Emek sürecinde mühendislerin sınıfsal konumlarının Neo-Marksist açıdan değerlendirilmesi: Kocaeli Otomotiv Sanayi örneği
Neo-Marxist evaluation of the class position of engineers in the labor process: Kocaeli Automotive Industry example
- Tez No: 659372
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞİNASİ ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Vasıfsızlaştırılma, Çelişkili Sınıf Konumları, Emek Süreci, Üretken Emek, Deskilling, Contradictory Class Positions, Labor Process, Productive Labor
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu çalışma Sanayi Devrimi aşamaları boyunca emek sürecinin parçalanması ile ortaya çıkan, emek sürecinde teknik bilgi ve beceri ile hem emek sürecini koordine eden hem de kapitalist denetim mekanizmalarının işlerliğini sağlayan tasarım çalışanlarının sınıfsal konumlarının Neo-Marksist çerçeveden değerlendirilmesini ele almaktadır. Emek sürecinde tasarım çalışanları denilen küçük gruplar emek sürecin teknik bilgi ve birikimleri ile katılarak artı-değer üretimine katkı sağlamaktadır. Bu nedenlerden dolayı fabrika üretimi göz önüne alındığında mühendisler tasarım çalışanı gruplarındandır. Çalışmada tasarım çalışanı olarak ele aldığımız mühendislerin sınıfsal konumlarının Neo-Marksist perspektiften değerlendirmek için Harry Braverman'ın emek sürecinde vasıfsızlaştırma, Nicos Poulantzas'ın üretken emek, Eric Olin Wright'ın çelişkili sınıf konumları ve Guglielmo Carchedi'nin emek sürecinde denetim-eşgüdümlülük analizleri tematik analize tabi tutulmuştur. Bu noktadan derinlemesine görüşmeler gerçekleştirdiğimiz mühendislerin sermayeye artı-değer yüklemesi bakımından üretken emekçi, emek sürecinde kapitalist denetim mekanizmalarına maruz kalması bakımından vasıfsızlaştırıldığı, çoklu sömürü ilişkilerinde hem sömüren hem de sömürülen konumlarda olmaları ve bulundukları mevkilerin toplumsal sınıf yapıları ile tamamen uyuşmadığı için çelişkili konumlarda mevzilendiği ve son olarak emek sürecinde koordinasyon ve diğer çalışan üzerinde otorite kurarak artı değer üretimi ile artı-değer transferlerinde görev aldığı emek sürecinde toplam işçinin ve sermayenin evrensel fonksiyonlarını yerine getirdikleri anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the evaluation of the class position of design workers, who have emerged with the fragmentation of the labor process during the Industrial Revolution stages, and who coordinate the labor process with the technical knowledge and skills in the labor process, and ensure the functionality of the capitalist control mechanisms, from a Neo-Marxist framework. Small groups called design workers in the labor process contribute to the production of surplus value by participating with the technical knowledge and experience of the labor process. For these reasons, engineers are among the design worker groups when factory production is considered. In order to evaluate the class positions of the engineers we consider as design workers in the study from a neo-Marxist perspective, Harry Braverman's de-qualification in the labor process, Nicos Poulantzas's productive labor, Eric Olin Wright's contradictory class positions and Guglielmo Carchedi's control-coordination analyzes in the labor process have been analyzed thematically. From this point on, the engineers with whom we had in-depth interviews were productive laborers in terms of adding surplus-value to capital, de-skilled in terms of being exposed to capitalist control mechanisms in the labor process, being both in positions of exploiter and exploited in multiple exploitation relations, and their positions are located in contradictory positions because their positions are not completely compatible with social class structures. It has been understood that, by establishing coordination and authority over other employees in the labor process, they fulfill the universal functions of the total worker and capital in the labor process in which they take part in surplus value production and surplus value transfers.
Benzer Tezler
- Emek sürecindeki değişimler ve mühendislere etkileri: Türkiye'de otomotiv sanayinde çalışan mühendislere ilişkin bir araştırma
The effects of changes in the process of labor and engineers: A study on Turkish automotive industry working engineers
ÜLKÜ SÖZBİR
Doktora
Türkçe
2010
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT MURAT
- Türkiye'de neoliberal dönemde vasıflı işgücünün değişen yapısı ve yükseköğretim: Mühendislik örneği
The changing structure of the skilled labour and higher education in the neoliberal era in Turkey: The case of engineering
AYTÜL FIRAT
- Building performance optimization through design decision process with a holistic approach
Bütünsel bir yaklaşımla tasarım süreci boyunca bina performans optimizasyonu
DUYGU UTKUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE SÖZER
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Emek süreçlerinde dönüşüm ve mühendis emeği
Transformation in labor process and engineer labor
EMİNE ELİF AKSU KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜR MÜFTÜOĞLU