Geri Dön

Convergent evolution of primate testis transcriptomes in response to mating strategy differences

Primat testis transkriptomlarının üreme tipi farklarına cevaben yakınsak evrimi

  1. Tez No: 659139
  2. Yazar: ETKA YAPAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET SOMEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoistatistik, Biyoloji, Biostatistics, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Dişi bireylerin birden çok erkek bireyle çiftleştiği birbirinden bağımsız memeli türlerinde erkek bireyler, dişi bireylerin daha az erkekle çiftleştiği türlere karşılaştırıldığında daha büyük testisler evrimleştirmişlerdir.Vücut büyüklüğüne oranla büyük testislerin geliştiği bu yakınsak evrim daha önce sperm rekabeti olarak isimlendirilen ve çok erkekli üreyen türlerin erkek bireyleri üzerine etkiyen bir çeşit eşeysel seçilim baskısına atfedilmiştir. Bu tezde, testis anatomisi üzerinde etkili ve yukarıda bahsedilen yakınsak evrimin gen ifadesi düzeyinde de gözlemlenebilir olup olmadığını test etmek amacıyla insan, şempanze, goril ve makak tüm testis transkriptom verisi analiz edilmiş olup tüm doku gen ifadesi düzeyinde de bu yakınsak evrim izlerinin saptanabileceği gösterilmiştir. Daha sonra, uygun istatistiki metodlar kullanılarak mayoz sonrası ve mayoz geçiren hücrelerin mayoz öncesi ve somatik hücrelerin göreli miktarları analiz edilen türlerin tüm testis gen ifadesi düzeylerinden çıkarsama yoluyla saptanmış ve tüm testis düzeyinde gen ifadesinin yakınsak evriminin büyük oranda bahsi geçen hücre tiplerinin testis dokusundaki göreli miktarlarının değişimiyle açıklanabileceği gösterilmiştir. Buna karşın, insan, makak ve fare spermatosit ve spermatid hücre tiplerine özgü gen ifadesi verisinin analiz edilmesi sonucunda, hücre içi gen ifadesi değişimlerinin de testis doku bileşimi kadar güclü bir etkiye sahip olmasalar da anlamlı etkileri olduğu görümüştür. Son olarak, bahsi geçen tüm testis gen ifadesi verilerinin makak fare testis gelişimi gen ifadesi verisi ile karşılaştırmalı analiz edilmesiyle insan ve goril testislerinin tüm doku gen ifadesi düzeyleri açısından bakıldığında makak ve şempanze testislerine göre pedomorfik durumda olduğu, yani erişkin insan ve goril testislerinin ergen veya çocuk makak veya şempanze testislerine daha benzer oldugu gözlenmiştir. Bu bulgu, testis gelişimi sırasındaki zamanlama değişimlerinin potansiyel olarak yukarıda bahsi geçen anatomik ve gen ifadesi düzeyinde testis yakınsak evrimi örüntülerini açıklayabilecek gelişimsel ana mekanizma olabileğini göstermesi açısından önem arzetmektedir.

Özet (Çeviri)

In independent mammalian lineages where females mate with multiple males (multi-male mating strategies), males have evolved larger testicles relative to those lineages where females mate with fewer males (single-male mating strategies). This convergent evolution of relative testis size is attributed to the sexual selection acting as the immense sperm competition between males of multi-male mating lineages. Here I analyze bulk testis transcriptomes of humans, chimpanzees, gorillas, rhesus macaques, mice and rats in attempt to detect traces of convergent evolution of gene expression and find that bulk testis transcriptomes also appear to be convergently evolved. Then, using deconvolution I compare the relative (postmeiotic + meiotic) versus (premeiotic + somatic) cell type ratios (or testis tissue composition) among testes of the species analyzed and show that convergent patterns seen in bulk testis transcriptomes are largely attributable to cell type composition changes among testes of species. However, analyzing cell type-specific gene expression data from spermatocytes and spermatids of humans, rhesus macaques and mice, I show that there is also convergent evolution at the cell-autonomous level, albeit in modest amounts when compared with bulk testis convergence. Finally, I analyze testis development data from mouse and macaque to show that when the adult bulk testis transcriptomes are compared against testis development of said two species, single-male species like human and gorilla are paedomorphic relative to bulk testis transcriptome profiles of multi-male primates, chimpanzee and macaque. This suggests that shifts in the timing or the rate of testis development could explain convergences in relative testis mass, tissue composition and bulk transcriptomes.

Benzer Tezler

  1. Yerel alan ağları ve ATM (asenkron iletim metodu) ağları bağlantılılığı

    Başlık çevirisi yok

    M.BÜLENT MORTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. A. EMRE HARMANCI

  2. Türkiye'de su hakkı

    The right to water in Turkey

    YILDIZ AKEL ÜNAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN BÜLBÜL

  3. Linux ortamında ATM (asenkron iletim metodu) uygulaması

    ATM (asynchronous transfer mode) application on linux

    METEHAN SARAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. A. COŞKUN SÖNMEZ

  4. Distributed resource scheduling on virtual machines by using big bang - big crunch algorithm

    Büyük patlama - büyük çöküş yöntemi̇ni̇ kullanarak sanal maki̇nelerde dağitik kaynak planlama

    ERCAN EROL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN KAAN EROL

  5. Disiplinlerarası fen eğitimine yönelik bir karma yöntem araştırması

    A mixed method research for interdisciplinary science education

    ZEYNEP AKÇA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞENOL BEŞOLUK