Abdülkâhir el-Cürcânî ve Temmâm Hassân'a göre anlam bileşenlerinin klasik ve çağdaş dönemler bağlamında karşılaştırması ve günümüz dilbilim çalışmalarına katkıları
The comparison of meaning components according to Aldulkahir el-Curcani and Temmam Hassan in the context of classical and contemporary periods and their contributions to today's linguistic studies
- Tez No: 661140
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSA YILDIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 241
Özet
Her dilde anlamlı bir cümlenin veya sözün oluşumunda önemli olan unsurlar vardır. Bu unsurlar Arap dilinde de ilk günden günümüze kadar dilbilimciler tarafından ele alınıp farklı tasnifler yapılmıştır.“Abdülkâhir el-Cürcânî ve Temmâm Hassân'a Göre Anlam Bileşenlerinin Klasik ve Çağdaş Dönemler Bağlamında Karşılaştırması ve Günümüz Dilbilim Çalışmalarına Katkıları”adlı bu çalışmada, dilbilimci Cürcânî'nin nazım nazariyesi ile Temmâm Hassân'ın yenilikçi dilbilim teorisi üzerinde durulacaktır. Dil içi ve dil dışı etkenler bakımından anlam oluşumundaki etkili olan ögelerin anlam ilişkilerinin analizi amaçlanmaktadır. Klasik dönemde yaşayan Cürcânî'nin savunduğu Sözdizimi Teorisi, cümle diziminde anlamları ortaya çıkaran bileşenler arasındaki ilişkiler üzerine kurulmuştur. Çağdaş dönemde Temmâm Hassân'ın savunduğu Karîneler Teorisi de anlam oluşumunu etkileyen bileşenlerden oluşmuştur. Bu çalışmada, söz konusu anlam-anlambilim için kendi dönemlerinde (klasik ve çağdaş) önemli yeni fikirler getiren iki dilbilimcinin dil ve anlam ile alakalı düşüncelerinin karşılaştırılması bağlamında özgün yaklaşımlar getirilmesi amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
In any language, there are components that are important in the formation of a meaningful sentence or word. These components have been discussed by linguists from the first day to the present in Arabic as well and different classifications have been made. In this study, titled with“Meaning Commponents According to Aldulkahir elCurcani and Temmam Hassan (A Comparison in the Context of Classical and Contemporary Periods)”, it will be focused on the the Linguist Curcani's verse theoretics and Temmam Hassan's innovative linguistic theory. It is aimed to analyze the meaning relations of these elements related to the elements in meaning formation, in terms of intra-linguistic and non-linguistic factors. The Syntax Theory, defended by Cürcânî, lived in the classical period, is built on the relationships between components which reveal meanings in sentence syntax. The Karîne Theory defended by Temmâm Hassân in the contemporary period is also composed of components affecting the formation of meaning. In this study, it is aimed to present unique approaches in the context of comparing the two linguists' thoughts on language and meaning, who brought significant new ideas in their respective periods (classical and contemporary) for the mentioned meaning-semantics.
Benzer Tezler
- Bir kuram olarak Abdülkâhir el-Cürcânî'nin nazım düşüncesi
Abd al-Qâhir al-Jurjânî's nazm thought as a theory
YUSUF ZİYA BAL
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZİFE NİHAL İNCE
- Abdulkâhir el-Curcânî'nin el-Miftâh Fi's-sarf adlı eserinin incelenmesi
Analysis of the work titled el-Miftâh Fî's-sarf by Abdulkâhir el-Curcânî
BÜNYAMİN ORTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KIRKIZ
- Bedruddin el-Ayni ve Resa'ilu'l-fi'e fi'e fi şerhi'l-Avamili'l-mi'e si
Başlık çevirisi yok
MUHAMMED ÇETKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA KILIÇLI
- Kâsım İznikî'ye ait İ'râbü'l-'Avâmili'l-mi'e adlı eserin tahkiki
Verification of Kâsim Iznikî's I'râbü'l-'Avâmili'l-mi'e
İBRAHİM MAMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İCLAL ARSLAN
- Fahreddin er-Râzî'ye göre Kur'ân'da mecâz meselesi
The problem of majāz in the Qur'ān according to Fakhr al-Dīn al-Rāzī
HALİL İBRAHİM KAYGISIZ