama yoluyla saptanmış ve tüm testis düzeyinde gen ifadesinin yakınsak evriminin büyük oranda bahsi geçen hücre tiplerinin testis dokusundaki göreli miktarlarının değişimiyle açıklanabileceği gösterilmiştir. Buna karşın, insan, makak ve fare spermatosit ve spermatid hücre tiplerine özgü gen ifadesi verisinin analiz edilmesi sonucunda, hücre içi gen ifadesi değişimlerinin de testis doku bileşimi kadar güclü bir etkiye sahip olmasalar da anlamlı etkileri olduğu görümüştür. Son olarak, bahsi geçen tüm testis gen ifadesi verilerinin makak fare testis gelişimi gen ifadesi verisi ile karşılaştırmalı analiz edilmesiyle insan ve goril testislerinin tüm doku gen ifadesi düzeyleri açısından bakıldığında makak ve şempanze testislerine göre pedomorfik durumda olduğu, yani erişkin insan ve goril testislerinin ergen veya çocuk makak veya şempanze testislerine daha benzer oldugu gözlenmiştir. Bu bulgu, testis gelişimi sırasındaki zamanlama değişimlerinin potansiyel olarak yukarıda bahsi geçen anatomik ve gen ifadesi düzeyinde testis yakınsak evrimi örüntülerini açıklayabilecek gelişimsel ana mekanizma olabileğini göstermesi açısından önem arzetmektedir.
Özet (Çeviri)
In independent mammalian lineages where females mate with multiple males (multi-male mating strategies), males have evolved larger testicles relative to those lineages where females mate with fewer males (single-male mating strategies). This convergent evolution of relative testis size is attributed to the sexual selection acting as the immense sperm competition between males of multi-male mating lineages. Here I analyze bulk testis transcriptomes of humans, chimpanzees, gorillas, rhesus macaques, mice and rats in attempt to detect traces of convergent evolution of gene expression and find that bulk testis transcriptomes also appear to be convergently evolved. Then, using deconvolution I compare the relative (postmeiotic + meiotic) versus (premeiotic + somatic) cell type ratios (or testis tissue composition) among testes of the species analyzed and show that convergent patterns seen in bulk testis transcriptomes are largely attributable to cell type composition changes among testes of species. However, analyzing cell type-specific gene expression data from spermatocytes and spermatids of humans, rhesus macaques and mice, I show that there is also convergent evolution at the cell-autonomous level, albeit in modest amounts when compared with bulk testis convergence. Finally, I analyze testis development data from mouse and macaque to show that when the adult bulk testis transcriptomes are compared against testis development of said two species, single-male species like human and gorilla are paedomorphic relative to bulk testis transcriptome profiles of multi-male primates, chimpanzee and macaque. This suggests that shifts in the timing or the rate of testis development could explain convergences in relative testis mass, tissue composition and bulk transcriptomes.
Benzer Tezler
- Yerel alan ağları ve ATM (asenkron iletim metodu) ağları bağlantılılığı
Başlık çevirisi yok
M.BÜLENT MORTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. EMRE HARMANCI
- Linux ortamında ATM (asenkron iletim metodu) uygulaması
ATM (asynchronous transfer mode) application on linux
METEHAN SARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. COŞKUN SÖNMEZ
- Distributed resource scheduling on virtual machines by using big bang - big crunch algorithm
Büyük patlama - büyük çöküş yöntemi̇ni̇ kullanarak sanal maki̇nelerde dağitik kaynak planlama
ERCAN EROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN KAAN EROL
- Disiplinlerarası fen eğitimine yönelik bir karma yöntem araştırması
A mixed method research for interdisciplinary science education
ZEYNEP AKÇA
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENOL BEŞOLUK