Well-point sistemi ile yeraltısuyu düzeyinin düşürülmesi: Ankara Metrosu Akköprü İstasyonu örneği
Lowering of groundwater blevel by well-point system: Case of Akköprü Station in Ankara underground route
- Tez No: 66082
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET EKMEKÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
ÖZET Well-point sistemi ile yeraltısuyu düzeyinin düşürülmesi ve Ankara Metrosu Güzergahında Akköprü İstasyonu Mevkii'nde uygulanması çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. ABD ve Avrupa'da 1930'lu yıllardan beri kullanılmasına karşın well-point sistemi ülkemizde son yıllarda uygulanmaya başlamıştır. Sistemden, drenaj amaçlı olduğu kadar içme, kullanma ve sulama suyu sağlamak amacıyla da yararlanılmaktadır. Yeraltısuyu düzeyinin altında kalan kesimdeki kazılar ya da zemin çalışmaları sırasında, suyun kazı duvarlarından sızarak zeminin duraylılığını bozmasını önlemek ve çalışmaları kuru ortamda yapmak amacıyla suyun ortamdan uzaklaştırılması ya da suyun kazı alanına girmesinin engellenmesi yoluna gidilir. Çökmeye eğilimli zeminlerde karşılaşılan suyun pompaj ile uzaklaştırılması yöntemine göre daha az çökme riski olması, sistem çalışırken bakım ve onarım işlemlerinin kolayca yapılabilmesi, sistemi uygulamanın hızlı, kolay ve ucuz olması ve zemin hidrolik iletkenliğinin 10“2 - 10”8 m/s arasında değişen tüm koşullarda başarıyla uygulanabilmesi well-point sisteminin başlıca tercih nedenleridir. Temeli oluşturan birimin alüvyon olduğu Ankara Metrosu Akköprü İstasyonu'nun kazı çalışmaları sırasında sorun yaratan ortalama 3 m derinliğindeki yeraltısuyu düzeyinin düşürülmesi gerekmiştir. Well-point sisteminin kurulduğu kesimde alüvyonun iri taneli malzemeden oluşan seviyeleri yer almaktadır. Bu kesimlerde ortalama olarak % 18 çakıl, % 45 kum ve % 37 kil silt tane boyutundaki malzemeden oluşan alüvyonun hidrolik iletkenliği ortalama 5.78x1ü“6 m/s olarak belirlenmiştir. Bu değerlere göre, zeminin Birleştirilmiş Zemin Sınıflamasına göre SC, yani killi kum sınıfına, geçirimlilik açısından da orta derecede geçirimli zemin sınıfına girdiği bu kesimde well-point sisteminin kullanımı için uygun özelliklere sahiptir. Çalışmada uygulanan sistemde well-pointlerin herbirinin ortalama çekim verdisi 5.77x1 0”5 m3/s (0.207 m3/saat) olmak üzere, 3 m'lik hafriyat yapıldıktan sonra 1 1/2 inç çapında, 8 m uzunluğunda ve etkin filtre uzunluğu 3 m olan 254 adet well-point, yaklaşık 1.1 m aralıklarla ankraj makinası ile kazı alanının karşılıklı iki kenarı boyunca zemine yerleştirilmiştir Çalışma alanında uygulamada çekilen toplam verdi miktarı (15.43x1 0“3 m3/s) ile kuramsal olarak hesaplanan ortalama toplam verdi miktarı (14.66x1 0”3 m3/s) arasındaki yaklaşık %5.26 oranındaki fark bulunmuştur. Söz konusu fark kabul edilebilir hata payı içindedir. Bununla birlikte sunulan çalışmada hesaplanan ve gözlenen değerler arasındaki farkın nedenleri tartışılmış, böylece well-point sisteminin uygulaması sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar da irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Lowering of groundwater level by well-point system and its application at Akköprü Station which takes place in Ankara Metro Route, is the subject of the thesis. The application of well-point system has recently begun in Turkey, despite its use in USA and Europe since 1 930's. The system is not only used for dewatering, but is also available to supply water for drinking, municipial and irrigation purposes. During surface excavations or underground studies conducting below the groundwater table, to maintain the stability of the soil and to study in dry conditions, dewatering is necessary. The well-point system is mainly preferable since the risk of collapse in sensible soils is rather less than that is in direct pumpage method; maintainance and installation of the system is easy, fast and cheap; and it can be successfully applied in all conditions within a hydraulic conductivity range between 1 0“2-1 0”8 m/sec. As it would be a problem during the excavations of Akköprü Station, with an alluvium base, the groundwater level at a depth of 3 m had to be lowered. The alluvium contains coarse grained materials at the location where well- point system was installed. In this region alluvium, is composed of % 18 gravel, % 45 sand and % 37 clay-silt size material and has a hydraulic conductivity of 5.78x1 0“6 m/sec on an avarage. Depending on these values soil is clayey silt, SC, according to United Soil Classification System (USCS) and moderately permeable from the point of hydraulic conductivity. After an excavation of 3 meters, 254 well-points, that each has a diameter of 1 1/2 inch, a length of 8 meters, an effective filter length of 3 meters and a discharge of 5.77x1 0”6 m3/sec, were installed approximately with 1.1 m intervals in opposite sides of the excavation area. In the study area a difference of % 5.26 had been found between the total theoretical discharge (1 4.66x1 0“3 m3/sec) and total practical discharge (1 5.43x1 0”3 m3/sec). This difference is in the acceptable error interval. However, the reasons of the difference between the theoretical and practical values has been discussed in this study and therefore the subjects tahat must be paid attention during the application of well-point sistem were also investigated in detail.
Benzer Tezler
- Yeraltı suyu seviyesinin düşürülmesinde well-point sistemi ve bir uygulama
Well-point system in the dewatering of ground water level and a case study
MURAT BEŞER
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL ÜNSAL
- Harmanköy – Beyyayla (Bilecik) karst sisteminin morfoloji – hidrojeoloji ilişkileri açısından incelenmesi
Investigation of morphology – hydrogeology relations in Harmankoy – Beyyayla (Bilecik) karst system
HARUN AYDIN
Doktora
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EKMEKÇİ
- Modeling of nutrient emissions in Köyceğiz Lake-Dalyan Lagoon watershed-application of the MONERİS model
Köyceğiz Gölü-Dalyan Lagün havzasından kaynaklanan nütrient yüklerinin modellenmesi-MONERİS modeli uygulaması
NAHİDE İLKNUR ADALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ETHEM GÖNENÇ
- Niksar yöresindeki bazaltların mühendislik özelliklerine ayrışmanın etkileri
The effects of weathering on the engineering properties of basaltts in the Niksar region
ATİYE TUĞRUL UĞURLU
Doktora
Türkçe
1995
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAY GÜRPINAR
- Evaluation of groundwater resourges in the upper middle part of chaj doab area, Pakistan
Chaj Doab Pakistan bölgesinin üst-orta kısımlarında yeraltı suyu kaynaklarının incelenmesi
NİAZ AHMAD
Doktora
İngilizce
1998
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiUygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAİ ŞEN