Büyük veri analitiği yönetsel kabiliyetlerinin firma performansına etkisi: Veri odaklı kültür ve büyük veri-strateji uyumunun aracılık etkisi
The effect of big data analytics management capabilities on firm performance: The mediating role of data-driven culture and big data-strategy alignment
- Tez No: 659532
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL ZEHİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Son yıllarda büyük veriye ilgi her alanda olduğu gibi yönetim alanında da artmıştır. Dijitalleşmeyle birlikte şirketlere aynı anda birçok kanaldan veri akışı olmaya başlamıştır. Nesnelerin interneti, bağlı sensörler, bulut sistemler, sosyal medya ve şirketlerin günlük işlemsel kayıtları gibi birçok kaynak şirketler için önemli birer büyük veri kaynağı olmuştur. Büyük verinin kullanımı şirketleri teknolojik altyapılarını güçlendirmeye teşvik etmesinin yanı sıra önemli stratejik ve kültürel uyum sorunlarını da ortaya çıkarmıştır. Şirketlerde büyük veri bilincinin oluşmasının ve işletme genelinde veri odaklı dönüşüm ve değişimin gerçekleşmesinin büyük veri girişimlerinin başarıyla sonuçlanmasında önemli birer etken olduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla teknolojik altyapıyı güçlendirmekle birlikte büyük verinin nasıl yönetileceği, iş süreçlerine, stratejilerine, planlarına, iş yapış biçimlerine ve örgüt kültürüne nasıl entegre edileceği gibi konular da son zamanlarda araştırmacıların dikkatini çekmeye başlamıştır. Bu bağlamda bu tez çalışmasında teorik olarak kaynak temelli yaklaşım ve dinamik kabiliyetler yaklaşımdan beslenerek büyük veri analitiği yönetsel kabiliyetlerinin firmaların operasyonel ve finansal performansına etkisinde veri odaklı kültür ile büyük veri analitiği-strateji uyumunun aracılık etkisi çalışılmıştır. Araştırmada verileri anket yöntemi ile toplanmıştır. Araştırmanın anketleri 2019 yılında İstanbul ve çevresinde faaliyet gösteren ve büyük veri kullanan 132 firmaya uygulanmıştır. Anket katılımcılarını şirketlerdeki veri analistleri, veri yöneticileri, dijital kanal yöneticileri, iş analistleri, bilgi teknolojisi yöneticileri ve büyük veri hakkında bilgisi ve tecrübesi olan diğer orta ve üst düzey yöneticiler oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan 132 firmadan toplamda 432 geçerli anket toplanmıştır ve analizler örgüt düzeyinde yapılmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek için kısmi en küçük kareler temelli yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda büyük veri analitiği yönetsel kabiliyetlerinin firmaların operasyonel ve finansal performansı üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu ve bu ilişkilerde veri odaklı kültür ile büyük veri analitiği-strateji uyumunun kısmi aracılık etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In recent years, the interest in big data has increased in the field of management as in every field. With digitalization, data started to flow from many channels to companies at the same time. Many sources such as the Internet of Things, connected sensors, cloud systems, social media and daily transactional records of companies have become important sources of big data for companies. The use of big data has not only encouraged companies to strengthen their technological infrastructure, but also raised important strategic and cultural adaptation problems. It has been understood that the formation of big data awareness in companies and the realization of data-driven transformation and change throughout the enterprise are important factors for the success of big data initiatives. Therefore, while strengthening the technological infrastructure, issues such as how to manage big data, how to integrate it into business processes, strategies, plans, the way of doing business and organizational culture have recently attracted the attention of researchers. In this context, in this thesis study, the mediating effect of data-oriented culture and big data analytics-strategy fit was studied in the effect of big data analytics managerial capabilities on the operational and financial performance of companies by theoretically feeding from a resource-based approach and dynamic capabilities approach. The research data were collected by survey method. The surveys of the research were applied to 132 companies operating in and around Istanbul and using big data in 2019. The survey participants were data analysts, data managers, digital channel managers, business analysts, information technology managers and other middle and senior managers who have knowledge and experience about big data. A total of 432 valid questionnaires were collected from 132 companies participating in the study and the analyzes were conducted at the organizational level. Partial least squares based structural equation modeling was used to test the research hypotheses. As a result of the research, it has been determined that big data analytics management capabilities have significant and positive effect on operational and financial performance of companies, and the data-oriented culture and big data analytics-strategy fit have partial mediating effects in these relationships.
Benzer Tezler
- A big data analytics based methodology for strategic market analysis
Büyük veri analitiği yöntemiyle stratejik pazar analizi
MURAT ÖZEMRE
- Kurumsal büyük veri analitiği yetenekleri ve performans ilişkisi : Türkiye için bir araştırma
Big data anaytics capabilities: Survey at Turkey
İLKNUR BUSE PALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM
- Türkiye'de kurumsal işleyiş ve yönetsel yapı çerçevesinde veri gölü tabanlı veri mimarilerinin geliştirilmesi
Development of data lake based data architectures within the framework of institutional operations and administrative structure in Türkiye
ELA ANKARALI
Doktora
Türkçe
2025
Bilgi ve Belge YönetimiHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KÜLCÜ
- Veri sahibinin kişisel verilerinin korunması kapsamında veri erişim hakkı üzerine güvenli bir model geliştirilmesi
Developing a secure model on the right of access to personal data by the data subject within the scope of personal data protection
FERİDUN TOY
Doktora
Türkçe
2025
Yönetim Bilişim SistemleriGazi ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ALKAN
- Endüstri 4.0 ve dijitalleşmenin yönetsel karar almaya etkisi: Endüstrideki yansımalar üzerine nitel bir araştırma
The impact of industry 4.0 and digitalization on managerial decision-making: A qualitative study on industrial reflections
MELİKE ÇALIŞKAN OTSAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeBursa Uludağ Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ÇINAR ALTINTAŞ
